Демократияның белгілері


Сайлау жүйесінің түсінігі



жүктеу/скачать 1,8 Mb.
бет6/11
Дата05.11.2023
өлшемі1,8 Mb.
#189882
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
политология лекции

Сайлау жүйесінің түсінігі

  • Сайлау жүйесі деп өкілетті және басқа мемлекеттің сайланбалы билік органдарын құру жолдарын, түрлерін, әдіс-тәсілдерін анықтайтын, тәртіпке келтірілген нормалар, ережелер жиынтағын айтады.

Сайлау құқығы

  • Сайлау жүйесінің негізгі қағидалары әдетте конституцияда анықталады және арнайы заңда нақтыланады. Мұндай құқықтық нормалардың жиынтағын сайлау құқығы дейді.
  • Оның 2 түрі бар: 1. Белсенді түрі
  • 2. Бәсең түрі
  • Белсенді түрі азаматтардың сайлау құқығын білдіреді. Бәсең (енжар) түрі олардың сайлану құқығын қамтиды.

Сайлау жүйесінің түрлері

  • Пропорционалдық
  • Мажоритарлық
  • Аралас

Мемлекеттің мағынасы

  • Мемлекет деген ұғым
  • екі мағынада қолданылады
  • Кең мағынада үлкен әлеуметтік
  • топтың ұйымын білдіреді
  • де “халық”,”қоғам”,”ел”
  • деген ұғымдарға сәйкес келеді
  • Тар мағынасында басқару
  • құрылымының,мемлекеттік
  • апараттың
  • аппаратың жиынтығын
  • білдіреді

Мемлекет түсінігі

  • Мемлекет саяси жүйенің басты элементі, оның негізгі ұйымы. Ол керек кезінде арнаулы күштеу органдарын пайдалана отырып, өз аумағында тұратын адамдардың мүддесін қорғауға тиіс және соған орай олардың арақатынастарды құқықтық ережелер арқылы реттейтін қоғамдық механизм.

Мемлекет туралы теориялар

  • Теологиялық теория
  • Патриархтық теория
  • Қоғамдық келісім теориясы
  • “Зорлық жасау” теориясы
  • Географиялық теория
  • Психологиялық теория
  • Марксистік теория
  • Мемлекеттің қызметтері
  • Ішкі қызмет
  • Сыртқы қызмет
  • “Партия” деген сөз латын тілінен шыққан,бөлу,бөлшек деген мағынаны білдіреді.
  • Тарихқа белгілі алғашқы саяси партиялар Ежелгі Грецияда пайда болды.
  • Қазіргі саяси партиялар Еуропада 19 ғасырдың екінші жартысында пайда бола бастады.
  • Саяси партиялар мынандай қызметтерді атқарады:
  • А)Қоғамның ірі топтарының мақсат мүдделерін анықтау,тұжырымдау және негіздеу
  • Ә)Олардың белсенділігін арттырып,жинақтау
  • Б)Саяси идеологиямен саяси ілімдерді жасау.
  • В)Мемлекеттік билікті жүзеге асыруға қатысу
  • Г)Қоғамдық пікірді қалыптастыру т.б.
  • Партия деп мемлекеттік билікті қолға алуға немесе билік жүргізуге қатысуға бағытталған,ортақ мүдде,бір иделогия негізінде құралған адамдардың ерікті одағын айтады.
  • Саяси жүйедегі рөлі мен іштей ұйымдасуына байланысты 4-ке бөлінеді:
  • 1)Авангардтық партиялар
  • 2)Сайлаушылар партиясы
  • 3)Парламенттік партия
  • 4)Қауымдастық партиясы
  • Саяси идеологиясына қарай партиялар 5 түрге жүйеленеді:
  • 1)Коммунистік партиялар мен солшыл радикалдық бағыттағы партиялар
  • 2)Социал-демократиялық партиялар
  • 3)Буржуазиялық-демократиялық партиялар
  • 4)Консервативтік партиялар
  • 5)Фашистік партиялар

жүктеу/скачать 1,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет