негізгі фаза бойынша
төмендегіше бөлінеді:
1)
беттік (қатты фазалық) ферментация (агрегатты орталарда, бидайда культивациялау,
сыр, жұжық өндірісі);
2)
тереңдік (сұйық фазадалық) ферментация, онда микроағзалардың биомассасы ауа
немесе басқа газдар урленетін сұйық қорек ортада суспендерленеді;
3)
газофазалық ферментация, онда процесс микроағзалар бекітілетін қатты
тасымалдауышта жүреді, бірақ тасымалдауыш бөлшектері қорек орта аэрозоліне байытылған
газ ағынында ілініп жүреді.
Микроағзалардың өзінің классификациясына ұқсас
оттегіне қатысты
аэробты,
анаэробты жəне факультативті-анаэробты ферментацияға бөлінеді.
Жарыққа қатысты
– жарықтық (фототрофты) жəне қараңғы (хемотрофты)
ферментацияға бөлінеді.
Ферментация процесіндегі негізгі ортаны немесе оның негізгі компонентін көбіне
субстрат
деп белгілейді.
Субстратпен ферменттер тұрақсыз аралық өнімді құрайды, бұл жағдайда фермент-
субстрат кешені алынады да, ол кейін еркін фермент жəне реакция өніміне ыдырайды.
Ферменттің субстратпен қосылуы каталитикалық орталықта жүреді. Ол ковалентті байланыс
арқылы электрондардың қатысуымен, сутек байланысы немесе одан əлсіз байланыс арқылы
жүре алады. Бұл жағдайларда субстрат молекуласында ішкі байланыстар əлсіреп осы
қосылыстың өзгерісі болады.
Жалпы түрде ферментативті процесті келесі теңдеумен көрсетуге болады:
E + S = ES = EP = E+P,
мұнда E – ферменттер; S – субстрат; P - реакция өнімі.
Кез келген ферменттің
Достарыңызбен бөлісу: |