Бүйрек қызметінің жетіспеушілік синдромы

І. Нефротикалық себептер.

1) Ауыр металл тұздары (сынап, мышьяк, т.б); 2) Органикалық қоспалар ( метил спирті, сірке эссенциясы т.б); 3) Өсімдік және жануарлар улары ( саңырауқұлақ, жылан, құрт-құмырсқа улары); 4) Дәрі-дәрмектер (сульфаниламидтер, антибиотиктер, хинин, рентген контрасты т.б заттар).

ІІ. Бүйрек қан айналымының бұзылуының себептері: жарақат шогы, электор жарақаты, қансырау, күйік, сепсис, сыйымсыз қан ұю, операциялық шок, миокард инфаркті, жұқпалы аурулар.

Бүйрек қызметінің жедел жетіспеушілігінің патогенезінде бүйрек қан айналымы бұзылысының маңызы зор. Осының салдарынан дамитын аноксияның нәтижесінде бүйрек шумақтары мен түтікшелерінде дистрофиялық және өлі еттену өзгерістері пайда болады. Егер жедел бүйрек қызметінің жетіспеушілігі нефротоксикалық себептерден дамыса, онда улы заттар мен токсиндер бүйректердің паренхимасына тікелей әсер етеді. Екі жағдайларда да бүйрек шумақтарында зәрдің сүзілуі бұзылады, бүйректер мен зәрдің бөлінуі азаяды (олигурия), кейін бұл жағдайлар анурияға әкеп соғады.

Бүйрек шумақтарының ишемиясы салдарынан артериялық қысым көтеріліп, анурия мен азотемия бірнеше тәулікке созылатын болса, ол өлімге жетелейді. Бүйрек қызметінің жедел жетіспеушілігінің 4 сатысын ажыратады.

1)Бастапқы сатының ұзақтығы бірнеше сағаттан 1-2 тәулікке дейін созылады, оның клиникалық көрінісі бір аурудың ғана белгілерімен сипатталады (жарақаттың немесе трансфузиялық шок, улану т.б);

2) Олигоануриялық саты, ол диурездің өзгеруімен, уремиялық уланумен, электролиттік бұзылыстармен байқалады. Зәр тұнбасында протеинурия, цилиндрурия, эритроцитурия анықталады. Бұл саты науқастың сауығуымен немесе қаза болуымен аяқталады;