6 дәріс. ГИС-ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Географиялық ақпараттық жүйе (ГАЖ) - географиялық ақпаратты басқару, оны талдау және бейнелеу үшін қолданылатын жүйе. Географиялық ақпарат жай жалпыланған деректер құрылымы арқылы географиялық ортаны модельдейтін географиялық деректер жиынтығының сериялары түрінде ұсынылады. ГАЖ географиялық деректермен жұмыс істеуге арналған құралдарының жиынтығын қамтиды.
Географиялық ақпараттық жүйе географиялық ақпаратпен жұмыс істеу үшін бірнеше түрді қолдайды:
1. Геодеректер базасының түрі: ГАЖ-бұл ГАЖ деректерінің жалпы моделінің контекстінде географиялық ақпаратты ұсынатын деректер жиынтығынан тұратын кеңістіктік деректер базасы (векторлық объектілер, растрлер, топология, желілер және т. б.).
2. Геовизуализация түрі: ГАЖ-бұл кеңістік объектілері мен жер бетіндегі объектілер арасындағы қатынастарды көрсететін зияткерлік карталар мен басқа да түрлер жиынтығы. Карталардың әртүрлі түрлері салынуы мүмкін және олар сұраныстарды қолдау, ақпаратты талдау және редакциялау үшін "Деректер базасына терезелер" ретінде пайдаланылуы мүмкін.
3. Геоөңдеу түрі: ГАЖ-бар деректер жиынтығынан географиялық деректердің жаңа жиынтығын алуға арналған құралдар жиынтығы. Кеңістіктік деректерді өңдеу (геоөңдеу) функциялары қолданыстағы деректер жиынтығынан ақпаратты алады, оларға аналитикалық функцияларды қолданады және алынған нәтижелерді жаңа деректер жиынтығына жазады.
E SRI® ArcGIS® бағдарламалық жасақтамасында ГАЖ-ның осы үш түрі каталогпен (ГАЖ геодерек коллекциясының жиынтығы ретінде), картамен (ГАЖ зияткерлік картографиялық түр ретінде) және құралдар жиынтығымен (ГАЖ кеңістіктік деректерді өңдеуге арналған құралдар жиынтығы ретінде) ұсынылған. Олардың барлығы толық ГАЖ ажырамас құрамдас бөлігі болып табылады және барлық ГАЖ-қосымшаларда көп немесе аз дәрежеде пайдаланылады.
Сур. 1. ГАЖ үш түрі.
6.2. ГЕОДЕРЕКТЕР БАЗАСЫНЫҢ ТҮРІ
ГАЖ-қоршаған орта туралы деректер базасының ерекше түрі-географиялық деректер базасы (геодеректер базасы). ГАЖ негізінде әлемді географиялық аспектіде сипаттайтын құрылымдық деректер базасы жатыр.
Геодеректер базасын түсіну үшін маңызды кейбір негізгі принциптерге қысқаша шолу келтіреміз.
Достарыңызбен бөлісу: |