Дәріс тезистері дәріс Мыңжылдықтар тоғысындағы ұлттардың қайта өрлеуі
жүктеу/скачать 300 Kb.
|
ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ
- Бұл бет үшін навигация:
- А.А. Потебня
| Вербальды қарым-қатынас тек адамға ғана тән және тілде түрлі белгілер жүйесін қолдану, фонетикалық белгілерді пайдалану ретінде туындайды. Сондықтан вербальды қарым-қатынас тілді үйрену арқылы іске асады. Бұл сөйлеу қарым-қатынасның мәдени дамуына, өз оның дәл жеткізуге, ойын түсінікті тілмен жеткізуге, уақытылы әріптестің реакциясына әсер етуге, оның көзін бір нәрсеге жеткізуге әсер етеді.
Мәдени тілдік қарым-қатынас тілдің барлық құралдары мен мүмкіндіктерін тиімді пайдалану болып табылады. Ол лексикалық, грамматикалық, фонетикалық мәдениеттен тұрады. Сондықтан вербальды қарым-қатынас – бұл ойды сөзбен және сөйлеммен жеткізу, барабар сөздерді талдау, олардан сөйлем құрастыру, сөйлесу, әріптесті тыңдау, оның ойын анықтау және т.б. А.А. Потебня өзінің «Ой және тіл», «Тіл және қажеттілік» еңбектерінде тіл әр халықтың өмір сүруін дәлелдейтін құрал деп көрсеткен. Сонымен қатар халық өз тілінде сөйлей білуі қарастырылады. Ол әлемдік тілдердің екі түрлі қасиетін көрсетті: «дыбыстық бөлінуін және барлық тілдер символдық белгілерден тұрады. А.А. Потебня тілді дайын ойды білдіретін құрал ретінде емес, оның алғашқы туындауының элементтері ретінде қарастырады. Сонымен тілді әр халық өзінің ұлттық ерекшеліктеріне қарай қалыптастырады. Потебняның ойынша тілін жоғалтқан халықтың өзі де жойылып кетеді. Тіл – халықтың тарихи дамуының нәтижесі, оның ұлттық мінезінің қалыптасуы, оның ұлттық ерекшелігі, ойлау деңгейі, логикасы. Этнопсихологияда тіл мен ауа райының арасындағы тығыз байланыс бар деген көзқарас қарастырылады. Бұл көзқарасқа сай, күн дауысты дыбыстарды тудырады, ал солтүстік дауыссыз дыбыстарды (мұздар мен мұздықтар сияқты) тудырады делінген. Дауысты дыбыстар мен дауыссыз дыбыстар арасындағы тепе-теңдікті біркелкі климат тудырады. жүктеу/скачать 300 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|