3.5 Жүк операцияларына арналған құрылғылар
Жүк құрылғылары (жүк аулалары) станцияларда жолаушылар ғимараты (елді мекен) жағынан да, қарсы жағынан да орналастырылады.
Бірінші жағдайда елді мекенмен ыңғайлы байланыс бар, автожолдар құрылысына және жүктерді әкетуге шығындар азаяды. Алайда, жүк ауласын одан әрі дамыту, әдетте, аумақты салу арқылы қиын, бұл негізгі жолдарға қарама-қарсы жағынан жаңа қоймалар мен алаңдар салу қажеттілігін тудырады. Бұл вагондарды беру-жинау кезінде маневрлік жұмыста кідірістерге әкеледі, өйткені негізгі жолдарды кесіп өту қажет.
Екінші жағдайда елді мекенмен байланыс нашарлайды, автомобиль жолдарын салу және жүктерді шығару шығындары артады, алайда жүк ауласын дамытуға және станцияның бір ауданында маневрлік жұмысты шоғырландыруға қолайлы жағдайлар қалыптасады. Сондықтан жүк ауласының мұндай орналасуы орынды.
Аралық станцияларда жүк операцияларын орындау үшін ортақ пайдаланылатын қоймалар, жабық және ашық платформалар, контейнерлік және үйінді алаңдар және басқа да құрылыстар салынады. Аталған құрылғылар, әдетте, жүк ауданы (жүк ауласы) деп аталатын бөлек аумақта орналасады, оған жол дамыту, қызмет көрсету және техникалық ғимараттар, тұрақ алаңы, жүк тиегіштерге арналған бөлмелер, автопроездар және т. б. кіреді.
Схемаға байланысты жүк аулалары өтпелі, тұйық және аралас болып бөлінеді (мұнда Өтпелі және тұйық жолдар да бар).
Жүк құрылғылары жүктердің түрі бойынша, ал ірі станцияларда, сондай – ақ операциялардың түрі бойынша-келуі және жөнелтілуі бойынша мамандандырылады. Жүк құрылғыларының орналасуы қабылдау – жөнелту жолдарына параллель, ал вагон ағынының едәуір мөлшері бар кірме жолдар жанасуының жергілікті жұмысы үлкен болған жағдайда-станцияның бойлық осіне бұрышта болуы мүмкін.
Жалпы және жалпыға ортақ емес пайдаланымдағы жүк құрылғыларын мүмкіндігінше тарту жолында маневрлерді орындауды шоғырландыру мақсатында станцияның бір ауданында орналастыру керек.
Жүк аулаларының жол дамуы, әдетте, тиеу-түсіру және көрме жолдарынан тұрады. Алайда, сусымалы жүктерді көп мөлшерде тиеу кезінде вагон таразыларымен салмақ жолын ұйымдастырған жөн. Тиеу-түсіру жолдарының пайдалы ұзындығы жүк фронтының ұзындығымен, ал көрме жолдарының берілу ұзындығымен анықталады.
Жабық (бетон және кірпіш) және ашық жүк қоймалары үлгілік жобалар бойынша салынады. Қоймалардың ені 12,18 және 24 м, рампалардың ені темір жол жағынан кемінде 3 м және автомобильдер кіреберісі жағынан кемінде 1,5 м. Қоймалар мен платформалардың ұзындығы тәулігіне түсірілетін вагондардың санына байланысты есеппен анықталады.
Контейнерлік алаңдардың, сондай-ақ орман, ауыр салмақты және ұзын өлшемді жүктерге арналған алаңдардың ені консольді крандардың аралығымен немесе темір жол немесе автомобиль жүрісіндегі крандар жебесінің ұшып шығуымен анықталады. Аралық станцияларда 11,3 және 16 м аралықтары бар екі консольді крандарды қарастыру ұсынылады, кран мен теміржол арасындағы қашықтық 2,8 м болуы керек (контейнерлік алаң теміржолдың бүйірінде орналасқан кезде).
Үйілмелі жүктер үшін, әдетте, биіктігі 1,5–2 м жоғары жол салынады, үйіп тиелетін жүктерге арналған алаң ыдыс-дана және контейнер жүктерінің қоймаларынан 50 м-ден жақын емес қашықтыққа алыстатылуы тиіс.
Жүк ауласының схемасын әзірлеу келесі принциптерге негізделген:
- жүк құрылғылары немесе жүк құрылғыларының топтары бір-біріне параллель сызықтар салады;
- желілер өңделетін жүктердің түрлері бойынша, әдетте, белгілі бір дәйектілікпен (станция жолдарынан алыстығына қарай): ыдыс-даналы, контейнерлік, ауыр салмақты, орман жүктері, құрылыс материалдары мен көмір үшін мамандандырылады;
-шаңданатын жүктер үшін қоймалар мен алаңдар ыдысты-дара және контейнерлік жүктер қоймаларынан желдің бағытын ескере отырып, кемінде 50 м қашықтыққа алыстатылады;
- қоймалар, алаңдар мен жолдар алып жатқан аумақтың ауданын және автокөлік жүрісін қысқарту үшін жинақы орналастырылады;
- бағыттамалық мойын қысқа, маневрлік жартылай рейстің ұзындығын және қозғалыс уақытын қысқарту үшін, қажет болған жағдайда кері қисықтар мен 200 м радиусты пайдалана отырып жобаланады;
- тиеу-түсіру жолдарын түзу, ал қажет болған жағдайда радиусы 600 м кем емес қисықтарда жобалайды;
- қоймалар мен алаңдардың арасында автокөліктердің өтуі және олардың тұрағы үшін автоөткелдер орнатылады;
- автоөткелдердің темір жолдармен қиылысу саны көліктердің қоймаларға еркін кіруін қамтамасыз ете отырып, барынша азайтылады.
Тіркемелері бар автокөліктердің қозғалысына арналған қоймалар мен алаңдардан тыс автожолдардың ені екі жақты қозғалыс үшін – 8 м және бір жақты қозғалыс үшін – 5 м қабылданады.
Қоймаларды бір жақты орналастыру кезінде автоөткелдердің ені белгіленеді:
- автомашиналардың айналма қозғалысы кезінде кемінде 16 м;
- тұйық қозғалыс сызбасы кезінде кемінде 19 м.
Қоймалардың екі жақты орналасуы жағдайында олардың арасындағы қашықтық:
- айналма схема кезінде кемінде 28 м;
- тұйық қозғалыс сызбасы кезінде кемінде 35 м.
Жүк ауласы, әдетте, бетон плиталарынан жасалған дуалмен қоршалады және қажетті техникалық құралдармен және коммуникациялармен жабдықталады. Жолдың шетінен дуалға дейінгі ең аз қашықтық-2 м.
Аралық станцияның жүк ауданының схемасы 3.1 суретте көрсетілген.
1 – ашық платформа; 2 – жабық платформа; 3 – жабық қойма; 4 – контейнерлік алаң; 5 – үйілмелі алаң
3.1 - cурет – Жүк алаңының сұлбасы
3.1-суретте жүк алаңының тәуелсіз өңдеу үшін 31/33 съезді салынған. Қоймалар мен алаңдар қисықтардан вагон ұзындығының қашықтығына алыстатылған жолдардың түзу учаскелері шегінде орналасқан. Ашық платформа 33 бұрмалы бағыттаманың үшкірлерінен тыс, ал жабық платформаның соңы ШБ 33 шекті бағанына қарама-қарсы орналасқан.
Достарыңызбен бөлісу: |