Тыныс алу Тыныс алу деп- өкпеде артериялық қанның газдық құрамын қамтамасыз ететін процесстер жиынтығын айтады
Өкпеденегізіндеүш процесс өтеді:
1. Өкпеніңвентиляциясы- атмосфералықауа мен өкпеальвеолаларындағыауаныңалмасуы
2. Газдардыңдиффузиясы - олардағыауаданкапиллярдағықанғаоттегінің, көмірқышқылгазыныңкерібағыттаөтуі.
3. Өкпеніңперфузиясы-өкпекапиллярларыарқылықанныңайналымы
Осы үшпроцестіңқалыптыарақатынастарыарқылықандағы газ құрамықалыптыденгейдеұсталыптұрады. Сыртқытынысжүйесіндеқандайдаболмасын ауру дамыса, ол осы процестердібұзып, сыртқытынысалужеткіліксіздігінеәкеледі.
Тынысалужеткіліксіздігің,түрлері Тынысалужеткіліксіздігідеп – артериялыққанныңгаздыққұрамынқамтамасызетеалмайтынпатологиялықжағдайдыайтады. Оныңжедел, жеделдеу, созылмалытүрлеріажыратылады. Жеделтүрдегітынысшамасыздығыбірнеше минут, сағатішіндедамиды. Оғантынысдемікпесіндегітұншығуұстамасыайқынмысал бола алады. Жеделдеутүрібірнешеаптағасозылады. Көбінесе гидроторакс, экссудациялық плеврит кезіндедамиды. Созылмалытүрдегісыртқытынысшамасыздығыайлар, жылдарбойыөрбиді. Бұлжағдайөкпеніңобструкциялық бронхиты жәнеөкпеніңжайылмалыіріңдіауруларыкезіндедамиды.
0
Сыртқы тыныс шамасыздығының клиникалық белгісінің бірі өкпе желденуінің бұзылуы. Өкпе желденуінің бұзылыстарының обструкциялық және рестрикциялық және аралас түрлерін ажыратады.
Өкпе желденуінің обструкциялық бұзылысына әкелетін жағдайлар Обструкция - бронхтардың қуысының тарылуы. Нәтижесінде өкпенің желденуі төмендейді. Бронхтар обструкциясы төмендегі өзгерістер нәтижесінде дамиды.
1. Бронхтардың тегіс бұлшықеттерінің тонусының артуы
2. Бронхтардың кілегей қабаттарының ісінуі
3. Бронхтағы бездердің кілегейді көп өндіруі
4. Бронхтардың тыртықты деформациясы
Мұндай бұзылыстар көбінесе тыныс демікпесі және обструкциялық бронхит кезінде байқалады.
Өкпе желденуінің рестрикциялық бұзылысына әкелетін жағдайлар. Рестрикциялық ( латынша: restrictio - шектелу) өкпелік және өкпеден тыс әсерлерінің нәтижесінде өкпе вентиляциясының төмендеуі.
