Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық



Дата20.01.2023
өлшемі62,1 Kb.
#165993
Байланысты:
эссе шығармашылық жұмыс


Дәулет Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық
Университеті.
ЭССЕ
Тақырыбы : М. Хайдеггердің онтологиясының негізгі ұғымдары

Орындаған : Асылхан Айда, Мубаракова Еркежан


Тобы: 21-АРК-1т
Тексерген: Садвакасова Жанар

Өскемен 2023 жыл.

ЖОСПАР


  1. Кіріспе

  2. М. Хайдеггер ол кім ?

  3. М. Хайдеггер еңбектері ?

  4. М. Хайдеггердің онтологиясындағы негізгі ұғымдары .

  5. Қорытынды.

КІРІСПЕ .
Эссе тақырыбы онтология байланысты болғандықтан , ең алдымен онтологияға анықтама бере кетеміз . Онтология -философияның алғашқы тарихи формасы, білімі – болмыс туралы ғылым, объекті мен субъектінің шын өмірдегі жиынтығы.  Онтология терминін алғаш енгізген (1613) неміс философтары Р.Гоклениус пен Х.Вольф. Бұл философтардың пікірінше Онтология адамның шынайы дүниемен байланысын түйсікпен емес материалды болмыстан бөлек тұратын ақыл-парасат, абстракциялық рух арқылы таниды. Олар Онтология бүкіл дүниенің (оның ішінде субстанция, кеңістік пен уақыт, т.б.) негізі мен мәнін болмыстағы алуан түрлі құбылыстардың себебін, дамуын түсіндіретін бірден-бір ғылым деп санады.

М.Хайдеггер ол кім ?


Мартин Хайдеггер (нем. Martin Heidegger, 1889 жылы 26 қыркүйек-1976 жылы 26 мамыр) — неміс ойшылы, қазіргі заман батыс философиясындааеңықпалды философтардың бірі, экзистенциализм, Феноменология, деконструкция, герменевтика, постмодернизм, саясаттану теориясы, психология және теология салаларына айтарлықтай үлес қосқан ғұлама. Ол Құрлықтық философия (Continental philosophy) дәстүріне мұрагерлік етіп, өз ғұмырында таңдаулы, әрі таласқа толы еңбектер жазды. Әсіресе оның «Болмыс және уақыт» (Being and time) (1927) еңбегі ХХ ғасырдағы танымал бірегей туындылардың бірі есептеледі.
Туған жері Мескирх Баден Германия . Негізгі қызығушышылықтары Онтология , Метафизика , Техналогия , Өнер, Эпидемиология , Ежелгі Грекия философиясы
3. Хайдеггер еңбектері .

Оның көптеген еңбектері бар ,солардың ішінде уақыт және болмыс еңбегі өте танымал . «Болмыс және уақыт» (немісше Sein und Zeit,ағылшынша  Being and Time) — неміс философы Мартин Хайдеггер 1927 жылы жариялаған әйгілі туындысы. «Болмыс және уақыт»тың алғашқы жобасы бойынша кітапта екі бөлім жоспарланған, әр бөлім үш тарауды қамтиды. Бірақ Хайдеггер тек 1 бөлімнің алғашқы екі тарауын жазып, профессорлық атақ алу үшін тезден жариялауға мәжбүр болады. Алғашқы жобасындағы басқа бөлімі мен тарауларыы (уақыт пен болмыс,Кант пен Аристотельге қатысты мазмұндар) ешқашан жарияланған жоқ. Тек ол мазмұндар оның басқа кітаптары мен мақалалары ішінде қамтылды.
Кітап мазмұны әуелгі жетектеуіш идеяны негізінен сақтаы. Кітапта екі тарауға бөлінген маңызды Алғысөз бар: "Осы болмысқа негіздік талдау жасауға әзірлену" және "Болмыс және уақыттылық".

4. Хайдеггер онтологиясындағы негізгі ұғымдары .


1. Мартин Хайдеггердің мақаласында онтология және оның мазмұнына диалектикалық логика элементтерінің болуына талдау жүргізеді .Егер диалектикалық логиканы түпкі және шексіз өзара қарым қатынас ретінде анықтаса , басқалармен аз мәнді қарама қайшылықтармен қатар . Онда іргелі онтологияда түпкі орнына мән қоюға болады, ал шексіз орынға Хайдеггер болмысты қояды .
2. Мәннен болмысқа өту логикасы ерекше диалектикалық терістеу арқылы анықталады, ол правизация деп аталады .Правизация уақыт өте келе экзистенциальды уақытты бір біріне қарама қарсыға алып келеді .Біреуі екіншісіне ауысу сәті онтологияда бейболмыс сияқты .
3.Бейболмыс – уақытты белсендірудің нәтижесі . Уақытты терістеу болмыстың терістеуінен кейін Хайдеггер диалектикасын дәстүрлі терминалогияда болмыстың диалектикасын және ештеңе ретінде көрсетуге болады. Алайда ол Гегель диалектикасынан принципті түрде ерекшеленеді ,онда болмыс және бейболмыс абстракцияға толық ұқсастыққа дейін , бір бірімен қандай да бір айырмашылықтарды жоғалтумен жеткізіледі
4. Философиялық дәстүр бойынша ойлаудың диалектикалық тәсілі диалектикалық логикаға негізделеді.
5. Хайдеггерде диалектикалық логиканы құру үшін басқа ғылыми база бар. Оның фундаменталды онтологиясы математиканың теориялық көпше негіздерімен үйлеседі .
Л. Г. АНТИПЕНКО
6. Хайдеггердің міндетті уақытты оңалту үшін , оған бейболмысқа орын беру керек . Кез келген жағдайда болмыс уақыттың субстанциясы ретінде әрекет етеді .

5. Қорытынды ой



Алғашқы рет пайдаланылатын философиялық рефлексия үлгісі ретінде Хайдеггер « Софист» Платон диалогын атап өтеді.Онда тұтас емес ,бір тұтас (Көп жағдайда бір тұтас) болмыстың жетіспеуі бейболмысқа әкеледі деп есептеген .

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет