Динамикадан есептер шығару әдістері рахимбаева Жұлдыз Сархытхановна
жүктеу/скачать 77,75 Kb.
|
Динамика есептерін шығару үлгілері
- Бұл бет үшін навигация:
- Азаматтық қорғау жоғарғы колледжі
|
ДИНАМИКАДАН ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ ӘДІСТЕРІ Рахимбаева Жұлдыз Сархытхановна, Физика және электротехника пәнінің оқытушысы, Шығыс Қазақстан облысы, Семей қаласы Азаматтық қорғау жоғарғы колледжі Материалдық нүкте динамикасының негізгі есебі берілген күш пен масса арқылы қозғалыс заңын табу (тура есеп) немесе берілген масса мен қозғалыс заңы арқылы материалдық нүктеге түсірілген күшті анықтау (кері есеп). Материалдық нүктенің қозғалысына арналған механика есептерін Ньютон заңдарын қолданып шешудің өзіне тән ерекшеліктері төмендегідей: 1) Есептің шартында берілген физикалық процесті талдап, схемалық чертежын сызып, ондағы қозғалыстың барлық кинематикалық сипаттарын көрсетеді. Мүмкін болса, үдеу векторын міндетті түрде көрсеткен жөн. 2) Қозғалыстағы материалдық нүктеге сол уақыт сәтінде әсер ететін барлық күштерді көрсетеді. Байланыстарды күштермен алмастырып, материалдық нүктені байланыстардан босатады. Денеге түсірілген күштерді салғанда әрқашанда Ньютонның үшінші заңына сүйенуді ұмытпау керек, яғни денеге күштер басқа денелер тарапынан әсер етеді. Мысалы ауырлық күші жердің керілу күші жіптің, нормаль реакция күші және үйкеліс күші беттің әсерлері болып табылады. 3) Материалдық нүкте үшін динамиканың негізгі заңы жазылады: 4) Санақ системасын таңдап аламыз. Есеп шығаруға ыңғайлы, оңай болу үшін ОХ осін жылдамдық бағытымен, ал ОY осін оған перпендикуляр етіп алған жөн. Остердің оң бағытын үдеудің бағытымен үдеудің бағытымен сәйкестендіріп алған ыңғайлы. 5) Күштердің ОХ және ОY остеріне проекцияларын тауып, динамиканың негізгі теңдеуін проекциялары арқылы жазамыз: Санақ жүйесін жоғарыда айтқанымыздай таңдап алу күштердің проекцияларының қайсы жылдамдықтың шамасын, ал қайсысы бағытын өзгертетінін оңай анықтауға мүмкіндік береді. Материалдық нүкте түзу сызықпен қозғалған кезде үдеулердің біреуі нольге айналады. 6) Жазылған динамика теңдеулерінен белгісіздер санын анықтаймыз. Белгісіздер саны теңдеулер санынан артық болмаса, оларды шешуге кірісеміз. Егер жазылған теңдеулер санынан белгісіздер саны артық болса, есептің берілгенін айта қарап, жетпейтін теңдеулерді алу мүмкіндігін қарастырамыз. Егер ондай мүмкіндік болмаса, қосымша теңдеулер кинематика формулалары және энергия мен импульстың сақталу заңдары негізінде жазылады. Осыдан кейін барып, толық теңдеулер жүйесін ізделініп отырған белгісізге қатысты жалпы түрде шешеміз. 7) Жалпы шешімге СИ системасына келтірілген өлшем бірліктерін қойып, қысқартып есептің дұрыс шешілгенін тексереміз. Есептің дұрыс шығарылғанына көз жеткізген соң жалпы шешімге физикалық шамалардың сан мәндерін қойып, белгісіздің сандық мәнін анықтаймыз. 8) Есептің жауабын талдаймыз. жүктеу/скачать 77,75 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|