І.Берілген сөйлемнен зат есімді тауып, септеңдер

1-тапсырма. Төмендегі сөйлөугдерден "өріс" сөзінің мағынасын ажыратыңдар.

2- тапсырма. Берілген ойдың оныншы жүлдызынан бастап, малдар, өріске шьщты.

3-тапсырма. "Менің - жанүям "тақырыбына мәтін құрастыр. 7. Төмендегі сөздерге мағынаның дұрысына жалғап, сөйлемді толықтырыңдар.

1-тапсырма. "Жаман әдеттен жирен" мақал сөзіндегі "жирен" сөзін "Менің жирен атым бар ", "жирен сөзімен салыстыр."

3-тапсырма. "Жирен" сөзінің әр дыбысына өзара мәндес сөздер жазып, сөйлемдер құраңдар. Сөікемдерден мәтін құрастырыңдар. 9.Берілген сөздерден етістік жасаңдар.

1-тапсырма. Кітапкд қүштар және қүмар кднбады. деген сөздегі
"құмар "шзінің мағыналық ұқсастықтары мен

айырмашылықтарын анықтаңдар.

49

сөйлем құрастырыңдар.

3-тапсырма. "Сендер неге құмарсыңдар" тақырыбына мәтін

құрастырыңдар.

1-тапсырма. Төмендегі сөздерге мәндес сөздер ойлап табыңдар.

2-тапсырма. Төмендегі сөздфден сын есім жасаңдар.

65535. 
       хху
       

65535. 
       хха
       

65535. 
       хху
       

65535. 
       хха
       

1-тапсырма. "Жазықты" сөзіне қарсы мәндес сөздер ойлап табыңдар.

12. Төменде берілген сөздің қансысы жіктеледі.

1-тапсьфма. "Үйытқы" сөзінен әр мағынада қолданатындай етіп, сөйлем құраңдар.

2-тапсырма. Төменде берілген қандай сөздер жіктеледі. Себебін түсіндір. Бүғау, ентік, сәулет, секем. 3-тапсырма. Төмендегі ұйқасқа өлең құрастыр. х а а хуу х а а хуу

1-тапсырма. "Есер" сөзіне мәндес және қарама-қарсы мағынада сөздер ойлап табыңдар. 2-тапсырма. "Ынтымак," сөзінен зат есім және етістік жасаңдар

3—тапсырма Ынтымақ сөзінің әр дыбысынан сөздер құрастырыңдар.

II. 2.3-Сөз тіркесін оқыту барысында есім сөздерді ұғындыру.

Бастауыш мектеп оқушылырының сөздік қорын молайту жұмыстарында лексикалық негіздерді сөз тіркестерін оқыту үрдістерімен ұштастыру балалардың бойында сөздерді дұрыс тіркестіре алу қабілеттерін қалыптастырады. Сөз тіркестерінің теориялық құрылымын меңгеру арқылы оқушылар өздерінің сөздік қорларындағы сөздерді дүрыс тіркестіруге үйренеді. Адам өз ойын жеткізуде жалаң сөзді ғана қолданбай, олардан сөз тіркесін жасап, сөйлемдер құрастырады. Сэбебі ойды тек жекелеген сөздермен беруте болмайды, ондай кезде айтылар ой толық жетпейді.

Адам сөйлеу процесінде бірнеше сөздерді өзара байланыстырып міндетті түрде сыртқа шығарады. Мұндай күйінде сөздер өзара байланысып, бір сөз екінші сөзге бағыныңқы болып келеді. Балаларға сөз тіркестерінің осынша қасиеттерін меңгерту арқылы оларға өз ойларын толық және нақты жеткізуге дағдыланады. Оқушылардың сөздік қорын ,сөз тіркесін оқыту арқылы молайту жұмыстарында олардың бойында мынадай дағды икемділік қалыптасады.

65535. 
       Теориялық мәселені анық түсініп, оны өзінің практикасында
       кеңінен қолдану;
       

65535. 
       Сөздерді бір-бірімен дұрыс тіркестіре алу;
       

65535. 
       Дұрыс жазу мен сөйлеу;
       

2-тапсырма. Төмендегі сөздерді мағыналарына қарай тіркестіріңдер.

Бәсеке, жасанды, зая, қылық, түсті, кетті. 3-тапсырма. "Кеше не көрдім"-тақырыбына мәтін құрастыр.

1. Зат есім мен етістікті тіркестіріңдер.

1-тапсырма "Тарам" сөзін "тар" "тарау", "тарақ", "таралық", "таршылық" сөздерімен салыстырыңдар. Түбірлес сөздер қатарына жататындығын не жатпайтындығын аньщаңдар. 2-тапсырма . "Өрен", "Секет" сөздерін қандай етістіктермен тіркестіре аламыз. 3-тапсырма. Қандай сөз қай сөзбен тіркеседі.

Қой ► мияулады

Сиыр ► мәңіреді

Жылқы ► ақырды

Арыстан * үрді

2. Сын есім мен зат есімді тіркестіріңдер.

«Мен бүгін не істедімң _г«сен бүгін не істедің ң ,«Ол бүгін не істедің,тақырыптарына мәтін құрастыр.

3. Зат есім мен зат есімді тіркестіріңдер.

1- тапсырма. «Айгүл бүгін Қазақ тілінен бес алып, бүкіл сынып алдында мерейі үстем болдың сөйлеміндегі мерейі сөзінг мәндес сөздерді табыңдар.

52

2. 
   Тапсырма . Төмендегі сөздерге қандай зат есімдерді
   тіркестіруге болады. Сағат, жүрек, үй.
   

2. 
   Тапсырма. Қоянды сипаттаңдар.
   есек...
   

Түйе...

4. Есімдік және етістікті тіркестіріңдер.

Біреу, мен, ол, уәде беру, (келді, кетті, ойнадым, айтты, күлдің). 3-тапсырма. Мына схемадан сөйлем құра.

З.е



З.е


Ілік.сп

Сын.есім

Жатыс.сп

Есівд

Есімдік

Есімдік

Тйу.жалПау

Барс.сп

Етістік

Жік.

жылқы.қои


аиран шұбат қаймақ