| Кескінінен боран ұшқындаған Нұрғожа түксиіп жауап бере қоймап еді (С. Мұқанов, 338 б.). ′Кескінінен боран ұшқындау’ (қатты аушлы); «қабағынан қар жауғандай» – қатты ашуланып қаһарланды, кектенді [44, 300 б.]; «қабағын аузына түсірді» – ашуланды, ренжіді, тұнжырады [44, 300 б.]. – Өй, қайтем, әңгіме-сәңгімені ...Мен ондайды әйел төсек салғанша жазып тастаймын (Ж. Сабыржанұлы, 269 б.). ′Әйел төсек салғанша’ (тез, жылдам); «көзді ашып-жұмғанша» – лездің арасында, әп сәтте [44, 255 б.]; «қас пен көздің арасында» – лезде, тез, жылдам [44, 335 б.].
Осылайша, нақты ФТ үлгісінде жасалған окказионалды синонимдік қатарға көптеп мысалдар келтіруге болады. Үйреншікті тілдік үлгіге айналған қалыпты фразеологиялық бірліктердің парадигматикалық окказионалды синонимдік қатар түзейтіндігі – қазіргі таңдағы қазақ тілінің дамуымен түсіндіріледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
