Дипломдық ЖҰмыс мамандығы: 5В080700 -орман ресурстары мен орман шаруашылығы

Орман өрттерiн сөндiру үшiн мынандай сөндiру тәсiлдерi қолданылады:

• 
  үстiңгi өрт жағдайында: оттың таралу жолында өртке қарсы бөлiп тастау орнын (алаңқай) құру және өрттiң даму шапшаңдығын ескере отырып, таңдап алынған ара қашықтықтан қарсы от қою;
  
• 
  төменгi өрт кезiнде: от сөндiргiш заттарды беру, отты сабалап сөндiру, жанған табандарды топырақпен көму, тiрек белдеуi маңынан орман бұта-шөптерiн жағу (өртеу) және арасандандырылған белдеулер құру;
  
• 
  ормандағы шымтезек өрттерi кезiнде арасанды топыраққа дейiн жыралар қазу, сондай-ақ осы Жарғының 306-310 тармақтарына сәйкес басқа да iс-әрекеттер жасау [16].
  

• 
  оттың бүкiл майдан шебiн бiр мезгiлде сөндiру немесе бөлшектеудi құру мақсатында барынша қауiптi ошақтарды қос қапталдан және тылдан бiр мезгiлде сөндiру және олардың жануын одан әрi сөндiру үшiн алаңды ұсақ учаскелерге бөлу. Бұл тәсiлдер үлкен көлдемдегi өрттердi сөндiру және жұмыс күшi жеткiлiктi болған кезде қолданылады;
  
• 
  бiрiншi кезекте тылдағы жануды жел жоқ жақтан сөндiру және қос қапталмен бiртiндеп алға жылжу, от тарағаннан бұрын шапшаң жылдамдықпен өрт майданының шебiне шығу;
  
• 
  екi қапталдағы және тылдағы отты сөндiргеннен кейiн сөндiрудi орман өртiнiң шетiнен бастау (от майданының алдыңғы шебiнен);
  
• 
  өрттiң бастапқы бөлiгiн бiртiндеп шектей отырып, өрттi бiрiншi кезекте екi қапталдан сөндiру;
  
• 
  таулы ормандардың өртiн сөндiру кезiнде, тiрек белдеулерiн сала отырып өртеудi қолдану керек. Төмендегi әлсiз өрттi екi қапталдан қоршап және алға қарай жылжи отырып, арқаға ілмелі орман шашыратқыштарын қолдана отырып шетiнен сабалау тәсiлiмен тоқтатады [17].
  

• 
  ӨСЖ, ЖУБ қойған мақсаттарды орындау кезінде жеке құрамға қауіпсіз жерлерді, сондай-ақ от кенеттен өршіген жағдайда осы жерлерге жететін жолдарды көрсетулері қажет;
  
• 
  жұмыс істеп жатқан жеке құрам мен техника оттың қоршауында қалмас үшін ӨСЖ мен ЖУБ оттың бағыты мен оның таралу шапшаңдығын ұдайы бақылап отыруды ұйымдастыру керек;
  
• 
  өртті сөндірумен айналысып жатқан жеке құрам бір-бірін көретіндей қашықтықта болуы қажет, ал, құрамалардан алыстау жерде жұмыс істеп жүрген топтармен ұдайы радиобайланыс және бақылау ұйымдастырылады;
  
• 
  жанбаған тiк қияда (20⁰ артық) өрттiң шетiнен жоғары тұруға болмайды, өрт тез таралатын таудың екi тiзбегiнiң немесе тарамының арасындағы жазықтардың, тік қиялы ойпаттар мен ойықтардың айтарлықтай қауiптi екендiгiн есте сақтау жөн;
  
• 
  үстіңгі өртті сөндіру кезінде оттың құйғындатып тез таралуына байланысты жеке құрам өрт майданынан 250 метр қашықтықтан кем емес жерде орналасуы қажет;
  
• 
  трактор, бульдозер және басқа техникамен бөгет болатын жолақтарды жүргізу кезінде істен шыққан техника мен оның экипажын қауіпсіз жерге жеткізу үшін жұмыс істеп жатқан техниканың жанында сүйреуіш болуы қажет;
  
• 
  жеке құрамның демалу және жатын орны өрттің тежелген бөлігінің (шетінің) шегінен 100 метрден алыс жерде орналасуы қажет және ені 2 метрден кем емес (орманның шетінен 200 метрге дейінгі қашықтықта, жолдарға орман жолдарына жақын жерде) арасандандырылған (жанғыш материалдардан тазартылған) жолақтармен қоршалуы қажет;
  
• 
  жанып жатқан орман алқаптарына түнеуге қатаң түрде тыйым салынады;
  
• 
  өрт кенеттен жақындаған жағдайда, оған бөгет болатын жаңа жолақтарды жасау мүмкіндігін алдын ала қарастыру қажет [18].