Дістемелік кешені


Сын есім. Сын есімнің шырайлары. Сын есімнің сөйлемдегі қызметі



бет35/58
Дата05.02.2022
өлшемі1,19 Mb.
#14976
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   58
Сын есім. Сын есімнің шырайлары. Сын есімнің сөйлемдегі қызметі.
Заттың сынын, сипатын, түрін, көлемін, сапасын, дәмін білдіретін сөздерді сын есім дейміз. Сын есімдер Қандай? Қай? Кімнің? Ненің? деген сұрақтарға жауап береді. Сын есімдер көбінесе анықтауыш болып келеді.
Дүниеде әр алуан зат болса, сол заттардың бірін екіншісінен айыратын ортақ сыны, сапасы болады. Лексика-грамматикалық мағынасы немесе білдіретін ұғымы жағынан зат бойындағы алуан түрлі сапалық қасиеттерді немесе қатыстыққа байланысты белгілі қасиеттерді білдіреді.
Мысалы: жақсы, әдемі, сұлу – затың пішініне; үлкен, кіші, кең, тар – заттың көлеміне; жұмыр, дөңгелек, қырлы – формасына; ыстық, суық, жылы – ауа райына байланысты қасиеттерін т.б. сын-сипаттарын білдіреді.



Түрі мен түсін /цвет/

Ақ жирен /рыжий/, сары, жасыл, қоңыр т.б.

Көлемі мен аумағын /обхем и величина/

Үлкен, кіші, кең, ұзын, ауыр, жеңіл, биік, аласа, шолақ, алыс, жақын т.б.

Мекенін /места/

Қырдағы, ойдағы, қаладағы, төргі, баладағы т.б.

Мезгілін /времени/

Кешкі, қысқы, жазғы, ертеңгі, былтырғы, қазіргі т.б.

Мінезін, қасиетін, сапасын / характер или свойство/

Нашар, өңді, жұмсақ, жуас, момын, тентек
/шаловливый, озорной/, ақылды, жалқау т.б.

Дәмін, иісін /вкус/

Дәмді, тұзды, ашты /кислый/, ащы /горький/, жылы, сасық /тәтті қауын, ащы сорпа, қышқыл жеміс/ т.б.

Формасын

Жұмыр /плотно круглый/, дөңгелек /круглый/, домалақ /шарообразный/, жалпақ /плоский/.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   58




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет