Э. М. Мурзаев былай деп жазған: Қазіргі әлемді географиялық атауларсыз елестету мүмкін емес. Пошта, телеграф, темір жолдар өз қызметтерін тоқтатады, үшақ- тар әуежайда, кемелер аты жоқ кеме токтайтын жерлерде түры



бет19/79
Дата12.06.2023
өлшемі0,76 Mb.
#178676
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   79
Байланысты:
treatise53019 (1)

болімнің одебиеті:

Матвеев А.К. Методы топонимических исследований. Свердловск, 1986.
Методы ономастических исследований // Бондалетов
В.Д. Русская ономастика. М., 1983. 36-83-66.
Методы и приемы исследования ономастического материала // Подольская Н.В., Суперанская А.В. Современные методы ономастических исследований. // Типы языковых общностей и методы их изучения: Тезисы. М., 1984.
О методах изучения топонимических названий// “Вопросы языкознания”, № 6. М., 1959.
Поспелов Е.М. Математико-статистические методы в топонимике // Изучение географических названий. М., 1966. 28-40-66.
Развитие методов топонимических исследований. М., 1970.
Суперанская А.В., Сталтмане Э.В., Подольская Н.В., Султанов А.Х. Теория и методика ономастических исследований. М., 1986. 198-214-66.
Шаяхметова А.К. Методы лингвистики. Словарь-спра­вочник. Алматы, 2000.

50

Ономастика: зерттеу мәселелері

Маңызды мәселелер мен сурақтар, тапсырмалар:

  1. Ономастиканың ғылым ретінде даму тарихы мен кезеңдері қандай?

  2. Ономастиканы жеке ғылым деп айта аламыз ба? Дәлелдеңіз.

  3. Қазақстан ономастикасының дамуы қалай болды?

  4. Ономастикалық зерттеулер бағытының мәні неде?

  5. Ономастика қандай әдіс, тәсілдерді қолданады? Ар- найы ономастикалык әдістер бар деп айтуға бола ма?

  6. Қолданбалы ономастика қандай басты міндеттерді атқарады?

  7. Жалқы есімді зерттеу аспектілерін атаңыз.

  8. Ономастика бөлімдері мен жалқы есімдер түрлерін атаңыз. Жалқы есімдердің разрядтары мен кластарының айырмашылығы неде?

  9. Ономастиканың басқа ғылымдармен байланысы неден көрінеді? Ономастиканың пәнаралық екендігі неден байқалады?

  10. А.В. Суперанскаяның “Общая теория имени собст­венного” (М., 1973, 45-91-66.) атты кітабы бойынша “Жал- ыкы есім зерттеу тарихынан” деген такырыпта конспект дайындаңыз.


I mapay. Ономастика - гылыми пән



  1. Жалкы есімдердің гүрлері

Жалқы есімдерді талдамас бүрын ономастикалық әдебиетте нақты шек қойылмай бірінің орнына бірі қолданыла беретін разряд, класс, тур
терминдеріне на- зар аударғымыз келеді. Түсіндірме сөздік және номенклатуралық терминдер жүйесі бойынша бүл терминдер жалпыдан жекелік гиперо-гипонимдік қатынас- та болады. Аталған терминдердің анықтамасынан разряд термині ономастикада адамның белгілі бір қызмет аясын- дағы денотаттарды атайтын атаулардың ірі жиынтығы. Өзінің мазмүны бойынша разряд үғымы кластарға, нақты топтарға бөлінетін жалқы есімнің ең көлемді категориясы. Эр разряд бірыңғай объектілерді атайтын, ортак белгілері (лексикалык, грамматикалық, сөзжасамдық) бар жалқы есім кластарын білдіреді.
Сонымен, аталатын объектіге қатысты жалкы есім бірнеше ірі разрядтардан түрады, ал разрядтар өзінше кластарға (түрлерге) және класс ішіндегілерге (подкласс, подвид) бөлінеді. Жүйеде класс - разрядтың бір бөлігі. Ономастикада класс пен тур синоним ретінде қолданылады.
Белгілі бір халықтың жалқы есімдерді қүрайтын жеке разрядтары мен кластары арқылы жоғарыда айтылғанды бакылап корелік.

  1. Антропонимдер



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   79




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет