Қабылдаудың түрлері.
Қабылдауда анализаторлардың басым рөлдеріне байланысты қабылдауды көріп қабылдау, естіп қабылдау, дәм сезіп қабылдау, кинестизиялық қабылдау, сипап сезіп қабылдау деп бөледі. Қабылдаудың күрделі түрлері қабылдаудың бірнеше түрлерінен тұратын жиынтықтан тұрады.
Түйсіктерге қарағанда қабылдау бейнелері бірнеше анализаторлар жұмысының нәтижесінде пайда болады. Қабылдаудың күрделі түрлеріне мысалы, кеңістікпен уақытты қабылдауды жатқызуға болады. Кеңістікті қабылдай отырып, яғни заттардың бір-бірінен алшақтығын, олардың көлемі мен формасын, адам көріп , естіп, тері және қозғалыс түйсіктеріне сүйенеді.
Уақытты қабылдағанда көру және есту түйсіктерімен бірге қозғалыс , ішкі, органикалық түйсіктер үлкен рөл ойнайды. Сонымен қатар уақытты қабылдауда болып жатырған құбылыстардың ұзақтығы, бірізділігі бейнеленеді. Тікелей қабылдауда уақыттың өте қысқа бөліктері қабылданады. Ұзақ уақыттық оқиғалар туралы айтқанда, қабылдау емес , уақытты елестету туралы айтқан жөн.
Егер адамдар қазір қай сағат және керекті уақытта ояна алса, олардың уақытты қабылдау сезімінің жақсы дамыған деп айтуға болады. Уақытты қабылдау сезімітуа пайда болмайды, тәжрибенің житнақталу процесінде пайда болады.
Жинақталған тәжірибе көбейген сайын уақытқа бағдарлану оңайырақ болады.
Достарыңызбен бөлісу: |