«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


Ру аттары: Арғын, Найман, Матай



Pdf көрінісі
бет47/248
Дата18.09.2024
өлшемі3,69 Mb.
#204595
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   248
Байланысты:
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау (1)

Ру аттары: Арғын, Найман, Матай
Жер-су аттары: Жетісу өңірі, Қызылжар, Көкшетау, Алтай
Біржанның өзің сипаттауы:
“Орта жүздің сайраған бұлбұлымын”
“Сөз бедері алтын мн күмістің нақысындай”
“Алтайдың мергені”
“Жерге түспейтін мұзбалақ, ақиық”
Сараның өзің сипаттауы:
“Адамның жүйрігі”
“Шеберден мін алатын мініскер”
“Бәйгеден күнде озатын жалғыз қара”
«
Түсінік: 
Әйел теңдігі мәселесі қозғалады.


«Асанқайғының Жерұйықты іздеуі»
Асанқайғы 
желмая
мініп желдіртіп,
 Сарыарқаны
аралап жүргенде, әр жерге айтқан сында-
ры мынау екен:
Ұзын аққан Ертісті көргенде
: «Мына шіркіннің баласы тойдым деп қарап отырмас, қары-
ным ашты деп жылап отырмас. Сиырдың мүйізі, доңыздың құлағы шығып тұрған жер екен»,
- депті.
Түндікті өзенін көргенде:
«Он екі қазылық ойтүндік, маңырап жатқан қой түндік. Қойдың
құлағы тұтам шығып тұрған жер екен», - деп тастап кетуге қимай, артына үш қараған екен.
Сонан 
«Үшқара»
атанған екен таудың аты.
Қызылтау деген жерге келгенде:
«Тау-тасы кеш болғанда қой болып, ыңыранып жатады
екен. Тоқты қысыр қалмайтын жер екен», - депті.
Баянауыл тауын көргенде:
«Ат ерін алмайтын жер екен. Бауырында тұзы бар екен, тұзы
ауыр екен, бір түн түнеп кетемін деген адам, бір жұма тоқтап қалады екен. Тұзы жібермейді
екен», - депті.
Ащы бойына келгенде, артына қарап:
«А, Баянауыл! Сенің қоныс болып тұрғаның - мы-
нау ащының арқасы екен. Мал жазғытұрым бір жұма ащылайды екен, күзге таман бір жұма
ащылайды екен. Сонысы бір жылға татиды екен», - депті.
Шідерті деген өзенді көргенде:
«Мына шіркіннің топырағы асыл екен. Алты ай мініп
арықтаған ат, бір айда майға бітетін жер екен. Бос жылқы шідерлеп қойғандай тоқтайтын,
жылқының қонысы екен», - депті.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   248




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет