«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны



Pdf көрінісі
бет55/248
Дата18.09.2024
өлшемі3,69 Mb.
#204595
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   248
Байланысты:
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау (1)

Ұлттық құндылық: 
Ескі әдет-ғұріптар мен қазақ тұрмысымен таныстырады. Әйел теңдігі мәселесі.
«
Түсінік+өз ойым: 
Оқыған көзі ашық қазақ қызының ескі әдет-ғұрыптар мен сол кездегі надан көзқарасты
адамдардың құрбаны болғаны ішті ашытады, шындықты әшкере етеді.
«
Ұқсас шығарма: 
«Біржан-Сара айтысы», «Шұғаның белгісі» Бейімбет Майлин
«БАТЫР БАЯН» МАҒЖАН ЖҰМАБАЕВ
«
Тақырыбы: 
Ерлік пен батырлық, намыс пен ғашықтық сезім
«
Идеясы: 
Батыр Баян бейнесін ашу, батырлықты дәріптеу.
«
Жанры: 
Поэма
«
Композициялық талдау:
Басталуы: 
Алашқа туған қиын күндер. Абылайдың жиын құруы.
Байланысуы: 
Батырлығы Алашқа аян Баян Батыр. Баянның қалмақ қызын алып келуі.
Дамуы: 
Ноянның бір көргеннен қызға ғашық болуы. Қалмақ қызының қалауы.
Шиеленісуі: 
Екі жастың қашуы, ашуға булыққан Баян.
Шарықтау шегі: 
Баянның екі жасты аяусыз өлтіруі. Өкініш.
Шешімі: 
Батырдың қайғысы. Соңғы соғыс.
«
Кейіпкерлері:
Баян
- батырлығы алашқа аян ер, Абылайдың сенімді серігі.
«
Жас Баян жауды талай көрмеп пе еді,
Сорғалап сұңқардайын төнбеп пе еді,
Майданда жол барыстай жалғыз ойнап,
Сан қолға аш бөрідей кірмеп пе еді?!
Жебесі көбе бұзып, жүректі үзбей,
Найзасын, сірә, шалғай сермеп пе еді?
»


Абылай хан 
- Алаштың ханы, ел қорғаған ер.
Қанай
- Абылайдың кеңесші билерінің бірі.
Ноян
- Баянның 15 жасар інісі, қалмақ қызына ғашық боп, бірге қашқан.
«Баянның інісі бар он бес жаста –
Бөрінің бөлтірігі – бала Ноян.
Ноянның бар ақылы білегінде,
Билеген асау жүрек, қайнаған қан.
Келгенде-ақ сұлудың бір қарауынан,
Ноянның жүрегінде ұшқын туған.
Сол ұшқын өртке айналып, жап-жас Ноян,
Алысып жүрегімен, аласұрған...»


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   248




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет