Айтыс «Айтыс – сөз барымтасы,»-деп баға берген зерттеуші : (М. Әуезов) Ақындар айтысының ерекшелігі – онда «халық театрының анық,дәл ұрығы бар,»-деген пікірдің иесі: (М. Әуезов) Ақындар айтысы- өнер жарысы, сөз сайысы,-деп кім айтты: (М. Әуезов)
Театр өнерінің үлгісі байқалатын ауыз әдебиеті түрі: (Айтыс)
Айтысқа түскен ақынның бірден бастырмалап, қарсыласып апшысын қуыра, сескендіре сөйлейтінінің себебі : (Қарсыласын жеңіп кетудің амалы)
Айтыскер ақын бойынан табылуға міндетті емес қасиеттер тізбегі: (Сазгерлік, жазба ақындық өнер)
Адамның табиғаттың жұмбақ сырына түсінбеген кезінде туындаған айтыс түрі: (Бәдік айтыс)
Салт айтысы бөлінеді:(2- ге; қыз бен жігіт айтысы;ақындар айтысы)
Ақындар айтысының даярлығы болып табылатын салт айтысы :(Қыз бен жігіт айтысы)
Қыз бен жігіт айтысының мазмұндық- тақырыптық ерекшелігі : (Елдің тұрмыс- салтының басқ жақтарын қамтуында)
«Біржан мен Сара» айтысының негізінде композитор М.Төлебаев «Біржан – Сара » операсын жазды
«Біржан-Сара айтысы» түр жағынан да, мазмұны жағынан да өзге айтыстардан оқшау тұрған әлеуметтік және көркемдік маңызы бар айтыс деген : ( С.Мұханов)
Сара Тастанбекқызы (1853-1907)қазіргі Алматы облысы Ақсу ауданында дүниеге келген.Көптеген өлеңдері мен «Тұзақ» атты дастаны бар.1895 ж. Біржан салмен, 18.. ж.Әсет Найманбайұлымен , 1890ж. Төребай Есқожаұлымен айтысқан.
Сара Тастанбекқызының туған жері : (Алматы облысы, Ақсу ауданы)
Қыз бен жігіт әрі ақындар айтысына жататын айтыс түрі: (Біржан мен Сара айтысы)
«Біржан – Сара» айтысында Біржан қай ақынды дара тұлға етіп бейнелейді: (А.Құнанбайұлын)
«Біржан-Сара» айтысында:
«Тәттімбет-ардагерім Арғын асқан,
Қырық түрлі күй арналған бармағынан...»- деген сөзді айтқан: (Біржан сал) «Ақиық, мұзбалақпын жерге түспес,
Кең қолтықарғымақпын алқымы іспес,»-деген жолдарды айтқан: (Біржан сал) Біржан салдың Сара ақынға айтқан сөзі: ( «Жолықпай сөзі өктемге, жүрген шығар,Аулында Тұрысбектің олер жері»)
«Кемітер қай жеріңді дұшпан шіркін
Адамзат озар емес өз басыңнан,»- деген сөздерді қай айтыс ақыны кімге арнап айтқан: (Біржан Сараға) «Асылым құдай берген өз басыма,
Тең келмес жеті Біржан тыпнағына,»-деген жолдарда Сара ақын айтып отырған адам: (Жиенқұл) Сараның « Арғынға жол бермеген есіл тілі» Жиенқұлға келгенде мүдірген себебі: (Жиенқұлдың ақымақ, өнерсіз әрі дене кемістіге барлығынан)
«Арғынға ұялғаннан үндемеуші ем,
Есекке қосақтаулы өтті- ау күнім,» - деген сөз қай ақын қыздың өкініші: (Сараның) «Жоқ екен жүйрік иттей өлсем құным,
«Ажал да кісі таңдап алады екен,
Сол итті неге қойған алып кетпей?»-деген ашынған сөздердің иесі: ( Ақын Сара) «Біржан –Сара» айтысында Біржан сал Сара тағдырына ара түспегеніне өкпе айттын елі: (Найман елі)
«Тұрмыстан туысымнан таяқ жедім...»деген жолдар қай йтыскер ақынның өлең жолдарынан алынған:Сара)
« Біржан – Сара « айтысындағы:
«Сараны Жиенқұлға бере көрме,
Қыз түгіл ер құнына келер шамаң.
Бар болса сүйегінде ойларсыңдар,
Өлі тілін тірі алмас деген заман...» -деген жолдарды айтқан (Біржан) «Біржан – Сара» айтысындағы Жиенқұл сипаттамасы көркемдік тәсілдің қай түрі:
Кісі емес ел намысын ұққандай –ақ,
Ербиіп елсіз тауға шыққандай – ақ
Жиенқұл күжірейіп келер ме екен,
Он мата арқасына тыққандай- ақ :(Сарказм) «Біржан -Сара» айтысының Жиенқұлға байланысты жері қндайбейнелі сөз қолданған: (Ирония, сарказм)
Біржан Сараны нені тілге тиек ете жеңетіндігі : (Күйеуінің нашарлығын)
