А. Д. Нурахова, Л. Т. Ералиева клиникалық лабараториялық диагностика бойынша ұлттық Әдістеме

Калибрлеуден кейін автоанализаторлар зерттеулер жүргізуге дайын. Алайда, зерттеу кезінде алуға болатын ақпараттың шынайылығы туралы пайымдау үшін күн сайын жүйелі түрде нәтижелердің жаңғыртылуы мен дұрыстығын тексеруге мүмкіндік беретін зертханаішілік сапаны бақылау жүзеге асырылуы тиіс. Сапаны зертханаішілік бақылауды жүргізу үшін арнайы бақылау материалы — жасушалардың жүзіндісі, Сарысу, плазма, өнеркәсіптік жолмен дайындалған басқа биологиялық сұйықтық (несеп) пайдаланылады. Бақылау материалдарында өндіруші мәлімдеген талдаудың көлемі болуы тиіс[18, 19, 20].

Бір мекеменің ішінде жүргізілген сапаны бақылау бұл мекеменің бір немесе бірнеше зертханадан тұратынына қарамастан, сапаны ішкі (зертханаішілік) бақылау (ДКК) деп аталады. ДДСҰ зертханаішілік сапаны бақылауды зертхананың персоналы қабылдайтын процедуралар жиынтығы ретінде, оларды емдеуші дәрігерге беру үшін сенімді болып табыла ма деген мәселені шешу үшін зертханалық жұмыстың сапасын және алынған нәтижелерді тұрақты бағалау үшін анықтады. ДКК кең деңгейде-бұл зертханалық талдаулар өндірісінің аналитикалық кезеңінде сапаны басқарудың маңызды құралдарының бірі, ал неғұрлым тар — зертхана жұмысындағы қателіктерді анықтау. Сапаны бақылау талдауларды жүргізудің бірыңғай технологиялық процесінің барлық аналитикалық бөлігін үздіксіз бағалауды (зертхана қызметкерлерінің жұмысын және тест нәтижелерін бағалауды) көздейтін процедураларды қамтиды. Зертханадағы сапаны бақылау екі міндетті шешеді: бір жағынан, бақылау зертхана мамандары осы зерттеуді орындайтын дәлдігін нақты көрсетеді, ал екінші жағынан, бақылау технологиялық үдерісте анықталған бұзушылықтарды жоюға, яғни сапаны басқаруға көмектеседі.

ДКК талдау нәтижелерін бағалаудың қатаң біріздендірілген тест жүйесі болып табылады, олар анықталатын параметрлердің шынайы шамаларына қандай шамада жақын екенін көрсетеді. Сапаны бақылау әр зертханалық тест үшін жеке қолданылады [14, 21, 22].

ДКК ұйымына қойылатын негізгі талаптар::

* бақылау материалын талдау зертхана жұмысының әдеттегі барысына енгізілуі тиіс;

* бақылау материалын талдауды күнделікті зертханалық зерттеулерді орындайтын қызметкерлер жүргізуі тиіс;

* бақылау материалын зерттеу кезінде зертхана күнделікті қолданатын зерттеу әдістері қолданылуы тиіс;

* талдаулар сапасын орындауды неғұрлым объективті бағалау үшін тікелей орындаушы зерттелетін материал — бақылау материалын білмеген кезде "шифрланған бақылау анықтамасын" пайдалану қажет • ;

* күн сайын екі деңгейдегі бақылау материалдары, мүмкіндігінше норма және патология қолданылуы тиіс.

Қазіргі уақытта әртүрлі елдердің зертханаларында әзірленген және қолданылатын ДКК әдістерін екі сыныпқа бөлуге болады: бақылау материалдарын пайдаланатын әдістер және пациенттердің деректерін пайдаланатын әдістер.

1. 
   
   
   
   жүктеу/скачать 1,76 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: