А. Соловьева, Б. Ибраимова
жүктеу/скачать 5,1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жабықтұқымды өсімдіктердің тіршілік циклі.
- Білу және түсіну
- Пікірталас
| Қарағайдың көбеюі
: I – қарағай өркенінің аналық және аталық бүрлері: 1 – қарағайдың аналық бүрінің жарылған кескіні; 2 – қарағайдың аталық бүрінің жарылған кескіні; II – аталық бүрдегі тозаңның пісіп-жетілуі; III – тозаңы; IV – екі тұқымды ұрықтанған ұрық қабыршағы; V – екі тұқымды ұрық қабыршағы; VI – қарағайдың өскіні II III V V I 2 I 1 I V Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 196 Олардың түзілуіндегі ерекшелігі – тұқымдағы қоректік зат қоры эндо- спермнен бір жұмыртқа жасушасы мен бір гап лоидты жасуша пайда бо- лады. Жабықтұқымды өсімдіктердің тіршілік циклі. Гүлді өсімдіктердің тіршілік циклі ашықтұқымдыларға ұқсас болады. Бірақ та аталық га- металар – тозаңқапта, аналық гаметалар – түйінде дамиды (21-суретті қараңдар). Түйіндер де, тозаңқаптар да бүрде емес, гүлде (даражынысты және қосжынысты) болады. Тозаңқаптың тозаң түтікшелерінде микроспорогенез және микро- гаметогенез үдерісі жүреді. Содан кейін бір тозаңқап тан немесе тозаң түтікшелерінен гаплоидты екі жас жасуша түзіледі, оның біреуі – вегетативті, екіншісі генеративті жасуша деп аталады. Генеративті жасуша митоз жолымен бөліне отырып, екі спермий түзіледі. Аë вегетативтіжасуша тозаң түтікшелерін түзеді. Аналық түйіннің ішінде мегаспорогенез және мегагаметогенез үдерістері жүреді. Бір тұқымбастамадан гаплоидты жұмыртқа жасушасы мен диплоидты хромосомалы орталық жасуша түзіледі. Мегаспорофит, мегагаметофит, мегаспорогенез, микрогамето- генез,бүр,вегетативтіжәнегенеративтіжасушалар. Білу және түсіну: 1. «Бүр, тұқым, мегаспорогенез, микрогаметогенез, микроспорогенез, мегагаметогенез» деген түсініктерге анық тама беріңдер. 2. «Тұқымды өсімдіктердің тіршілік циклінде ядролық фазаларының ауысуы» деген ұғымды қалай түсінесіңдер? 3. Жасушалар қандай әдіспен бөлінген кезде тұқымды өсімдіктерде га- металар түзіледі? 4. Ашықтұқымды өсімдіктердің аталық, аналық гаметалары және ми- кро-, мега споралары қашан, қайда (қандай құрылымдарда), қашан түзіледі? 5. Жабықтұқымды өсімдіктердің аталық, аналық гаметалары және ми- кро-, мега споралары қашан, қайда (қандай құрылымдарда), қашан түзіледі? Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 197 қолданылуы: 1. Неліктен тұқымды өсімдіктердің тіршілік циклінде гаплоидты кезеңі көрінбейді және жеке құрылым ретінде қатыспайды? 2. Ашықтұқымдылардың бүрлері қандай қызмет атқарады? 3. Жабықтұқымдылардың гүлі қандай қызмет атқарады? 4. Ашықтұқымдылар мен жабықтұқымдылардың ұрық тануы, гаметала- ры мен спораларының түзілу үдерісі қайда жүретінін салыстырыңдар. Талдау: 1. Жасушалардағы хромосома санын, митоз және мейоз, микро- және мегаспорангийлер, гаметалар, зигота, ұрықтану, көпжасушалы эм- брионды көрсете отырып, «гүлді өсімдіктердің тіршілік циклі» деген сызба сызыңдар. 2. Жасушалардағы хромосома санын, митоз және мейоз, микро- және ме- гаспорангийлер, гаметалар, зигота, ұрықтану, көпжасушалы эмбрион- ды көрсете отырып, «ашықтұқымды өсімдіктердің тіршілік циклі» деген сызба сызыңдар. 3. Ашықтұқымдылар мен жабықтұқымдылардың көбеюін дегі айырма- шылықты көрсетіңдер. Синтез: 1. Жер бетінде споралы өсімдіктерден бұрын тұқымды өсімдіктердің пайда болу мүмкіндігін талдаңдар. 2. Тұқымды өсімдіктердің тіршілік цикліне жалпы сипаттама беріңдер. 3. Тұқымның түзілуінің эволюциялық маңызы қандай? Оның артық- шылығы неде? Пікірталас: Тұқымды өсімдіктер өзінің тіршілік циклімен бірден балдырлардан пайда болуы мүмкін деп ойлайсыңдар ма? Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |