218 13-бөлім. БиОСФеРА, ЭКОЖүйе, ПОПуляция §54. Экожүйелердің құрамбөліктері. Су және құрлық экожүйелері Экожүйелердің жалпы құрылымының сызбасын жасау.
Су және құрлық экожүйелерін салыстыру
Түр дегеніміз не? Популяция дегеніміз не? Дараларды қандай бас ты белгісі бір популяцияға біріктіреді? Экожүйе. Экологиялықжүйе – бұл үнемі өзара байланыс та және жан-
сыз (өлі) табиғат құрамбөліктерімен (атмосфера, гидросфера және лито-
сфера) тікелей қатынаста болатын жанды (тірі) ағзалардың (өсімдіктер,
жануарлар және микро ағзалардың) динамикалық әрі тұрақты бір лестігі.
Экожүйе биотикалық (жанды (тірі) ағзалар) және абио тикалық (жансыз,
өлі табиғат) бөліктерден тұрады. Осы екі бөлік өзара үздіксіз зат және
энергия алмасу арқылы байланысқан (108-сурет).
108-сурет. Заттардың ағыны және жайылым экожүйесіндегі энергия Жылу
энергиясы
2400 Жылу
энергиясы
670 Жылу
энергиясы
Жылу
энергиясы
Жылу
энергиясы
770 Адам
пайдаланады
80 Фотосинтез
12 686 кал/(м 2 . тәулік) ірі қара
пайдаланады
2000 Басқа
шөпқоректілер
пайдаланады
2300 Өлі органикалық
заттар
10 000 Өлі органикалық
заттар
1350 Өлі органикалық
заттар
1250 Топырақ
экожүйесі
Топырақ экожүйесіне түсетін
өлі органикалық заттардың
жалпы салмағы
(12 686 кал/(м 2 . тәулік) Өлі
органикалық
заттар
6