«Қазақ балалар әдеби үрдісі» ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені


Пайдаланылатын әдебиеттер



бет36/84
Дата06.02.2022
өлшемі1,1 Mb.
#35207
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   84
Пайдаланылатын әдебиеттер :

  1. Ахметов Ш. Қазақ балалар әдебиеті. Алматы, 1974.

  2. Ахметов Ш. Қазақ совет балалар әдебиеті. Алматы, 1976

  3. Әуезов М. Әдебиет тарихы. Алматы, 1991.

  4. Ғабдуллин М. Қазақ халқының ауыз әдебиеті. Алматы, 1974.

  5. Қоңыратбав Ә. Қазақ әдебиетінің тарихы. Алматы, 1994

  6. Сүйіншалиев Х. ХІХ ғасыр әдебиеті. Алматы, 1992.

  7. Қазақ әдебиетінің тарихы. Т.ІІІ т. Алматы, 1967.

2- дәріс
Тақырып: Балалар ауыз әдебиеті – балалар әдебиетінің алтын қоры.
Дәріс мазмұны: Ы.Алтынсарин - қазақ балалар әдебиетінің атасы. Ол қазақ халқынан шыққан халық ағартушыларының бірі ірі педагог, жазушы қ.б.ә. атасы. Ол 1841 жылы, 20 қазанда қостанай облысы, Затабол ауданында туған. Ыбырай өз әкесі Алтынсарыдан 4 жасында жетім қалады. Әкесі қайтыс болғандықтан, атасы Балғожаның тәрбиесінде болады. Ыбырай Алтынсаринді 1850 жылы Орынбор қаласында жаңадан ашылған мектепке жібереді. Ыбырай сабаққа зерек болып, уздік оқиды. Атасы Балғожанын өсиет сөздерін бұлжытпай орындайды.
Үміт еткен көзімнің нұры балам,
Жаныңа жәрдем берсін хақ тағалам.
Атаң мұнда анаңмен есен-аман,
Сүйіп сәлем жазады бүгін саған.
Шырағым мұнда жүрсең не етер едің,
қолыңа құрық алып кетер едің,
Тентіреп екі ауьтдың арасында.
Жүргенмен не мұратқа жетер едің?
Атаңды сағындым деп асығарсың,
Оқуға көңіл бөлсең басьтарсың.
Ата - анадцы өнер білсең асырарсың.
Надан боп білмей қалсаң аҺ ұрарсың - дейді .
Жас жігітті осылай өлең жолдары арқылы білімге тәрбиелейді.Атасының өсиетін немересі бұлжытпай орындайды. Ыбырай бүл мектепте 7 жыл оқып, 1857 жылы бітіреді. Мектеп бітірісімен халық ағарту ісімен айналысады. Ел ішінде мектеп ашады. қазақ балаларын жииап, оқытады, қыздар мектебін ұйымдастырады. Мектепке керекті оқу құралдарын жинайды. Тұңғыш рет орыс алфавитімен оқу кітаптарын жазады. Хрсстомагия құрастырып шығарады.
Ы.Алтынсарин .Хрестоматия" оқулығын алғаш рет 1870 жылы жазады, оны іс жүзінде өзі қолдап, қазақ балаларын оқыта бастайды. Ы.Алтынсарин халық ағарту саласында істеген жұмыстарына кесел келтірушілерге қарсы тұрып, аяусыз күрес жугізеді. Надан жатқан, бірақ әлі надан жолына түспеген, пайдалы заттарға жаны құмар халыққа шамасы келгенше қызмет ету әрқайсымыздың борышымыз" деп үндеу салады. Ы.Алтынсарин "ӘЙ, жігіттер" өлеңінде:
ӘЙ, жігіттер үлгі алмаңыз Азған елдің ішінен
Алыс - алыс қашыңыз, .
Зиян ойды кісіден - деп, ел ішіндегі халықты улап отырған бақсы - балгер, молда қазіреттер арандатып алмай, өнер білімге, жаңа мәдениетке шақыру қажеттігін айтады.
Ыбырай қазақ халқының өнер - білім, жаңа мәдениетке деген ынтасын, дарындылығын жоғары бағалаған. Халықтың ілгері дамуына өз үлесін қосып, қазақ даласында орыс - қазақ мектебін ашқан.

Каталог: dmdocuments
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1
dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет
dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат
dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы
dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205
dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   84




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет