Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ғылым комитеті


Негізгі шығармалары: «Парсы жазбалары», «Римдіктердің шарықтауы мен құлдырау себептері туралы толғаныс», «Заңдар рухы туралы»



бет414/571
Дата01.05.2022
өлшемі1,5 Mb.
#141614
1   ...   410   411   412   413   414   415   416   417   ...   571
Байланысты:
treatise187525

Негізгі шығармалары: «Парсы жазбалары», «Римдіктердің шарықтауы мен құлдырау себептері туралы толғаныс», «Заңдар рухы туралы».


МОРАЛЬ – адамдар өздерінің мінез-құлықтарында басшылыққа ала- тын, олардың бір-біріне, қоғамдастықтың әртүрлі формаларына қатынасын білдіретін принциптердің, ережелердің, нормалардың жиынтығы. М.
– қоғамдық сананың ең көне формаларының бірі. Өзін сақтап қалу үшін қоғам адамдардың бәрі ұстануға тиіс ережелер қалыптастырып, олар арқылы жалпы адамдардың, жыныстардың және ұрпақтардың арасындағы қатынастарды реттеп отырды. М-дың пайда болуы туралы бірнеше тұжырымдамалар бар.

    1. Діни түсінік бойынша, адамгершіліктік заң адамға сырттан, құдай- дан беріледі.

    2. Эмпирикалық тұжырымдама М. адамның, оның тәжірибесінің, тарихының дамуының, әдеп-ғұрыптары мен дәстүрлерінің қалыптасуының жемісі деп түсіндіреді.

    3. Автономдық тұжырымдама бойынша М. адамға әуелден, генети- калық деңгейде берілген, сондықтан ол салыстырмалы түрде өзгеріске көп ұшырамайды және адамдардың индивидуалдық сапаларына байланысты әрбір адамда әртүрлі.

М-дың ұлттық, таптық және жалпыадамзаттық сипаты бар. Кезінде таптық М-ға шектен тыс назар аудару, оны әсірелеу қоғамға белгілі бір деңгейде зиян әкелгені белгілі. Қазіргі уақытта ұлттық М-дық құндылық- тарды жаңғырту – ұлтты сақтап қалу, мысалы, қазақ ұлтын сақтап қалу
факторы ретінде қарастырылып отыр. Бұл дұрыс қадам деп мақұлдай отырып, М-дың жалпыадамзаттық сипатын да естен шығармауымыз керек. Қоғамдық сананың басқа формаларымен салыстырғанда М. ең басты десек, артық емес, себебі адамның адами сипаты оның бойындағы адамшылығы арқылы, қоғамның даму деңгейі оның адамгершіліктік келбеті арқылы анықталатыны сөзсіз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   410   411   412   413   414   415   416   417   ...   571




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет