В
1
витаминінің тағамдық өнімдердегі мөлшері
13-кесте
Азық Витамин
мөлшері, мкг/г
Азық Витамин
мөлшері, мкг/г
Өгіз бауыры
0,4
Дəнді өсімдіктер
0,6
Ми 0,2
Қырыққабат
0,22
Тауық
жұмыртқасы
0,3
Сəбіз
0,15
В
1
витаминін күйіс қайыратын малдың қатпаршақ қарнында
микроағзалар синтездейді. Жылқы, шошқа жəне тауық бұл ви-
таминді өте қажет етеді. Жылқы мен шошқаға бір тəулікте қажет
мөлшері олардың 10 кг дене массасына 3-4 мг шамасындай қажет.
Малдың буаз жəне желіндеу кезінде В
1
витаминін қажет ету
мөлшері арта түседі.
В
2
витамині (рибофлавин).
Витаминнің жалпы формуласы
С
17
Н
20
N
4
O
6
.
Витамин молекуласы құрылымның негізінде изо-
аллоксазин сақинасы оның екі метил тобы жəне көміртегінің
бес атомы бар рибитол спиртінің қалдығы жатады. В
2
сары түсі
молекуласындағы рибитолға байланысты.
В
2
витамині рибофлавин деп аталады, ал сүттен бөліп алынған
витаминнің лактофлавин деген атауы бар. Рибофлавин сары түсті
кристалды зат; суда, этил спиртінде ериді;
7–519
98
В
2
витамині (рибофлавин)
Рибофлавин қыздыруға төзімді, 120
0
С температурада өзінің
активтігін жоймайды. Жануарлар мен адам ұлпаларында рибоф-
лавин фосфорилденіп, рибофлавинфосфор қышқылына айна-
лады.
Рибофлавин флавиномононуклеотид (ФМН) жəне флавинаде-
ниндинуклеотид (ФАД) коферменттері құрамында болады. ФАД
жəне ФМН коферменттері əртүрлі апоферменттермен байланы-
сады да, флавопротеидті-ферменттер түзеді. Флавиндік деги-
дрогеназалар сутегі атомын байланыстыру жолымен (екі протон
мен екі электрон) субстратты тотықтырады, бұл кезде кофермент
ФМН·Н
2
жəне ФАД·Н
2
-ге айналады.
В
2
авитаминоз ауруы витамин жеткіліксіз бола бастағаннан
немесе азық-түлікте жəне жем-шөпте мүлде болмаған жағдайда
3- 4 айдан соң білінеді. В
2
авитаминоз сырқатына тəн құбылыс көз
ауруынан басталады. Көз жұқпалы емес коньюктивит сырқатына
ұшырайды. Көздің қасаң пердесі қабынады, көз айнасы тұнжырап
қарауытады, жүн мен шаш түседі, бұлшық еттері бірден əлсіреп,
нашарлайды.
B
2
-aвитаминоз кезінде үй құстарының жұмыртқалауы на-
шарлайды. Авитаминоз ауруы асқынған кезде ағза тырысып, па-
раличке ұшырап, сал болады, жүріп-тұруы қиындайды, сөйтіп
өлімге душар етеді.
Рибофлавинді өсімдіктер мен жануарлар синтездеп жасайды.
Бұл витаминге бай өнімдер - ашытқы, бидай, қарабидай, бұршақ
тұқымдас өсімдіктер. Ол сүтте, жұмыртқада, бүйректе, бауырда
болады.
|