Меншікті карсыласуы
– топырақты өңдеу кезінде 1 см
2
топырақтың қалыңдылығын
кесуге және аударуға жұмсалатын тарту күшінің мөлшері. Өлшемі г/см
2
.
Ісінуі – итопырақтың ылғалданғандағы көлемін үлкейтуі. Алғашқы (құрғақ кезіндегі)
кездегі көлемінен % арқылы анықталады. Топырақтың ісінуі гранулометриялық және
минерологиялық құрамға және алмаспалы катиондардың құрамына тікелей байланысты
болады.
Көлемін кішірейтуі
– топырақтың кепкен кезіндегі көлемін азайтуын айтады.
Ісінудің кері процесі болғандықтан аталған факторларға байланысты болады.
Бақылау сұрақтары:
1. Топырақ түйіртпектілігінің пайда болуы және маңызы
2. Топырақ түйіртпектілігінің түрлері.
3. Топырақ түйіртпектілігін қалпына келтірудің жолдары.
4. Топырақтың тығыздылығына, қатты фазасының тығыздылығына және
қуыстылығына сипаттама беріңіз.
5. Топырақтың физикалық-механикалық қасиеттері және маңызы.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1.
Тайжанов Ш.Т. Топырақтану және геология негіздері. - Астана: Фолиант, 2014. - 392
б.
2.
Кенжеғұлова С.О. Топырақтану. - С.Сейфуллин атындағы ҚАТУ. – Астана, 2016. –
106 бет. 4. Гузеева, С. А. Почвоведение : учебное пособие / С. А. Гузеева, Л. Н. Скипин. —
Тюмень : Тюменский индустриальный университет, 2020. — 147 c. — ISBN 978-5-9961-2340-
https://library.kazatu.kz:2069/115051.html
3.
Шахова, О. А. Основы почвоведения / О. А. Шахова. — Тюмень : Издательство
«Титул», 2018. — 113 c. — ISBN 978-5-98249-087-2. — Текст : электронный // Цифровой
образовательный ресурс
IPR
SMART
:
[сайт].
—
URL:
https://library.kazatu.kz:2069/107602.html
4.
Хлебосолова, О. А. Почвоведение : учебный практикум / О. А. Хлебосолова, А. Н.
Гусей Мамутов, Ж. У. Электронномикроскопическое изучение почв Казахстана : монография
/ Ж. У. Мамутов, Ш. А. Чулаков, Танг Тхань Фат. — Алматы : Казахский национальный
университет им. аль-Фараби, 2018. — 108 c. — ISBN 978-601-04-3373-1. — Текст :
электронный // Цифровой образовательный ресурс IPR SMART : [сайт]. — URL:
https://library.kazatu.kz:2069/93797.html
|
