Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы

673 
• организмде сұйықтықтың бөлінуінің жасына сәйкес ерекшеліктері 
(145 кесте)
. 
Ерте жастағы балалар организмінде шартты түрде сұйықтық көп болады, бірақ бұл 
көбіне заттек алмасу процесстеріне қатынасатын, жасуша сырты (интерстециальды 
плазма) сұйықтыққа қатынасты.
144 КЕСТЕ
СҰЙЫҚТЫҚҚА ТӘУЛІКТІК САЛЫСТРЫМАЛЫ МҰТАЖДЫҒЫ 
Жасы 
Мұқтаждығы, мл/кг/тәул.
10 күн 
3 ай 
6 ай 
1 жас 
4 жасар 
10 жасар 
Ересектер 
125- 150 
140-160 
130-150 
120-135 
100-110 
70-85 
35-40 
 145 КЕСТЕ 
АДАМ ОРГАНИЗМІНДЕГІ СУДЫҢ ЖАСЫНА СӘЙКЕС МӨЛШЕРІ ЖӘНЕ БӨЛІНУІ 
Жасы 
Су мөлшері (% дене салмағына) 
Жалпы 
Жасуша сырты 
Жасуша іші 
Нәресте 2 айға дейін 
1 жас 
3
жас
Ересектер 
80 
70 
65 
62 
60 
40-50 
30-35 
25 
22 
20 
30-40 
35-40 
40 
40 
40 
Ерте жастағы балалардың сұйықтыққа мұқтаждығының жоғары болуы оны жоғары 
деңгейде жоғалтуына да байланысты, өйткені:
• бұл жастағы балалар айналымдағы қан көлемін жоғалтуға өте сезімтал келеді: 
- 1 кг салмағына есептегенде оттегіні және энергияны өте көп мөлшерде қажет 
ететендігінен; 
• құсқанда және диареяда электролиттерді «сақтау (қор жинау)» қасиетінің төмен болуы-
нан, сузысдануу жиірек электролиттік бұзылыстармен асқынады; 
• сілтілік-қышқылдық жағдай (СҚЖ) тұрақсыз, сондықтан оның өзгеруі тез пайда болады: 
-
ацидоз жағына (гипоксияда, токсикозда); 
- алкалоз жағына (көп мөлшерлі құсуларда,тахипноэда); 
• диареяда балаларға (әсіресе жасанды тамақтанатын, экссудативті немесе лимфатикалық- 
гипопластикалық конститутция ақаулары, дистрофия байқалатын балаларда) бифидо-
флораның жетіспеушілігімен және шартты- патогенді флораның, олардың көп мөлшерде 
улы заттарды (аммиак, индол, скатол, төмен молекулярлы май қышқылдары, күкірті 
сутегі және басқа) өндіруімен қарқынды көбейіп, дисбактериоздың дамуына бейім 
келеді.
Ішек инфекцияларында токсикоз сусызданудың ауырлық дәрежесіне және түріне 
байланысты, бірақ сонымен қатар токсиндердің ішек эпителиийларына, бауырға, тамыр-
лар эндотелияларына, миға, нейрондардың шеткі бөлімдеріне әсер етеді. Ішек инфекциясы 
фонындағы токсикозда токсиндердің ОНЖ әсернен пайда болатын неврологиялық бұзы-
лыстар (мазасыздану, тамақтан бас тарту) сусыздану белгілерінен бұрын байқалуы 
мүмкін. Иррититивті белгілер сопорозды жағдаймен (әлсіздік, тежелу пайда болып, науқас 
қоршаған ортаға қызығуын жоғалтады) алмасып тұрады. Кейін сопор, летаргия, комалық 

674 
жағдай дамиды. Ішек инфекциясындағы токсикоз бірнеше түрлі синдромдармен білінуі 
мүмкін:
- инфекциялық қабыну белгелері; 
- неврологиялық бұзлыстар синдромы; 
- шеткі тамырлар жетіспеушілігі синдромы. 
Айтарлықтай тез ішкі мүшелер (бауыр, жүрек-тамыр жүйесі) функциясы бұзылады.
Шектен тыс, гиперлактатемиямен және метаболикалық ацидозбен аноэробты гликолиз 
активтелінеді. Тамыр өткізгіштігі, қан қою синдромымен, арытады, микроциркуляция 
бұзылып, тіндер гипоксиясы дамиды.
Ауыр ішек токсикозын инфекциялық-токсикалық шок ретінде қарастыру керек.
Жіктелісі
146 кесетеде
берілген. 
Клиникалық көрінісі.
Инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан 7 күнге дейін. Айқын 
және сауығу кезеңдерінің ұзақтығы аурудың клиникалық түріне және ауырлық дәрежесіне 
байланысты. Дерттің белгілері және оның ағымы этиологиясына, инфекциялануының 
жайылу деңгейіне, сонымен қатар баланың жасына, фонына байланысты болады. 

жүктеу/скачать 11,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: