Батыс Қазақстан облыстық соттарының 2014 жылдың 12 айында жұмысты ұйымдастыру және сот төрелігін жүзеге асыру туралы ақпараты

Соның ішінде сот жүйесіне жаңа технологияларды енгізу, судьялық корпус санын көбейту арқылы, судьяларға тиесілі жүктемені жетілдіру, сот жүйесінің беделін арттыру, сот қателіктерін, сөз бұйдалықты және бюрократизмді түбімен жою, болдырмау.

Қазіргі уақытта талап арыздар, апелляциялық, кассациялық шағымдар, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының (wwww.sud.gov. kz) ресми сайтында сот кабинеті арқылы түсіп, «Сот құжаттарымен танысу», «Сотқа электронды шақыру қағазы» деп аталатын қызмет ашылды.

Қаралған істер бойынша статистика мәліметтері төмендегідей.

Батыс Қазақстан облысының аудандық және оған теңестірілген соттарының өндірісіне 2014 жылдың 12 айында 2071 тұлғаға қатысты 1764 қылмыстық іс түсті, ал 117 қылмыстық іс 2013 жылдан қалдық ретінде өтті.

Есепті кезеңде аталған соттармен 2041 тұлғаға қатысты 1729 қылмыстық іс қаралып, 1091 тұлғаға қатысты 866 іс бойынша үкім шығарылды, соның ішінде 1063 тұлғаға қатысты айыптау үкімі, 28 тұлғаға қатысты ақтау үкімі шығарылды. Ақталған тұлғалардың ішінде 4-і жариялы айыптау бойынша, ал қалған 24-і жеке айыптау бойынша қаралған қылмыстық істер.

Сонымен қатар есепті кезеңде 771 тұлғаға қатысты 701 қылмыстық іс қысқартылды, (701 істің – 670 іс 67 баб. сәйкес, 31 іс жеке айыптау бойынша арызын қайтып алу, жеке айыптаушының сот мәжілісіне келмеуіне байланысты т.б. себептермен қысқартылған), 7 тұлғаға қатысты медициналық сипаттағы мәжбүрлеп емдеу шаралары қолданылды, 20 тұлғаға қатысты 17 қылмыстық іс қосымша тергеу жүргізу үшін кері қайтарылды. 17 қылмыстық іс соттылығы бойынша жолданып, 128 қылмыстық іс прокурорға қайтарылды.

Кәмелеттік жасықа толмаған 41 тұлға сотталған, бұл (барлық сотталғандардың 3,8%), соның ішінде 9 тұлға, яғни (22%) бас бостандығынан айыруға сотталды, республикалық көрсеткіш 43.5% пайыз, яғни өткен жылмен салыстырғанда 5 тұлғаға немесе 35% азайған.

12 қылмыстық іс өндірісте болған басқа қылмыстық істермен біріктіріліп қаралды.

140 қылмыстық іс қалдық ретінде келесі кезеңге өтті, тоқтатылған істер жоқ.

2013 жылдың 12 айында 1914 тұлғаға қатысты 1592 қылмыстық іс түсті, ал 105 қылмыстық іс 2012 жылдан қалдық ретінде өтті.

Осы кезеңде облыс соттарымен 1714 тұлғаға қатысты 1570 қылмыстық іс қаралып, 1127 тұлғаға қатысты 895 іс үкім шығарумен аяқталды, 1127 тұлғаның 1105-і сотталып, ал 22 тұлға ақталды. Ақталған тұлғалардың ішінде 11-і жариялы айыптау бойынша, ал қалған 11-і жеке айыптау бойынша қаралған қылмыстық істер.

575 тұлғаға қатысты 522 қылмыстық іс қысқартылды. 12 тұлға қатысты медициналық сипаттағы мәжбүрлеп емдеу шаралары қолданылды, 30 тұлғаға қатысты 17 қылмыстық іс қосымша тергеу жүргізу үшін кері қайтарылды, 23 қылмыстық іс соттылығы бойынша жолданды, 113 қылмыстық іс прокурорға кері қайтарылды.

Кәмелетке толмаған 68 тұлға, яғни барлық сотталғандардың (6%) сотталды, соның ішінде 10 тұлға яғни (14,7 %) бас бостандығынан айыруға сотталды.

10 қылмыстық іс өндірісте болған басқа қылмыстық істермен біріктіріліп қаралды.

117 қылмыстық іс қалдық ретінде келесі кезеңге өтті, соның ішінде 1 қылмыстық іс тоқтатылған.

2014 жылдың 12 айында өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда:

• 
  сотталған тұлғалардың саны – 36-ке немесе 3.1% азайды (1127/1091);
  
• 
  үкім шығарылған істер саны – 29-ге немесе 3.2% азайды (895/866);
  
• 
  медициналық сипаттағы шаралар қолданылған тұлғалардың саны – 5-ке немесе 41.6% азайды (12/7);
  
• 
  соттылығы бойынша жолданған істер – 6-ға немесе 26% азайды (23/17);
  
• 
  кәмелет жасына толмағандардан сотталған тұлғалардың саны – 27-ге немесе 39.7% азайды (68/41);
  

• 
  өндіріске түскен істер саны – 172 немесе 9.7% көбейді (1592/1764);
  
• 
  қаралған істер саны – 159 немесе 9.1% көбейді (1570/1729);
  
• 
  өндірісте болған қылмыстық істер бойынша тұлғалар саны – 157 немесе 7.5% көбейді (1914/2071);
  
• 
  ақталған тұлғалардың саны – 6-ке немесе 21.4% көбейді (22/28);
  
• 
  қалдықта қалған істер саны – 23-ге немесе 16.4% көбейді (117/140);
  
• 
  қысқартылған істер саны – 179-ге немесе 25.5% көбейді (522/701);
  
• 
  қысқартылған істер бойынша тұлғалар саны – 196-ға немесе 25.4% көбейді (575/771)
  

Бұдан өткен жылмен салыстырғанда сотталған тұлғалардың саны 61 тұлғаға немесе 12.9% пайызға азайғанын көреміз.

Республикалық көрсеткіш 38,6 пайыз, өткен жылы 39,0 пайыз болған, яғни біздер жаза тағайындау жағынан республикалық көрсеткіштен 0.1% пайыз жоғары тұрмыз.
Қылмыстардың санаттары бойынша

	Қылмыстардың санаттары												Барлық (графы 1-4)
	Онша ауыр емес қылмыстық істер		Орташа қылмыстық істер			Ауыр қылмыстық істер			Аса ауыр қылмыстық істер
	1		2			3			4
	12 ай. 2013 ж.	12 ай. 2014 ж.	12 ай. 2013 ж.	12 ай. 2014 ж.	12 ай. 2013 ж.		12 ай. 2014 ж.	12 ай. 2013 ж.		12 ай 2014 ж.	12 ай. 2013 ж.			12 ай. 2014 ж.
Барлық сотталған	83	120	420	291	526		568	76		84	1105			1063
Бас бостандығынан айыруға сотталған	7	12	88	43	300		272	76		84	471			411
%	8.4	10	20.9	14.8	57		47.9	100		100	42.6			38.7

2014 жылдың 12 айында өткен жылмен салыстырғанда барлық қылмыстың санаттары бойынша сотталғандардың саны:

Азайды:

• 
  орташа қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардын саны – 129 немесе 30.7% азайды (420/291);
  
• 
  барлық сотталғандар саны – 42 немесе 3.8% азайды (1105/1063);
  

• 
  онша ауыр емес санаттағы қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардын саны – 37-ге немесе 30.8% көбейді (83/120);
  
• 
  ауыр қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардын саны – 42 немесе 7.3% көбейді (526/568).
  
• 
  аса ауыр қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардын саны – 8 немесе 9.5% көбейді (76/84).
  

• 
  орташа қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардың саны – 45 немесе 51.1% азайды (88/43);
  
• 
  ауыр санаттағы қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардың саны – 28 немесе 5.8% азайды (300/272);
  

• 
  ал онша ауыр емес санаттағы қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардың саны – 5 немесе 41.6% көбейді (7/12);
  
• 
  аса ауыр қылмыстық істер бойынша сотталған тұлғалардын саны – 8 немесе 9.5% көбейді (76/84).
  

Бөкейорда, Бөрлі, Жанқала, Жәнібек, Зеленов, Казталов, кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты, қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты, №2 Казталов, №2 Теректі, Сырым, Тасқала аудандық соттары және Орал қалалық соты істерді 100 пайыз дыбыс-бейне жазу құралдарын қолданып қараған.

Істерді дыбыс-бейне жазбаларын қолдану арқылы қарау тәжрибесі Ақжайық аудандық сотында 88 пайызды, Қаратөбе аудандық сотында 97 пайызды №2 Ақжайық және №2 Зеленов аудандық соттарында 96 пайызды, Теректі аудандық сотында 82 пайызды, Шыңғырлау аудандық сотында 91 пайызды құраған.

Облыстың барлық соттары дыбыс-бейне жазу құралдарымен жабдықталған, алайда осы мүмкіндікті істі қарау барысында дыбыс-бейне жазбаларын толық қолданбаған соттардың төрағалары мен төрайымдары және судьялары осы кезге дейін дұрыс пайдаланбай, осы саладағы облыстық соттың көрсеткіштерін төмендетіп отыр.

2014 жылдың 12 айында бұлтартпау шараларын санкциялау туралы соттардың өндірісіне 652 (630) өтініштер түсіп, оның 636 (614) қаралды, 581 (596) өтініш қанағаттандырылды, 5 өтініш ішінара қанағаттандырылды, 49 (17) өтініш қанағаттандырусыз қалдырылды, 1 өтініш соттылығы бойынша жолданды.

Бұдан ағымдағы жылы өткен жылмен салыстырғанда бұлтартпау шараларын санкциялау туралы өтініштердің 22-ге көбейтінын көреміз.

1. 
   қамауға алу туралы – 567 (501);
   
2. 
   үйде қамап ұстау туралы – 4 (5);
   
3. 
   экстрадициялық қамау туралы – 6 (7);
   
4. 
   экстрадициялық қамаудың мерзімін ұзарту – 7 (12);
   
5. 
   қамаудың мерзімін ұзарту – 35 (84);
   
6. 
   қамауға алу бұлтартпау шарасын бұзу – 4 (5);
   
7. 
   қамауға алу бұлтартпау шарасын өзгерту – 16 (2);
   
8. 
   үйде қамап ұстау бұлтартпау шарасын өзгерту – 1 (8);
   

- қайтарылды – 15 (9);

2014 жылдың 12 айында Батыс Қазақстан облыстық соттары 519 қылмыстық істі медиация заңын қолданумен аяқтады, ал өткен жылы 168 қылмыстық істі медиация заңын қолданумен қараған болатын, яғни өткен жылмен салыстырғанда медиация заңын қолдану 351 іске немесе 208% пайызға өсті.

Алайда есепті кезеңде облыс соттарымен ҚК-тің 67 бабын қолдану арқылы 670 іс қаралды, ал медиация заңы тек қана 519 іс бойынша қолданылған, ал өткен жылы осы кезеңде ҚК-тің 67 бабын қолдану арқылы 500 іс қаралған, ал медиация заңы тек қана 168 іс бойынша қолданылған.

Бұдан облыс соттарының әлі де болса медиация заңын қолдану барысында жасап жатырған жұмыстарының жеткіліксіз екені көрінеді. Бұл жұмыс тек қана Тасқала және Бөкей орда аудандық соттарында дұрыс жолға қойылған.

Тасқала аудандық сотта ҚК-тің 67 бабын қолданып 48 іс қаралған барлық іс медиация заңын қолданумен аяқталған және Бөкей орда ҚК-тің 67 бабын қолданып 5 іс қаралған барлық іс медиация заңын қолданумен аяқталған.

№2 Теректі, аудандық сотында 1 іс қысқартылған, бірақ медиация қолданылмаған.

2014 жылдың 12 айында қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының өндірісінде 91 тұлғаға қатысты 70 қылмыстық іс түскен және 2013 жылдан қалдықта 16 қылмыстық іс қалған.

Есепті мерзімде 114 тұлғаға қатысты 84 қаралған қылмыстық істердің ішінен: 111 тұлғаға қатысты 81 үкім шығарылып, барлық тұлғалар сотталған, ақтау үкімідері шығарылмаған. 103 тұлғаға бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалып, 7 тұлғаға қатысты бас бостандығынан айыру жазасынан басқа түрлері тағайындалған. (шектеу жазалары)

3 тұлғаға қатысты 3 қылмыстық іс медициналық сипаттағы мәжбүрлеп емдеу шаралары қолданып қысқартылды.

Алқабилердің қатысуымен 10 тұлғаға қатысты 7 қылмыстық іс қаралды.

Кәмелетік жасқа толмаған 4 тұлға (3.6%) бас бостандығынан айыру жазасына сотталды (100%).

2 қылмыстық іс келесі кезеңге қалдықта өтті.

Есепті кезеңде бұл сотта бұзылған үкім жоқ, 3 тұлғаға қатысты 3 үкім өзгертілді.

2014 жылдың 12 айында кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының өндірісінде 158 тұлғаға қатысты 134 қылмыстық іс түскен және 2013 жылдан қалдықта 5 қылмыстық іс қалған.

Есепті кезеңде 164 тұлғаға қатысты 136 қаралған қылмыстық істердің ішінен: 72 тұлғаға қатысты 46 үкім шығарып, 64 тұлға сотталған, ал 8 тұлғаға қатысты ақтау үкімі шығарылған – олар жеке айптау қылмыстық істер бойынша ақталған.

13 тұлғаға бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалып, 24 тұлғаға қатысты бас бостандығынан айыру жазасынан басқа түрлері тағайындалған (шектеу, шартты жазалары).

21 тұлғаға қатысты тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шаралары қолданылған.

75 тұлғаға қатысты 73 қылмыстық іс қысқартылған.

Кәмелет жасына толмағандардан 37 (57.8%) тұлға сотталған, оның ішінде 5 (13.5%) тұлғаға бас бостандығынан айыру жазасы тағайындалған.

3 қылмыстық іс келесі кезеңге қалдықта қалған.

Бұзылған немесе өзгертілген үкім жоқ.