Бiрiншi тамаша шек
Мысалдар.
1.
2.
3.
4.
Екiншi тамаша шек
Егер деп белгілесек . Онда (3.10) - формула келесі түрде жазылады
Мысалдар.
1.
2.
3.
4. .
12-дәріс. Тамаша шектердің салдарлары. Шектерді есептеудәң негізгі әдістері
Шек табудың негізгі тәсілдері
Функцияның шегін есептегенде , , , , , , т.б. анықталмағандықтар кездеседі. Осындай анықталмағандықтардың кейбірін ашқанда жиі қолданылатын тәсілдерді мысалдармен қарастырайық.
Мысалдар. 1.
Берілген өрнек түріндегі анықталмағандық. болғанда алымы мен бөлімі нөлге тең болатындықтан, олар -ға бөлінеді. Сондықтан,
2.
Берілген шекті есептеу үшін және формулаларына сүйенеміз. Бөлшектің алымы мен бөлімін және өрнектеріне көбейтіп, ортақ көбейткішке қысқартамыз. Сонда,
.
3.
Берілген өрнек түріндегі анықталмағандық. қосындысына көбейтсек және бөлсек, онда
4.
Берілген өрнек түріндегі анықталмағандық. деп белгілесек, онда . Бірінші тамаша шекті ескерсек, келесідей болады:
Келесі маңызды шектерді есептегенде элементар функциялардың үзіліссіздігі ескеріледі:
5.
Шынында да, Логарифмдік функция үзіліссіз болғандықтан
болған дербес жағдайда болатындығы айқын.
6.
Бұл теңдікті дәлелдеу үшін белгілеуін енгізейік. Онда . Көрсеткіштік функция үзіліссіз болғандықтан Осыдан Алдыңғы мысалды ескерсек, келесідей болады:
болған дербес жағдайда болады.
7.
жаңа айнымалы енгізейік. Онда және Дәрежелік функция үзіліссіз болғандықтан, бірінші теңдіктен болғандықтан
Аталған шектер анықталмағандықтарды ашуда кең қолданылады.
8.
деп белгілесек, онда болатындықтан, беріген шекті есептеу, 5-мысалдағы шегін есептеуге келтірілді. Сонымен,
Достарыңызбен бөлісу: |