Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤


Тїсiнiк :   Диалогтар ауызекi сµйлеу їлгiсiне жатады. МОНОЛОГ



Pdf көрінісі
бет102/111
Дата20.11.2022
өлшемі0,7 Mb.
#159007
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   111
Байланысты:
Қазақ тілі 7сынып

Тїсiнiк
:
 
Диалогтар ауызекi сµйлеу їлгiсiне жатады.
МОНОЛОГ
Монолог
– бiр кiсiнiґ сµзi. Монологта белгiлi бiр 
та³ырыпты ±ґгiмелеп айтып беру ма³саты кµзделедi. 
Онда адамныґ ойы, пiкiрi, 굴iл-кїйi, психологиялы³ iшкi 
толІанысы, саяси, Іылыми кµз³арасы, дїниетанымы – 
б±рi аны³ бай³алады. Белгiлi та³ырып³а кµпшiлiктiґ 
алдында жасалІан лекция, баяндамалар да монолог³а 
жатады. Монолог кїрделi ойІа ³¾рылады, ±деби сµйлеу 
їлгiсiне жатады. Тiл ¾стартудыґ їлкен бiр жолы – мо-
нолог.
175-жатты²у.
Јожаныґ монологын м±нерлеп о³ып, 
м±тiнге ат ³ойыґдар, диалогпен салыстырыґдар.
Јадыр – менiґ ±кем. ЕЅ, шiркiн, дїние-ай десеґiзшi! 
«Ўке» деген сµздi айт³анда, жїрегiм ³арс жарыла 
жаздайды-ау! Јандай жа³ын, ³андай ысты³! Балалар: 


148
«Менiґ ±кем µйттi, менiґ ±кем бїйттi. Менiґ ±кем ананы 
сатып ±перетiн болды, менiґ ±кем мынаны сатып ±перетiн 
болды», – деп ма³таныш етiп жатады. Ал мен болсам
±кемнiґ ³андай адам екенiн де бiлмеймiн. Ґйткенi ол 
майданІа аттанІанда, мен екi жастаІы а³ыма³ не бiледi, не 
тїсiнедi? Сол кеткеннен абзал ±кем мол кеттi, оралмады...
ЕЅ, ³айран ±кем! Егер сен тiрi болсаґ, мїмкiн, мен 
б¾дан гµрi бас³адай болар ма едiм. Кiм бiледi, жер ±лемдi 
шулатып, сот³ар Јожа атанып жїргенiм ±кесiз жетiм 
µскендiгiмнен де болар. (
Б. С. «Менiґ атым Јожа»
)
ШЫ¢АРМАШЫЛЫЈ ЖАЗУ ЖªМЫСТАРЫ
Ойды бас³аларІа ±сем де кµрiктi жеткiзудiґ жол-
дарын, ±дiс-т±сiлдерiн меґгеру їшiн шыІармашылы³ 
жазу ж¾мыстарыныґ тїрлерiмен тереґ танысып, олар-
ды жазып даІдылану ³ажет. ШыІармашылы³ ж¾мыс – 
±р адамныґ µз бетiмен жеке отырып жазатын ой 
еґбегi. Оныґ тїрлерi: хат, кїнделiк, µмiрбаян, ма³ала, 
шыІарма, конспект, тезис, пiкiр т.б.
176-жатты²у.
Берiлген хаттыґ м±тiнiн м±нерлеп о³ыґдар, 
мазм¾нын айтып, ³алай жазылІанына назар аударыґдар. 
Хаттыґ хабарласу м±нiнде жазылатынын бай³аґдар.
ХАТ
Ўзiлхан!
Аман-есен жїрiп жатырсыґдар ма? Халима, балалар 
аман ба? Менен с±лем жолда.
Мен мына бiр очерк сымаІымды жiберiп отырмын. 
Јарап кµрiґдер. Егер ¾намаса, яки бас³а себептер бол-
са, менiґ 굴лiме ³арап баспаґдар. Ол редакцияІа да, 
авторІа да абырой ±пермейдi. Мен ондайІа ренжiмейтiн 
³аза³пын. Егер басуІа ¾йІарІан жаІдай болса, естерiґе 
мынаны саламын. Ж¾рт алІаш³ы шы³³ан вариантты 
тїгел о³иды, облыс о³ушысы сендердiґ газеттерiґнен 


149
бiрiншi кµредi. Мїмкiндiгi болІанша, толы³ берудi, 
кµлемiн шаІындауды емес, арты³ жерiн Іана мiнеудi 
ма³сат етсеґдер жа³сы болар едi. Ґтiнiшiм осы Іана.
ШыІармашылыІыґ ³алай? «Баян бiттi ме?» «Ше-
шендi» ³ашан жiбересiґ? Тезiрек жiберсеґшi. Ондай 
н±рсенi iште са³тай беруге болмайды, жолдас. Б±рiґдi 
де жаґа жылмен ³¾тты³таймын! Табысты жыл болсын!
27. ХII. 1954. М¾³ан.
(
¡. Н. «Автопортрет»
)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   111




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет