Алғашқы ылғалдылықты анықтау. Зерттелетін ірі азықтың орташа үлгісінен 200-300 г сынама алып, 1-2 см етіп, турап ұсатады. Ылғалдылығы жоғары сүрлем үлгісіненде 800-1000 г сынама алып ұсатады. Дәнді азық, шрот, ұнтақталған құнарлы азықтардың үлгісінен 150-200 г сынаманы шаршылау тәсілімен бөліп алады. Тамыр-түйнек жемістілерді топырақтан тазартып, құрғатып, сүртеді де, 1000-1200 г өлшеп алады.
Анықтау барысы.1. Ылғалды азыққа тостағанды, ал құрғақ азыққа мата қалтаны нөмірлеп, кептіргіш шкафта 90-100°С-да 30 мин.кептіріп, өлшейді; 2. Тостағанға қалтаға зерттелетін азықтың орташа үлгісінен сынама салып, өлшеп, 60-65°С-та соңғы қатар екі өлшеу айырмашылығы 0,5 граммнан кем болғанша кептіреді. Жоғары ылғалды тамыртүйнетер секілді азықтағы ферментативті үрдісті тоқтату үшін, салмағы өлшенген, сынамасынжұқалап турап, жіпке тізіп, кептіргіш шкафта 900-та0,5 caғ. ұстап, одан соң 60-65°С-та кептіреді. Алғашқы ылғалдылық көлемін (АЫ, %) алғашқы ылғал салмағы(т, г) мен азық сынамасының салмағы (М, г) бойынша келесі жолменесептейді: АЫ = (тх100):М,% Алғашқы ылғалдылықты анықтау
Көрсеткіш
Анықтау дерегі
1. Бос тостаган не қалта салмағы,г
2. Азық сынамасы салынған тостаған не қалта
салмағы, г
3. Азық сынамасының салмағы, г
4. Сынама салынған тостағанның 60-65°С
кептіргеннен кейінгі салмағы, г
- 1-өлшеу
- 2-өлшеу
- 3-өлшеу
5. Алғашқы ылғал салмағы, г
6. Алғашқы ылғал көлемі, %
Ылғалдылығы тым алшақ азықтарды кептіргіш шкафқа бір мезгілде салуға болмайды. Кепкен азықты ауалы-құрғақ күйге келтіру үшін, 4-6 сағат тостағанда бетін қағазбен жауып қалдырады да, содан кейін өлшейді. Осы ретпен әр үлгі зерттеуін екі реттен жүргізгенде, анықтау нәтижесінің айырмашылығы 2-3%-дан аспауы керек. Ылғалдылықты анықтау барысы жоғарыда келтірілген кесте түрінде жазылады.
Азықтың кептірілген ауалы-құрғақ үлгісін зертханалық диірменде ұнтақтап, торының көзі милиметрлік електен өтпеген бөлшектері 2%-дан аспағанша елейді. Содан кейінгі қалдықты үлгімен араластырып жібереді. Үлгіні нығыз тығынды ыдысқа сап, сақтайды.
