Оқулық А. С. АқтАновА, А. К. ЖундибАевА, Л. К. ЖұмеКеновА

57
8-тапсырма. С. Торайғыров еңбектерінің құнды лығы неде? 
9-тапсырма. «
Адамның арманы алдамайды
» тақырыбына сыни 
ойтолғау жазыңдар.
10-тапсырма. мәтінді тыңдаңдар. берілãен уақыт іøінде тапсырманы 
орын даңдар. 
Óàқûò ìөëøåðі:
 10 минут.
Өлең жолдарынан түсінгендеріңді қарасөз түрінде дәптерге жазыңдар. 
ØәКIРт оÉы
Қараңғы қазақ көгiне
Өрмелеп шығып, күн болам!
Қараңғылықтың кегiне
Күн болмағанда, кiм болам?
7-тапсырма. Төмендегі ұғымдарды негізге ала отырып, өлеңге әдеби 
талдау жасаңдар.
Өз ойым
Құрылысы
Èдеÿсы
Òақырыбы
Êөріктеу құралдары
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

58
Мұздаған елдiң жүрегiн
Жылытуға мен кiрермiн!
Еңбек, бейнет тарауы 
Рақатқа сарқылар. 
Қыздырып күннiң қарауы,
Íадандық теңiзi тартылар.
Орны отайып көгерер,
Қызығын жайлап ел көрер...
1-тапсырма. «Қазақ көгі» деген тіркеске назар аударып, шығарма ның 
тақырыбы мен идеясына талдау жасаңдар. 
 
отайып – қаулап, көктеу, 
бұл жерде:
жайнайды.
 
Жайлап – біртіндеп.
2-тапсырма. Берілген тапсырманы орындаңдар.
Мұздаған елдiң жүрегiн
Жылытуға мен кiрермiн! – 
деген жолдардағы ақынның мақсаты қандай? Осы өлең жолдарының мағынасын 
ашатын үш мақал-мәтелді дәптерге жазыңдар.
3-тапсырма. «
Білім – жарық нұр
» тақырыбында ой бөлі сіңдер.
4-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп, жатқа айтыңдар.
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

59
5-тапсырма. 
Білім, ғылым, мәдениет, биіктік, мақсат
сөздерін пай-
даланып,
Еңбек, бейнет тарауы 
Рақатқа сарқылар. 
Қыздырып күннiң қарауы,
Íадандық теңiзi тартылар, –
деген өлең жолдарын төмендегі сызбаны негізге ала отырып, талдаңдар.
бейнет
еңбек
Рақат
6-тапсырма. Үзіндідегі автор бейнесіне мінез деме берің дер.
Қараңғы қазақ көгiне
Өрмелеп шығып, күн болам!
Қараңғылықтың кегiне
Күн болмағанда, кiм болам? 
7-тапсырма. Берілген суреттегі ұғымдар арқылы өлеңге әдеби талдау 
жасаңдар. 
Өз ойым
Құрылысы
Èдеÿсы
Òақырыбы
Êөріктеу құралдары
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

60
9-тапсырма. Шығармашылық жұмыс.
Өлең жолдарын аяқтап, өздерің шумақ құраңдар.
Òәуелсіз қазақ көгінде, 
Самғаймын мен қырандай.
.......................................
...................................... 
8-тапсырма.
«
Қараңғы қазақ көгiне
Өрмелеп шығып, күн болам!» – 
деген өлең жолдарын пайдаланып, ақын өмір сүрген қоғамға сипаттама 
беріңдер.
10-тапсырма. «
Білімсіздің күні қараң
...» тақырыбына сыни ойтолғау 
жазыңдар.
11-тапсырма. мәтінді тыңдаңдар. берілãен уақыт іøінде тапсырманы 
орындаңдар. 
Óàқûò ìөëøåðі:
 10 минут.
Өлең жолдарынан түсінгендеріңді дәптерге жазыңдар. 
САÉын мұРАтбеКов
(1936–2007)
Сайын Мұратбеков 1936 жылы 15 қазанда 
Алматы облысы Қоңыр ауылында туған. 
2014 жылы республикалық «Бір ел – бір кітап» 
акциясы қазылар алқасының шешімі бойын-
ша С. Мұратбековтің «Жусан иісі» және «Ба-
сында Үшқараның» атты шығармалары қалың 
оқырман қауымға жыл кітабы болып ұсынылды. 
«Жусан иісі» атты повесінде 1942 жылдың 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

61
оқиғалары суреттеледі. Бас кейіпкер Аянның соғыс зардабынан
бақытсыздыққа ұшырағанына қарамай, өмірге құштарлығы тура-
лы айтылады.
Жазушының бірқатар туындылары көптеген шетел тілдеріне 
аударылған. 1977 жылы автордың сценарийі бойынша «Тел 
өскен ұл» көркем фильмі түсірілді. Сайын Мұратбековтің 
алғашқы әңгімелер жинағы «Менің қарындасым» деген ат-
пен 1961 жылы жарық көрді. Одан кейін «Ауыл оты» (1964), 
«Көгорай» (1967), «Жабайы алма» (1972), «Дос іздеп жүрмін» 
(1973) әңгімелері мен повестері басылып шығады. Автор өз 
шығармаларында қарапайым халықтың мақсат-мұраттарына 
жетуі жайлы әңгімелейді. Оның туындыларының басты кейіпкер-
лері – ауыл зиялылары мен тұрғындары, балалар. С. Мұратбеков 
Ә. Әлімжановтың «Жаушы» романын және «Көгілдір таулар», 
«Отырардан жеткен сый» повестерін қазақ тіліне аударды.

жүктеу/скачать 1,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: