Педагогиканың
гикалық әрекет”, “педагогикалық болмыс”, “педагоги-
өз
түсініктері
калық өзара әрекеттестік”, “педагогикалық жүйе”, “бі-
лімдік үрдіс”, “оқыту мен білім алу”, “оқу пәні”, “оқу
материалы”, “оқу жағдаяты”, “оқыту әдісі”, “оқыту тәсілі”, “мүғалім”,
“оқушы”, “сабақ” және басқалар. Бүл барлық түсініктер өзара байланысты,
өздері көрініс табатын болмыстың қүбылыстары сияқты олар жылжымалы
және икемді. Ғылыми және пракгикалық жүмыс барысында олардың мазмүны
қайта ойластырылады, байиды. Ресей Федерациясының Білім туралы заңында
көрсетілгендей және жоғарыда келтірілгендей, білім берудің анықтамасын
басшылыққа ала отырып, білім үрдісін қүрайтын екі негізгі қүрамдас бөліктер
- тәрбие мен оқыту туралы түсініктерімізді нақтылаймыз. Педагогиканың
объектісінің педагогиканы оқыту мен тәрбиені біріктіретін түтастық деп
қарастыратын анықтамасын негізге аламыз. Екеуінің де жалпы мақсаты -
адамдарды қоғам өміріне баулу, яғни, жоғарыда көрсетілгендей, адамды
мақсатты бағытты әлеуметтендіру. Осы бүкіл үрдіс екі қүрамдас бөліктерден
немесе кезеңдерден түратынын қарастырайық.
Бірінші бөлігі - оқыту
дегеніміз оқушыларды (кез келген білім алушыларды) оларға элеуметтік
тәжірибені беру арқылы өмірге даярлау, ал екіншісі - тәрбиелен және
окытып отырған оқушыларммызды өмірге баулу мақсатындағы тәрбие.
Шындығында, білім беру үрдісінде, орекеттің бірлігін қамтамасыз етуге
арналған арнайы жүмыстың қажеттігі туралы мөселе одан әрі талқылана
береді. Осымен, бір жағынан, оқушыларды оқытудың әдістері арқылы өмірге
дайындаудың, ал екінші жағынан тәрбие әдістері арқылы оларды өмірге
ендірудің айырмашылықтары шартты байланысты болады.
Педагогика ғылымы үшін тәрбие мен оқыту түтас оқу-тәрбиелік әрекеттің
екі аспектісі болып есептеледі. Бірақ бүл бірлік айырмашылықтар аркылы іске
асады. Оқыту тәрбиеленушіні өмірге енгізуден бөлінбейді. Бүоі ретте ол оқу-
тәрбие үрдісінің омірге даярлау ісі басым бөлігінде орын алады, қанат жаяды.
Өз кезегінде тәрбие оқушыны өмірге даярлаудың табиғи жалғасы болып
табылады. Сонымен, оқытудағы тәрбие және тәрбиедегі оқыту бар.
ІІІындығында, істің мәні осылай. Бірақ шындық - өмірдегі түтас қүбылыс,
ғылыми талдау мақсаттарында жеке боліктерге, қырларға ажыратылып қарас-
|
