Сабақ 1*2 Сабақ тақырыбы Қазақ отбасының дәстүрлері

1948жылы әлемде алғаш рет «Табиғатты қорғау»одағы құрылды.Бұл одақ бірінші рет жер бетінен жойылып бара жатқан жануарлар туралы кітап шығарды. Ол кітап «Қызыл кітап» деп аталды. «Қызыл кітап»деген атауды ағылшын ғалымы Питер Скотт ұсынды.

«Қазақстанның Қызыл кітабы» алғаш рет 1978жылы шықты.Онда тіркелген жануарлар мен өсімдіктер түрлері туралы қысқаша қазақша,ағылшынша деректер берілген. Соныменбірге әрбір тіркелген жануарлар суреті,Қазақстанның аумағында таралу картасы және ол туралы ақпарат көрсетілген.

Қазақстанда құстардың 18отрядқа жататын 489 түрі бар.Олардың 58-і «Қызыл кітапқа»тіркелген.Оларды адамдар көп аулайды. Сол себепті азайып барады.Қазір олар қорғауға алынған.

«Қазақстанның Қызыл кітабына» өсімдіктердің 307 түрі кірген. «Қызыл кітапқа» қазақ жеріндегі барыс, аққу, бүркіт, бірқазан, тырна, қызыл қасқыр және тағы басқа аңдар мен құстар да тіркелген.

(Т)Әр топқа мәтіннің бөліктері таратылады. ЖИГСО әдісі арқылы мәтінді түсіну жұмысы орындалады.Тірек сөздерді оқиды.

-Тапсырманы орындай алдыңдар ма?

-Тапсырманы орындау оңай болды ма?

3 мин
15 мин

1. «Маңыздылық аймақ» тәсілі арқылы берілген сөйлемдерді мәтін бойынша ең маңыздыдан маңызы аз деңгейге орналастыру.

1. 
   «Қазақстанның Қызыл кітабы» алғаш рет 1978жылы шықты
   
2. 
   «Қызыл кітап»деген атауды ағылшын ғалымы Питер Скотт ұсынды.
   
3. 
   Әрбір тіркелген жануарлар суреті, Қазақстанның аумағында таралу картасы және ол туралы ақпарат көрсетілген.
   
4. 
   Олар азайып барады. Қазір олар қорғауға алынған.
   

Көбелек те, гүл де бір

Қызыл-жасыл күллі өңір.

Аспан төрі ақша бұлт,

Бау-бақшада барша жұрт.

Саңқылдаған саз әні,

Көлде құстың базары

(Т) Тапсырма

Берілген мәтінді мұқият оқып шық. Мәтіннен тірек сөздерді анықта. Сөздікке жаз. Сөздіктің көмегімен мәтінді аудар.

• 
  құжат-документ
  
• 
  сирек кездесетін-редкие
  
• 
  құрып бара жатқан-исчезающие
  
• 
  тіркеледі-занесены
  
• 
  сүтқоректілер-млекопитающие
  
• 
  қосмекенділер-земноводные
  
• 
  жойылу қаупі төнген-на грани исчезновения
  
• 
  шаралары-мероприятия
  

Сөз тіркестерін құрастыр:

Құжат-

сирек кездесетін

табиғат

көбейту

қосмекенділер

тіркеледі

3 тапсырма

Сөйлемдерге сұрақ қой.

- Қызыл кітап- табиғат қорғау одағының халықаралық дәрежедегі құжат.

• 
  Жойылу қаупі төнген түрлерді сақтап қалу үшін оларды зоологиялық парктерде қолдан
  
• 
  Халықаралық табиғат қорғау одағының Қызыл кітабы 1966 ж. тұңғыш рет 2 том болып шықты.
  

Берілген орыс тіліндегі сөйлемдерді қазақ тіліне аудар.

-Где вода, там жизнь

-Экология должна начинаться с самого человека.

-Человек и природа тесно взаимосвязаны.

-Красная книга нужна для защиты природы.

5 тапсырма

Мына шешімдерге өз ойынды жаз.

- Қызыл кітаптың пайдасы жоқ.

- Экологиялық апаттар адамға байланысты емес.

Тірек сөздер: оралу, қиқулап, туған жер, айдын көл,қорғау.

«Қызғалдақтың хаты»

Дескриптор

Ресми стильдің тілдік ерекшеліктерін ұстанады.

Тақырыпқа сай хат, хабарландыру жазады.

Хат жазудың талаптарын ұстанады.

3-топқа тапсырма

Пікірлесу.

«Қызыл кітап не үшін керек?»

Табиғатты сақтап қалу үшін тағы қандай шаралар жасау керек?

Сен өзің не істер едің?

Кері байланыс

Хат,хабарландыру жазуда қандай жұмыс орындадыңдар?

-Қай жұмыс түрі сендерге оңай болды?

2 минут

2мин

2-топ Қызыл кітапқа енген аңдардың тізімін жазып келу.

3-топ Қызыл кітапқа енген өсімдіктердің тізімін жазып келу.