Эпитет Профессор Қажым Жұмалиев «Қазақ әдебиеті тарихының мәселелері және Абай поэзиясының тілі»



бет2/4
Дата13.05.2020
өлшемі26,38 Kb.
#67880
1   2   3   4
Байланысты:
Эпитет

Ғалым Серік Мақпырұлы «Адамтану өнері» еңбегінде:

Эпитет жалпы көркем туындыларда сөздің мағыналылығын, әсерлілігін, суреттілігін күшейтуге қызмет етеді. Сондықтан да әрбір суреткер эпитетті шығарманың көркемдік шырайын арттырудың тиімді құрал-тәсілінің бірі деп есептейді. Қазақ поэзиясынын қай кезеңдегі туындыларынан болмасын бұл көріктеу құралының не бір үздік үлгілерін кездестіреміз.



Желсіз түнде жарық ай

Сәулесі суда дірілдеп.

Ауылдың маңы терең сай

Тасыған өзен күрілдеп.

Абай.


Мәтіндегі курсивпен берілген сөздер - эпитет сөздер. Абай өлеңінде жазғы ауылдың түнгі көркем көрінісі бейнеленген десек, бұл көріністі шумақтағы "желсіз", "жарық"дірілдеп", "терең", "тасыған", "күрілдеп" деген айқындауларсыз (эпитетсіз) елестету де, нақтылы сезіну де мүмкін емес. Өйткені автор қолданған әрбір эпитет өзі суреттеп отырған түнгі ауыл көрінісін құрайтын табиғат құбылыстарының әрқайсысының - түннің (желсіз, тынық), айдың (жарық), сайдың (терең), өзеннің (тасып күрілдеген) сол сәттегі қалып-күйін, ерекшелігін, сипатын дәл, жанды, көркем танытуға қапысыз қызмет етіп тұр. Эпитеттің атқаратын көркемдік функциясы дегеніміз де осы [3, 69б.].

Жазушы С.Жүнісовтың «Жапандағы жалғыз үй» романында кездесетін эпитеттер:





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет