Ересек және үлкен жастағы адамдардың дене тәрбиесі ересек адамдардың дене тәрбиесінің әлеуметтік маңызы мен міндеттері
жүктеу/скачать 99,5 Kb.
|
stud.kz-3101
| 1. Сауықтыру жүрісі. Сауықтыру жүрісі дене тәрбиесі жаттығуларының ішіндегі ең бір қарапайым түрі. Қимыл тапшылығы аз адамдарға ең бір таптырмайтын дене тәрбиесі амалы. Жүру кезінде бұлшык ет, жүрек қан тамыры, тыныс алу жүйесі жаттығады. Жүру аркылы жүйке ширығуын ақырындатып, жүйке жүйесін тыныштандыруға болады.
Жүру шапшандығына байланысты сауықтыру жүрісінің мынандай түрлері бар: - акырын жүру. Шапшандық 70 қадам/мин. Денсаулығы мыкты адамдарға жаттыктыру әсерін бермейді. Жүрек аурулары: инфаркт, стенокардиямен ауырған адамдарға ұсынылады. - орта шапшандық 71-90 қадам/мин (сағатына 3-4 км). Дені сау адамдарға өте аз жаттықтыру әсерін береді. Жүрек кан тамыры ауруларымен ауыратын адамдарға ұсынылады. - жылдам жүру. Қарқыны 91-110 кадам/мин (сағатына 4-5 км) Дені сау адамдарға жаттыктыру әсерін береді. - өте жылдам жүру. Қарқыны 111-130 кадам/мин. Бүл жүру түрі ете күшті жаттықтыру әсерін береді. Бірақ денсаулығы мықты, жаттықпаған адамдар бұл қаркынмен ұзак уақыт жүре алмайды. Сауықтыру жүруінің әсері жүрек соғу жиілігімен анықталады. Жүрек қан тамыры жүйесіне тиімді әсер беретін ЖСЖ әрбір жастағы адам-дардың жоғарғы ЖСЖ-нен 65-80% мөлшерінде болуы керек. Сауықтыру жүруі кезінде қандай тиімді тамыр соғу жиілігі болу керектігін 33-кестеден карап білуіңізге болады. Ескерту: Әйелдер үшін осы көрсеткіштерге 5-7 соғуды косу керек. Жүрудің сауықтыру әсері болуы үшін үш негізгі көрсеткішті ескеру кажет: жүру уақыты, қарқыны, қашықтығы. Сауықтыру жүруімен айналысқысы келген адам жетісіне 3-5 рет жаттықтыру сабақтарын орындауы керек. Бірінші күні 1,5 км жүруі, келесі жаттықтыруларда ауыру сипаты мен жас ерекшеліктеріне байланысты 200-300 метрлерден қосып жүру қашықтығы 4,5-5,5 км дейін жеткізіледі. Жаттықтыру ұзактығы бірінші сабақтарда 25 мин, біртіндеп 60 мин дейін созылады. Бастапқы кездерде жазық жерлермен, сонан соң әр түрлі ойлы-кырлы жерлермен жүре беруге болады. Жүру жаттықтыруларын бастаған кезендерде ақырын қарқынмен, кеуде қысуы, жүрек тұсында шаншулар, жүрек қағуы, бас айналулары болмаса, ақырындап жүру қарқынын тездете беруге болады. Жаттығушылардың дене қуаты дайындығы күйін, жүрек қан тамыры жүйесінің жүктемелерге бейімділігін Американың маманы К. Купер үсын-ған арнайы кесте арқылы тексеріп білуге болады (35-кесте). Егер жаттығу-шылар 5 км кашықтыкты 45 мин уақытта жүріп өтетін жағдайға қол жеткізсе сауықтыру жүгіру жаттығуына кірісуіне болады. жүктеу/скачать 99,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|