11-сурет. Көпіршік деңгей
№5 Практикалық жұмыс. Көру дүрбілерінің, олардың құрылымын жəне оптикалық-механикалық құрылғыны зерттеу.
Тапсырмалар: Геодезиялық құралдардың визуалды дүбірлерінің дизайнын зерттеу, негізгі параметрлерді анықтау.
Көру дүбірдің схемасы:
1. Объектив
2. Фокустық линза
3. Жіп торы
4. Окуляр
5. Корпус
10-сурет. Көру дүбірдің схемасы
Көру дүрбінің фокусы
Құралды бағыттау үшін:
1.Визирді орнату:
a. көру дүрбіні аспан немесе қағаз парағы сияқты бос жерге бағыттау.
b. окуляр арқылы қарап, көру сақинасын визир жіптерінің қиылысы анық фокусталғанша бұрау.
2.Параллаксты жою:
a. нысана кескініне көз дүрбіні бағыттау.
b. фокус сақинасын нысана кескіні визир жіптерінің қиылысына анық бағытталғанша айналдыру.
c. тексеру үшін көзіңізді вертикальді бүйірге жылжытып нысана кескіні визир жіптерінің қиылысына қатысты қай жерде жылжитының анықтау. Егер нысана кескіні қозғалмаса, онда параллакс жоқ.
d-егер нысана кескіні ауысса, көру дүрбінің фокустық сақинасын бұрау. Содан кейін С қадамынан бастап әрекеттерді қайталау.
3. Микрометр бұрандасын бұрау. Микрометр бұрандасының соңғы бұралуы нысанды визир жіптерінің қиылысуымен дәл түзету үшін сағат тілінің бағыттында болуы керек.
13-сурет. Көру дүрбінің фокусы
Үлкейтуді анықтау – аспапсыз алынған есеп (N), дүрбі арқылы алынған есептің – (n) қаншасына сәйкес келетіндігін анықтау:
14-сурет. Көру дүрбісінің үлкейтілуі
Анықтау реттері
|
Рейкадан алынған есептер
|
Ұлғайтқыш
Г=N/n
|
Аты-жөні
|
Аспапсыз-N
|
Дүрбіден-n
|
1
|
54
|
2
|
27
|
Байтан Т.
|
2
|
48
|
2
|
24
|
Куржикенов Б.
|
3
|
57
|
2
|
28,5
|
Амангазинов А.
|
|
|
|
Горт –18X
|
|
2-кесте
№6 Практикалық жұмыс: Теодолиттердің санақ алу құрылғылары
Геодезиялық аспаптардың санақ алу құрылғыларының мынадай түрлері пайдаланылады:
Бағалау микроскоп - бұл кіші штрих пен индекс арасындағы интервал теру бөлімінің оннан бір бөлігіне дейін көзбен бағаланатын оқу құрылғысы. Бағалау микроскоп техникалық дәлдіктегі оптикалық теодолиттерде қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |