Ешкі асылдық Өнімдерді өндіру технологиясы
жүктеу/скачать 272,81 Kb.
|
МАӨС8 Әмір Айзат
|
3-тарау. Ешкі Шаруашылдығы Қазақстан жақтың уақытта ешкі шаруалығы тек жергіліктi түқыммен ғана ұсынылған. Қазақ ешкілері ең көне тұқымдардың бірі. Олар күшті конституцияға ие, күшті үлкен өлшемді (тірі жүк), жоғары қоректену қабілеті, жақсы құнарлылығы, сүттілігі бар, республиканың белгілі бір географиялық аймақтарының әртүрлі табиғи-климаттық және мал азықтық жағдайларына тамаша бейімделген. ЕШКІ АСЫЛДЫҚ ӨНІМДЕРДІ ӨНДІРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ Сабақтың мақсаты. Ешкілердің сыртқы келбетінің ерекшеліктерімен танысу. Ешкінің негізгі бұйымдарын, жүн талшықтарының құрылымдық ерекшеліктерін, жүн мен мамықтың сапалық бағасының көрсеткіштерін оқу; сүттің химиялық құрамы және технологиялық қасиеттері. Ешкі шаруашылығы – ауыл шаруашылығы өндірісінің ірі тауарлы саласы. Ешкі сүт, ет, жүн (могер), мамық және тері (ешкі) береді. Ешкілер әртүрлі климаттық жағдайларға жақсы бейімделген. Олар кез келген басқа үй жануарларына қарағанда әртүрлі өсімдіктерді көбірек жейді, көкөністерді, тамақ қалдықтарын және жайылым өсімдіктерін жақсы пайдаланады. Ешкілер өнімді және ерте піседі. Жүктіліктің ұзақтығы - 150 күн, экономикалық пайдалану - 9 жыл.Дұрыс азықтандыру және жақсы күтім жасау кезінде ешкілер сирек ауырады, таза, сауынға оңай, маститке төзімді. Могер, біркелкі жүн қой жүнінен де жоғары бағаланады. Ешкі мамығы ерекше жеңілдігі, жұмсақтығы, төмен жылу өткізгіштігі бар; әдемі бұйымдар жасайды. Ешкі терісі (ешкі) былғары бұйымдарын, шевро, марокко, күдері, хаски, сонымен қатар жақсы тондарды өндіру үшін ең жақсы шикізат болып табылады.Жас ешкінің еті дәмі мен тағамдық қасиеттері бойынша өте қолайлы болып саналады, өйткені оның құрамында холестерин аз. Ешкі сүті – бағалы тағамдық өнім. Сиырмен салыстырғанда оның сіңімділігі жақсы, калориясы көп, құрамында құрғақ және минералды заттардың жоғары мөлшері бар. Ешкі сүті алмастырылмайтын амин қышқылдарына, кальцийге, фосфорға, кобальтқа, А, В, С, Д топтары витаминдеріне бай.Ешкі сүті әсіресе балаларға пайдалы. Ешкі сүтінен сүзбе, кілегей, май, ірімшік, йогурт дайындалады. Ешкі сүті сүзбеден алынған ұйығанның құрылымының бірегейлігіне және оның хош иісіне байланысты жоғары сапалы ірімшік өндіруге арналған құнды шикізат болып табылады. нарық жағдайында ешкі шаруашылығы табысты және бәсекеге қабілетті мал шаруашылығы саласына айналады. Еліміздің барлық дерлік аймақтарында кездесетін жергілікті ірі жүнді ешкілерге арнайы топ бөлу керек. Жергілікті ірі жүнді ешкілердің негізгі өнімдері ет, сүт және терісі болып табылады. Кейбір ешкі тұқымдарында жүннің жүні ерекше нәзіктігімен, жұмсақтығымен және жібектілігімен ерекшеленеді. Жіңішкелігі жағынан бұл мамық талшықтар биязы жүнді қойлардың биязы жүнінен асып түседі, өйткені ешкі мамық талшықтарының қалыңдығы әдетте шамамен 15-19 м, ал көбінесе 10-12 м шамасында болады. Сонымен қатар, ең жақсы мамық тұқымды ешкілерде тондағы мамық мөлшері төбет мөлшерінен айтарлықтай асып түседі. Ешкі мамығы негізінен трикотаж бұйымдарын жасау үшін қолданылады: шарфтар, футболкалар, қолғаптар. Бұл өнімдердің барлығы керемет жұмсақтық пен жеңілдігімен, тамаша жылудан қорғайтын қасиеттерімен ерекшеленеді. Ешкілердің сыртқы түрі артикль деп аталатын дененің жеке бөліктерін тексеру және бағалау негізінде анықталады (8-сурет). Ешкілердің негізгі заттарына бас, мойын, құрсақ, кеуде, арқа, арқа, төбет, аяқ-қол, желін, қарын жатады. Экстерьердің ең толық бағасы бағалау кезінде беріледі. Экстерьерді зерттеудің үш әдісі бар - визуалды, өлшеу және суретке түсіру.Ешкілерді өлшеу үшін өлшегіш таяқша, өлшегіш компас және өлшегіш лента (рулетка) қолданылады. Экстерьерін бағалаумен қатар ешкілерді өлшеп, көлемін бағалайды. Тек ғылыми зерттеулер жүргізгенде ғана ешкі өлшенеді. Ешкілердің аяқ-қолдары күшті және дұрыс бекітілген болуы керек. Аяқтарды дұрыс орнату кезінде олардың тірек нүктелерін байланыстыратын сызықтар тұрақты тіктөртбұрышты құруы керек. Ешкі желіні екі жартыдан тұрады, олардың әрқайсысында бір, сирек екі конустық емізік болады. Көмекші емізікшелер көгерген және қалыпты емізіктердің артында орналасқан. Интерьер. Интерьерді сипаттау үшін әртүрлі органдар мен тіндерді, соның ішінде қан мен физиологиялық көрсеткіштерді, мысалы, жүрек соғу жиілігі мен тыныс алуды зерттейді. Ересек ешкіде жүрек соғу жиілігі орташа есеппен минутына 60-80 рет, тыныс алу жиілігі минутына 15-20 рет, дене температурасы - 38,5-40 ° C, эритроцит қан саны - 13-18xl0l2/л (қойда 6 - 12х1012/л). ), лейкоциттер – 6-12хл09/л, гемоглобин 70-140г/л). Физиологиялық және гематологиялық көрсеткіштер көптеген факторларға байланысты - жас, жыныс, физиологиялық күй және т.б.Қойларға қарағанда ешкінің ас қорыту мүшелері жақсы дамыған. Мысалы, тірі салмаққа қатысты ешкіде қарынның салмағы 2,8% (қойда 2,2%), кітаптың салмағы 0,5% (қойда 0,35%), абомасум салмағы 0,53% (қойда 0,35%). қойда 0 ,28%). Бұл ешкіге талшықтылығы 64%-ға дейін жететін кесек жемді жақсы қорытуға мүмкіндік береді. Тапсырма 1. Қойлардың сандармен көрсетілген негізгі мақалаларын (8-сурет) зерттеп, олардың атауларын 70-кестеге жазыңыз. Рисунок 8. Стати и промеры козы: Дене бөліктері: / - бас; II - мойын; III – дененің алдыңғы үштен бір бөлігі; IV - орташа жылы дене; V - алдыңғы аяқ; VI - артқы аяқ-қолдар; VII – желин; 1 - ауыз; 2 - танау; 3 - көз; 4 - мұрын (мұрын); 5 - маңдай; 6 - құлақ; 7 - мүйіздер; 8 - сақал; 9 - щектер; 10 - сырғалар; 11 - мойынның төбесі; 12 - жұлдыру; 13 - жарылыс; 14 - құрғақ; 15 - артқа; 16 - төменгі арқа; 17 - сакрум; 18 - иық (скапула); 19 - қабырғалар; 20 - жамбас; 21 - аш тесік; 22 - іш; 23 - алдыңғы шап; 24 - артқы шап; 25 - сол және оң жақ сүт бездері; 26 - емізік; 27 - алдыңғы емшек қорасы; 28 - артқы емізік қорабы; 29 - жыныс мүшелері; 30 - шалбар аяғы; 31 - білек; 32 - білек; 33 - метакарп; 34 - алдыңғы путо (бас тірек); 35 - оң жақ алдыңғы тұяқ; 36 - жамбас; 37 - төменгі аяқ; 38 - өкше; 39 - жіліншік; 40 - тұяқ; 41 - артқы путовый қосылыс; 42 - артқы сол жақ тұяқ. Өлшем алудың негізгі нүктелері: L - құрғақ жердегі биіктік; B - сакрумдағы биіктік; C - шынтақтағы биіктікті анықтауға арналған нүкте; D - иық буыны; Е – ишиялық туберкулез; F - маклок; G - кеуде қуысының ең төменгі нүктесі; H - иық пышақтарының артындағы кеуде қуысы; D: E - дененің қиғаш ұзындығы; F:F—маклоктардағы ені; E: E – ишиялық түйнектердегі ені 70-кесте
Тапсырма 2. Ешкі сүтінің химиялық құрамы мен негізгі технологиялық қасиеттерін басқа түрдегі ауыл шаруашылығы жануарларының сүтімен салыстырмалы аспектіде зерттеу (69 және 70-кестелер). 71-кесте. Әр түрдегі ауыл шаруашылығы жануарларының аналық сүтінің химиялық құрамы, %
Кесте 72. Әртүрлі тұқымды ауыл шаруашылығы жануарларының аналық сүтінің технологиялық қасиеттері
Тапсырма 3. Ешкілердің жүн талшықтарының құрылысын (73-кесте) аңыз бойынша сызыңыз. 73-кесте
Тапсырма 4. Жүннің физикалық-техникалық қасиеттерін сипаттаңыз (74-кесте). 74-кесте
Тапсырма 5. Өндірістік жіктелуі бойынша ешкілердің негізгі тұқымдарына сипаттама беріңіз (75-кесте). тест сұрақтары 1. Ешкілердің биологиялық және шаруашылық ерекшеліктеріне сипаттама беріңіз. 2. Ешкі шаруашылығында алынатын өнім түрлерін ата. 3. Жүн дегеніміз не? Жүннің физикалық-техникалық қасиеттеріне сипаттама беріңіз. 4. Жүн талшығының құрылымы қандай? 5. Жүн талшықтарының түрлерін ата. 6. Жүннің негізгі топтарына сипаттама беріңіз. 7. Әртүрлі тұқымды ешкілерді қырқу жиілігі қандай? 8. Жүн, штапель, өрім деген ұғымдарды анықтаңыз. 9. Жүннің негізгі ақауларына сипаттама беріңіз. 10. Жас және ересек ешкілердің 1 кг тірілей салмағын өсіру үшін азық (азықтық бірлік) қанша тұрады? 13. Ешкілердің ет өнімділігінің көрсеткіштеріне сипаттама беріңіз. 14. Ешкі сүтінің химиялық құрамы қандай? 15. Әртүрлі тұқымды аналықтардың лактация кезеңіндегі сүт өнімділігінің көрсеткіштерін келтіріңіз? 16. Ешкілер неше жаста жатырынан ұрылады? 17. Өндірістік жіктелуі бойынша ешкілердің негізгі тұқымдық топтары мен тұқымдарын атаңыз. 75-кесте Ешкі тұқымдарының ерекшеліктері
4-тарау. ЖЫЛҚЫ ШАРУАШЫЛЫҒЫ Жылқы шаруашылығы – ауыл шаруашылығы мал шаруашылығының бір саласы. Саланың маңызды ерекшелігі оның жылқы шаруашылығы деп аталатын асыл тұқымды жылқы шаруашылығына және пайдаланушы жылқы шаруашылығына нақты бөлінуі болып табылады, онда біз екі бағытты – еңбек және өнімді деп бөлеміз. Бұл бөліну жылқыны еңбек, өнімді немесе спорттық мақсаттарда бір мезгілде пайдалану және оны өсіруде тиімді пайдалану іс жүзінде мүмкін еместігіне байланысты. Жылқылардың негізгі мақсаты - оларды ауыл шаруашылығы өндірісінде пайдалану. Ауылдық шағын өндірістің айтарлықтай көлемін ескере отырып, бұл пайдалану айтарлықтай ұзақ уақытқа созылады. Осыған байланысты жұмысшы жылқы шаруашылығының болашағын болжауға болады. Жылқыларды спорттық пайдаланудың ең алуан түрлі түрлері елімізде кәсіби түрлерінен – ипподромдардағы жарыстар мен жарыстардан және классикалық олимпиадалық түрлерден бастап, кәдімгі атқа мінуге, туризмге, атқа мінуге және арбаларға дейін кең ауқымды және танымал болып келеді. Саланың бұл бағыты дамиды, оның ауқымын бірнеше есеге арттыруға болады. ЖЫЛҚЫ АСЫЛДЫҚ ӨНІМДЕРДІ ӨНДІРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ Сабақтың мақсаты. Жылқылардың негізгі тұқымдарымен танысыңыз. Спорттық аттың доғалық әбзелдері мен әбзелдерінің бөліктерін зерттеу үшін дене көрсеткіштерін, өсу және даму көрсеткіштерін дұрыс есептеуді, сонымен қатар жылқының дене мүшелерін және олардың тірі салмағын анықтауды үйрену. Жылқы шаруашылығының өнімді бағыты өз мүмкіндіктерін таусылған жоқ. Әсіресе сүтті жылқы шаруашылығының болашағы зор. Қымыз өндіру мен тұтыну нағыз басымдыққа айналуы мүмкін жылқы шаруашылығын дамытып, маңызы жағынан басқа мал шаруашылығы салаларымен салыстыруға болады.Табиғи климаттық жағдайлардың әсерінен табын жылқыларында зауыттық тұқымдар үшін әдеттен тыс биологиялық ерекшеліктер дамыды. Оларға мыналар жатады: күшті конституция, тамаша денсаулық, жоғары құнарлылық, маусымдық өсіру, үлкен төзімділік және тіршілік ету ортасының қатал жағдайларына жақсы бейімделу. Жас табын жылқыларына сатылы өсу тән. Жергілікті тұқымдарға тән ерекшеліктер олардың сыртқы және ішкі көріністерінен көрінеді.Үйір жылқыларының терісі қалың және тығыз болады, бұл оларды жаздың аптап ыстығында қызып кетуден, ал қыста гипотермиядан сақтайды. Қыста олардың шаштары қатты өседі, ұзындығы 9-12 см немесе одан да көп болады. Табындық жылқылар қысқы жайылым-тебеневкаға қабілетті, олар қалың қар астынан (70 см-ге дейін) шөп алады және жақсы бордақылауды қамтамасыз ететін шөл және шөлейт өсімдіктердің көптеген түрлерін жейді. Жылқылардың майы тері астына, құрсақ қабырғасына (4-5 см қабат) және төменгі жақ бөлігіне (6-8 см), сонымен қатар ішкі мүшелерге жиналады. Жылқылардың ерекшеліктеріне мыналарды жатқызу керек: 1. Жалғыз саусақ жылқының аяқ-қолымен және мүйізді етікке тігілген тұяқ тәрізді сүйекпен аяқталады – тұяқ. Жылқының тұяғы бүтін. Осыдан тақ тұяқтылар атауы берілген. 2. Жылқының иық сүйегі болмағандықтан, иық сүйегі мен иық сүйегінің адамдардағыдай төс сүйегімен сүйек байланысы болмайды. Бұл шапшаң жүру кезінде иық сүйегінің қабырғалар бойымен сырғып кетуіне мүмкіндік береді, әсіресе қантер кең ауқымды қозғалыс пен жылдамдықты қамтамасыз етеді 3. Жылқы кеш пісетін және құнарсыз жануарларға жатады. Жылқының қаңқасы 4-6 жаста қалыптасып бітеді. Жыныстық жетілу 15-18 айлығында болады, бірақ биелерді 3 жастан ерте емес көбейтуге пайдаланады, айғырлар 4-5 жастан жақсырақ. Бие әдетте жылына 1 құлын әкеледі, егіздер өте сирек кездеседі. Асылдандыру мақсатында жануарлар орта есеппен 16-18 жасқа дейін пайдаланылады. Өмір сүру ұзақтығы – 20-25 жыл (орта есеппен). 4. Терінің туындылары бар: тұяқ, каштан, жал, құйрық, қылқалам. 5. Жылқы ауызбен дем ала алмайды. Тыныс алу көлемі қорылдау арқылы бақыланады. Жұмыс кезінде ингаляция көлемі 10 12 есе артады. Тыныштықтағы өкпе вентиляциясының минуттық көлемі 40-60 л, ал жүгіру немесе жүгіру кезінде бұл көлем 2000 л/мин дейін артуы мүмкін. Сүтқоректілерде газ алмасу толығымен дерлік өкпеде жүреді. тері арқылы және ас қорыту жолдары, ол тек 1-2% шегінде жүзеге асырылады, ал ауыр жұмыс кезінде жылқыларда терінің тынысы 8% дейін артады 6. Жылқыда қан мөлшері дене салмағының 8-10% құрайды; қалыпты дене температурасы - 37,5-38,5 импульс тыныштықта -36-44 соққы / мин; МЕН; тыныштықтағы тыныс алу жиілігі – 8-16 тыныс алу қозғалысы/мин. 7. Жүрек: ауыр жүк көліктеріндегі жүрек өлшемі шамамен 100 кг майға 700 г, троттерлерде 100 кг майға 800 г құрайды. Бұл дене салмағының шамамен 0,6-1,0% құрайды.8. Жылқылар түсті көреді, бірақ өте миопиялық.Олар 500 м-ден кейін нашар көреді, бірақ жақынырақ қашықтықта фигураларды, түстерді және тіпті қараңғыда да кішкентай заттарды анық ажыратады. Көздің бүйірлік орналасуына байланысты көз осьтерінің түйісу нүктесі 4 м қашықтықта орналасады.Сондықтан жақын маңдағы заттарды қарау үшін ат бір жаққа бұрылады, немесе, олар айтқандай, «шабылады». көз. Есту қабілеті көруден әлдеқайда жақсы дамыған.Жылқылар аз ғана сыбдырды және адам құлағы естімейтін жоғары жиілікті дыбыстарды ажыратады. Иіс сезу қабілеті жақсы дамыған. Шамамен 1,5 м қашықтықтан жылқы иісі бойынша жеуге жарамды өсімдіктерді жеуге жарамсыз өсімдіктерден ажыратады. Жанасу сезімі өте жақсы дамыған. Жылқылар терінің бүкіл бетімен (тактильді түктері бүкіл денеде орналасқан), тұяқтардың табанымен сезінеді. Жылқылардың есте сақтау қабілеті өте жақсы (олар жолды, иесінің дауысын есте сақтайды, олар оңай жаттығады). 9. Көптеген жергілікті жылқы тұқымдары тебеневкаға қабілетті, яғни. қар астынан 50-60 см тереңдікке дейін азық алу. СЫРТҚЫ: ЖЫЛҚЫДЫҢ ДЕНЕ МӘРТЕБЕСІ, ӨЛШЕМДЕРІ ЖӘНЕ ДЕНЕ КӨРСЕТКІШТЕРІ Сабақтың мақсаты. Жылқының дене мүшелерін дұрыс анықтауға, өлшеуге, олардың тірі салмағын анықтауға, дене көрсеткіштерін, өсу және даму көрсеткіштерін есептеуге үйрету.Жылқылар жұмыс жануарлары ретінде басқа ауылшаруашылық жануарларынан ірі өсуімен, әдемі басымен, салыстырмалы түрде ұзын мойын мен денесімен, күшті, жақсы дамыған ұзын аяқтарымен ерекшеленеді. Жылқы бұйымдарының дұрыс құрылымы ерекше маңызға ие, өйткені тұқымдық сипаттамалардың ауырлығы ғана емес, сонымен қатар жануарлардың өнімділіктің кез келген бағыты бойынша өнімділігі көп жағдайда оған байланысты. Сондықтан жылқылардың сыртқы келбетін сипаттау және бағалау, ең алдымен, тұқымдық сипаттамалардың көріну дәрежесін, дене бітімінің пропорционалдылығын,аяқ-қолдардың беріктігі және жануарлардың белгілі бір пайдалануға жарамдылығы. Өнімді жылқы шаруашылығын өнеркәсіптік негізге көшіру кезінде және ең алдымен қымыз өндіретін сүт кешендері малдарға ерекше талаптар қойылады. жекелеген бұйымдардың пішіні мен құрылымы жылқының тұқымына, жынысына, жасына, сондай-ақ өндірістік мақсатына байланысты. Жылқының да басқа жануарлар сияқты басынан бастап, мүше-мүшелерінен бастап зерттеп, бағалауды әдетке айналдырған. Бұл ретте сыртқы ақаулар мен кемшіліктерге ерекше назар аудару керек,өйткені олардың кейбіреулері жылқының асыл тұқымды және өндірістік құнын толығымен төмендетеді. Әсіресе қауіпті болып табылатын аяқ-қолдардың кейбір ақаулары, көп жағдайда жануарларды дұрыс пайдаланбау нәтижесінде пайда болады. Жылқының сыртқы келбетін бағалау өте маңызды, өйткені оның кемшіліктері мен кемшіліктері малдың өнімділігі мен өнімділігін төмендетеді. Жануарлардың сыртқы келбеті дене мүшелерінің дамуына қарай бағаланады.Оларға қойылатын талаптар жануарлардың тұқымына, жасына, жынысына және жағдайына байланысты әртүрлі. Жылқыда келесі негізгі мақалалар бағаланады.Болу - белгілі бір функцияны орындайтын дене бөлігі. Жылқы денесінің бұйымдарының қажетті сапасы - олардың дамуы мен пішінінің өз функцияларына сәйкестігі, сонымен қатар жануардың дұрыс және үйлесімді дене бітіміне, денсаулығына, күшіне, төзімділігіне қойылатын талаптар. Дегенмен, баптардың астындағы жануардың өнімділігін көрсететін дене құрылымындағы белгілерді түсіну дұрысырақ. Баптар бойынша бағалау әдісі жануардың құрылымын, құрылғының күші мен орындылығын анықтауға бағытталған.қозғалысы, оның белгілі бір пайдалану түріне жарамдылығы. Жылқының сыртқы түрін бағалау кезінде құрылымның ең ұсақ бөлшектері маңызды, олар әдетте басқа жануарлардың сыртқы түрін бағалау кезінде ескерілмейді. Жылқыны дұрыс бағалау үшін бақылау және көру жады қажет, оған ұзақ жаттығу арқылы қол жеткізіледі. Асыл тұқымды мақсатта дұрыс таңдауды жүргізу үшін жеке бөлшектерді байқап үйрену керекжылқы денесінің артықшылығын немесе кемшілігін көрсететін құрылымы. Бұйымдар үш топқа бөлінеді – бас және мойын бұйымдары, дененің бұйымдары, мүшелердің бұйымдары. Жылқының дене бітімі оның орындау сипатымен тығыз байланысты, сондықтан назар аударуға тұрарлық. Жылқының барлық мүшелері үш топқа бөлінеді: бас және мойын, торсық, аяқ-қол. жүру және қадам басу (баяу қозғалыстар, жұмысшылар). Жылқының сыртқы келбетін бағалауға мән беріледіқұндылығы, өйткені оның кемшіліктері мен кемшіліктері малдың өнімділігі мен өнімділігін төмендетеді. Жануарлардың сыртқы келбеті дене мүшелерінің дамуына қарай бағаланады.Оларға қойылатын талаптар жануарлардың тұқымына, жасына, жынысына және жағдайына байланысты әртүрлі. Жылқыда келесі негізгі мақалалар бағаланады. Күріш. 9. Жоғарылатыңыз: 1 - құлақ; 2 - жарылыс; 3 - тәж; 4 - маңдай; 5 - ғибадатхана; 6 - көз үсті қуысы; 7-суперцилиарлы 8 - көз: 9 - мұрын көпірі: 10 - мұрын көпірі; 11 - танау; 12 - ерін; 13 - иек; 14 - психикалық шұңқыр; 15 - ұру; 16 - щек; 17 - зигоматикалық қыртыс; 18 - хапаш: 19 - бастың артқы жағы; 20 торлы шұңқыр; wa; 21 - мойынның төбесі; 22 - мойын жағы; 23 - жұлдыру, 24 - мойын ойығы; 25 - құрғақ; 26- арқа; 27 - төменгі арқа; 28 - сакрум, 29 - маклок; 30 - круп; 31 - құйрық ұшы; 32 - құйрық; 33 - анус; 34 - перинэя; 35 - кеуде; 36 - шық (сұңқар); 37 - кеуденің бүйір қабырғасы (қабырға); 38— кеуденің төменгі жиегі (төс сүйегі) 39 — жалған қабырғалар; 40 — асқазан; 41— скапулярлы туберкулездің астында: 42 - шап аймағы; 43 - төбет; 44 - ұрық безі; 45-пышақ; 46-иық; 47 - иық сүйегінің туберкулезі; 48 шынтақ; 49 - білек: 50 - білек; 51 - метакарпус: 52 - путовый буын; 53 - путо немесе әже; 54 - шайқау; 55 - тұяқ; 56 - ишиальды туберкулез; 57 - бөксе; 58 - жамбас; 59 - тізе: 60 - төменгі аяқ; 61 - Ахиллес сіңірі: 62-өкше; 63 - доға; 64 - метатарс: 65 каштан; 66 - щеткалар. Тапсырма 1. Жылқының сандармен көрсетілген негізгі мүшелерін (9-сурет) зерттеп, 76-кестеге атауларын жаз. 76-кесте
продолжение таблицы 76
ЖЫЛҚЫ
__________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ жүктеу/скачать 272,81 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||