Эссе Орындаған: Балтабай Жансая Қабылдаған: Алиев М



Дата11.05.2022
өлшемі64,75 Kb.
#142869
Байланысты:
эссе
суфизм (Яссауи) Ботабекова А.Е., ататурк, 113chem10, Бүтін көрсеткішті дәреже , 7-сынып, Қазақстан тарихы1-1

Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті


Эссе
Орындаған: Балтабай Жансая
Қабылдаған:Алиев М
Тобы:ЖМ-011


Дүние мен болмыс туралы өте жалпылама ұғымдармен, нақты жауабы жоқ шексіз сұрақтармен дүниені тану. Мен философияны осылай түсінемін, жалпы Фило+софия = даналыққа деген сүйіспеншілік
Мен қоғамда философия адамдарға өмірдің мәні мен заңдылықтарын табуға көмектесу үшін жасалған ғылым саласы деп есептеймін.Сол себепті философияда қорытынды деген нәрсе жоқ,ал пікірлер мен тұжырымдар өте көп.
Философия туралы ұлы ғалымдардың пікірлеріне тоқтала кетсем:
 Платон «философия Құдайды адам күшінің өлшемімен салыстырады» деген;Ал Гегель болса философияны «ойлар жинақталған дәуір» деп түсінді; Ал Аристотель «философия шындықты білу» деп сенді; Лейбниц философияны «даналыққа берілгендік» деп сипаттап, оны тамырымен метафизика, принциптер туралы ғылым және бұтақтары - арнайы білім салалары болатын ағашпен салыстырды.
Ал менің ойымша,философия-даналық,адам көріп біліп жүрген нәрселер,құбылыстар туралы жан-жақты білім саласы,дамып жатқан заманымызға байланысты философияның зерттеу объектілері көбейе береді,сонымен қатар дамушы бірқатар сала екеніне де сенемін.
Мысал ретінде,үш жасар бала осы немесе басқа құбылыстың қалай пайда болатындығы, өмірде қандай да бір оқиғалардың пайда болуы туралы көптеген сұрақтар қояды. Осы арқылы ол ойлауды үйренеді, әлемді біледі. Менің ойымша, ересектер бұл тұрғыда балалардан онша ерекшеленбейді-оларға жаңа нәрсені табу, дамыту, алға жылжу және жаңа шешімдер табу үшін философия қажет.
Философиялық сұрақтардың көпшілігінде жауап жоқ екендігі мәселе емес. Жауаптың өзі маңызды емес. Оны іздеу маңызды. Дәл осы сұрақ адамды адам етеді, осы әлемді түсіну үшін көмектеседі.Философияның анықтамасыда осы жерге келіп тіреледі.
Негізгі философиялық сұрақтардың қатарына, мысалы, "біз әлемді білеміз бе?", "Құдай бар ма?", "Шындық деген не?", "Не жақсы?", "Адам деген не?", "Бастапқы не — материя немесе сана?"және басқалар.Кейде философия туралы түсінік тар болса да, белгілі бір зерттеу пәні бар ғылым ретінде анықталады.Философия іс жүзінде бір-біріне қарама-қайшы келетін, бірақ сонымен бірге бір-бірін толықтыратын көптеген түрлі философиялық ілімдер түрінде болады..Философия өзінің барлық мәселелерін өмірден алады. Бірақ сонымен бірге философиялық ойлау әрқашан бұрыннан белгілі, белгілі бір нәрсені жеңуге тырысады. Философия мүмкін және мүмкін емес шекарада болады, сол немесе басқа дәуірдегі ғылыми және өмірлік тәжірибенің шегін кеңейтеді. Табиғатта немесе мәдениетте философияны адамға қатысы бар, оның өмірінің орбитасына кіретін, жақсылық пен жамандық, сұлулық пен ұсқынсыздық туралы ұғымдар кездесетін әмбебап нәрсе қызықтырады.Философияның адам мен қоғам өміріндегі рөлі, ол барлық пәндердің жетістіктерін үйлесімді түрде біріктіреді және біздегі әлем туралы білім жүйесін қалыптастырады, философиялық көзқарастар басқа білім саласындағы жаңалыққа байланысты өзгереді.Философия-бұл" байланыстырушы буын", ол барлық салалардағы жетістіктерді қолдана отырып, белгілі бір"әәленің бейнесін" қалыптастырады. 
Дүниеге көзқарас дегеніміз – айнала қоршаған орта туралы, бүкіл әлем мен тұтас дүние туралы, ондағы адамның орны, тіршіліктің мән-мағынасы туралы көзқарастардың, пікірлер мен түсініктердің толыққанды жүйесі болып табылады. Дүниеге көзқарас қоғаммен бірге пайда болған қоғамдық тарихи құбылыс.
Оның шығуының қайнар көзі, адамның тіршілік болмысы. Расында, дүниенің пайда болуы, оның эволюциялық тұрғыдан жетілу ерекшеліктері, адамның дүниедегі орны, болмыстың мән-жайы, адамзат өніп-өсуінің сипаты мен бағдары сияқты мәселелер қай дәуірде де адамдарды толғандырып, көкейлерінен кетпейді, ізденіске салды. Сөйтіп әлем құбылыстарын түсіндіруге талпынған әрекеттер дами берді. Ал қоғамдық өмірдің ілгері басуы, бір кезеңнен екіншісіне өтуі, олардың сабақтастығы, өмір салтының материалдық және рухани деңгейінің жоғарлауы яғни еңбек өнімділігінің артып, тәжірибесінің молаюы дүниге көзқарастық ұғымдарды молайта береді. Үсті-үстіне жаңа түсініктер мен ұғымдар пайда болып, дамып жатты. Айталық, материя, сана, кеңістік, қарама-қайшылық, т.с.с. ұғымдар туралы түсініктер дамып, тереңдетіліп отырды.
Дүниеге көзқарастың негізгі ұғымдары дүние және адам. Олар ажырамас бірлік. Яғни адамның бөлектенген дүние және табиғат, сондай-ақ сыртқы дүниемен салыстырылмаған адамның іс-әрекеті, ішкі рухани өмірі, әрқайсысы өз бетінше дүниеге көзқарасты құрай алмайды. Дүниеге қатынасы арқылы адам өзінің тағдыры мен өмірлік позициясы, сүйіспеншілігі мен сенімі туралы белгілі бір көзқарастар туралы түсініктер тиянақталынады. Осыдан келіп, дүниеге көзқараста біріншіден, әлем, табиғат және қоғам туралы, оларды бірлігі туралы, екіншіден адам және оның дүниедегі орны туралы, үшіншіден, болмыс пен болашақтың мән жайы туралы көңілге қонымды түсініктер қалыптаса бастады. Дүниеге көзқарастың тұтастығын құрастыратын негіз. Ертедегі ойшылдар тек білім ғана нақтылықты жоятынын, қала берсе халық пен халықты теңестіретін күш екеніне кәміл сенді.
«Ештеңе білмейтін және бірдеңе білейін деп талпынбайтын адам - өте нашар адам» деп ертедегі грек философы Платон бекер айтпаған. Әл-Фараби бабамыз айтқандай: «Білімді болу деген сөз - белгісіз нәрсені ашу, игеру қабілетіне ие болу деген сөз». Ал халқымыз «Білімді ырыс қазығы» дейді. Білім тереңдеген сайын, ғылыми арнаға түскен сайын одан бастау алатын дүниеге көзқарас та нақтыланып, ерекшеленіп, жүйелік, тұрақтылық сипатқа ие болады. Білім адамның көкірегіне қоныс теуіп, санасына ұялап, оның өмір тәжірбиесінің елегінен өтіп барып, сенімге айналды. Назар аударсақ, дүниетаным дүниетанымнан осылай бөлініп шығады..Философия дегеніміз табиғаттың, қоғамның және адам ой-жүйесінің дамуының жалпы заңдарын зерттейтін ілім. Бұл анықтамадан көріп отырғанымыздай философия пәнінің басты ерекшелігі әлемді, бүкіл дүниені тұтас қарастыратындығында, оның ішкі байланысын өзара қарым-қатынасын, қарама-қайшылығын біртұтас алып көрсететіндігінде жатыр.
Философия жалпы алғанда бұл ғылыми жүйелердің көнесі. Ол қауымдық құрылыс ыдырап, қоғам құл иленушілік дәуірге аяқ басар мезгілде мифологиялық діни түсініктермен күрес барысында қалыптасып, сол кездегі пайда болған барлық білімнің басын құрады. Көне грек тілінен аударғанда «философия» ұғымы «данышпандыққа құштарлық» деген мағына береді. Жалпы философия өте ертедегі көне дүние Үндістанда, Қытайда, Орта Азияда туды, ал Грецияда тұңғыш рет біркелкі жүйеге түсірілді. Философияның одан әрі дамуы, философиялық түсініктер мен ұғымдардың көбейе түсуі, тереңдеуі, баюы әр түрлі философиялық теориялар мен бағыттардың пайда болуына негіз қалады.
Қазіргі әлемде жаһандық проблемалар туралы ойлау әркім үшін өте маңызды. Стандартты емес шешімдерді іздеу, "ескі" жерде жаңа нәрсені табу мүмкіндігі, қандай да бір жағдайға сырттан қарау және қандай да бір қорытындыға келу қабілеті-бұл әрқайсымызға алға ұмтылуға, басқалармен тиімді өзара іс – қимыл жасауға және бүкіл қоғамды дамытуға мүмкіндік береді".
Қорыта келгенде философия – заттардың түпкілікті табиғатын жүйелі түрде ойлау арқылы түсінуге ұмтылу .

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет