Ф 11-03 Жуманова Г. М., Мергенбаева А. Т.,Оспан Б.І. 1943 «КӘсіпкерлік» ПӘнінен дәріс жинағЫ
жүктеу/скачать 1,31 Mb.
|
Касыпкерлык лекция
| 2.4.Бизнес-идеялар генерациясы
Сіздер қазіргі заманғы нарық тренділерімен танысқан соң, бизнес-идеяны генерациялауға тікелей көшеміз. Көптеген ойлау қабілеті жақсы дамыған адамдар қоғамға пайдалы бір нәрсе ойлап тауып, қалған өмірінде жұмыс істемей, өзінің данышпан өнертабысынан өмір бойы табыс тауып тұру туралы көп ойластырған. Тек бірлі-жарымдары ғана оған іс жүзінде қол жеткізді. Мұндай идеяларды іске асырудың өте төмен пайызы екі негізгі фактормен түсіндіріледі. Біріншіден, адамзатқа өте қажет нақты өнертабысты ойлап табу өте қиын. Екіншіден, мұндай өнертабыстардан қаржылық пайда табу үшін әзірлемелерге көптеген жылдар қажет болуы мүмкін. Сонымен қатар, екінші проблеманың баламалы шешімдері іс жүзінде жоқ. Әлеуетті пайдалы өнертабысты ойлап табу үшін айналадағы мұқтаждықтар мен қажеттіліктерге назар аудару керек. Көп нұсқалардың бірі - сауалнама жүргізу болуы мүмкін. Жақын маңдағы ауруханаға кіріп, оның персоналынан ең көп қажет ететін заттары туралы сұрай аласыз. Екінші нұсқа - нақты тұтынушының орнына өзіңізді қойып, елестету. Мысалы, өзіңізді жүк көлігінің жүргізушісі ретінде елестетіп, бұл жағдайда сізге не қажет болуы мүмкін деп ойлаңыз. Үшінші нұсқа, мүмкін, ең қарапайым нұсқа болуы мүмкін: сіз сондай-ақ белгілі бір өнімдер мен қызметтердің тұтынушысы болып табылатындығыңызды және сіздің қажеттіліктеріңіз бен тілектеріңіз көптеген тұтынушыларға ұқсас екенін есіңізге түсіріңіз. Нәтижесінде алынған өнертабыс сіздің ғана емес, бүкіл әлемдегі көптеген адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандырады. Үшінші нұсқаны АҚШ Ұлттық тәуелсіз бизнес федерациясы кәсіпкерлер арасында бизнеске идеяны қайдан алғаны туралы жүргізген зерттеу растайды. Нәтижелер мынандай болды: Бұрынғы жұмыс орны-42% Жеке қызығушылық-18% Кездейсоқтық – 10% Келіп түскен ұсыныс-8% Достар немесе туыстар-6% Отбасылық кәсіпорын-6% Білімі-6% Басқа факторлар-6% (Дереккөзі: Н. Сирополис "Шағын бизнесті басқару») Зерттеуден көрініп тұрғандай, бизнес тарихының көпшілігі кәсіпкерге жақын саламен байланысты. Данышпандық идеяны ойлап табуға тырысу кезінде әркімге кездесетін негізгі проблема жалпылауға бейімділік болып табылады. Мүмкін, оқушылардың өз тілегі тым бұлдыр және түсініксіз. Мұндай жағдайда біз "ұсақ проблемалардың тізімі" деп атайтын барынша қарапайым қажеттіліктер тізімін құрып көру керек. Бұл күнделікті өмірде күнде кездесетін әртүрлі ұсақ-түйектердің қолайлы әрі аса нақты тізімі. 1) аталған ұсақ проблемалардың арасында кең таралған және нақты, өте стандартты емес проблемалар болуы тиіс. Көптеген оқушылар өмір сүруге кедергі келтіретін және өздерін үнемі мазалайтын нақты ұсақ детальдар мен ұсақ проблемалар туралы бірінші рет ойланып отыруы мүмкін. Төменде университеттердің кейбір студенттерін алаңдататын ұсақ-түйектер тізімі келтірілген. Оқушылар жасаған тізімді осы мысалмен салыстырыңыз. Олардан былай деп сұраңыз: "Сіздің проблемаларыңыз университет студенттерінің проблемалары сияқты әртүрлі, нақты және жеке болып табылады деп ойлайсыз ба?»
2) студенттерден осы тізімдегі әртүрлі мәселелерді шешуге қандай өнертабыстар көмектесетінін ойластыруды сұраңыз. Нәтижесінде өте қызықты өнертабыстар пайда болады. Өнертабыстар туралы ойға ауысу үшін алдымен ұсақ-түйектердің тізімін ең өзекті және перспективалы болып көрінетін бірнеше мәселелерге дейін азайту керек. Сізге ойынға арнап ішкі жағына қарапайым сөздер жазылған 15-20 қағаз дайындау керек. Ол мынадай сөздер болуы мүмкін: бәтеңке, жүк көлігі, магнитофон, мылтық, кілем, дәптер, сақина, сиыр, телефон, пышақ, картон, банан, бояу, кесе, пернетақта, таблетка. Сіз сондай-ақ сөздерді өзіңіз ойлап таба аласыз, ең бастысы, бұл физикалық затты білдіретін зат есімдер болуы керек. Команданың кездейсоқ қатысушысы бір қағазды суырып алады, мысалы, ол "пернетақта" деген сөзді оқиды. Комнаданың кездейсоқ қатысушысы қағаздар тобынан тағы да бір қағазды суырып алады. Мысалы, онда "таблетка" деген сөз шықты. Сөздер бір-бірімен мағынасы жағынан да, басқаша да байланысты болмауы қажет. Әрбір топтың міндеті — 10 минут ішінде карточкалардағы бір-бірімен байланысы жоқ заттардың қасиеттері мен сапасын пайдалана отырып, бизнестің жаңа идеясын ойлап табу (біздің мысалымызда - "таблетка" + "клавиатура"). 10 минуттан кейін әрбір топ өз жауабын 3 минут ішінде таныстырады. Таңдалған сөздерден команда бизнес-өнім — пернелердің орнына таблеткалары бар клавиатураны ойлап табуы мүмкін, онда әрбір перне микротесіктермен жабдықталған, олар арқылы, пернені басқанда, саусақтың терісінің құрылымын нығайтатын витаминнің порциясы бөлінеді. Басқа команда таблетка қабылдау кезектілігін есте сақтай алмайтын адамдар үшін клавиатуралар түріндегі таблетка ойлап табуы мүмкін. Дәрігер пациентке "тез жазыл" деген сөз формасында таблеткалар курсын белгілейді. Бірінші күні пациент "Т" әрпін, екіншісі — "Е" және т. б. қабылдайды. Студенттер ойын нәтижесінде олардың әрқайсысы 10 минут ішінде өзара байланысы жоқ екі сөз негізінде бизнес үшін 6 жаңа идея таба алатынын түсінуі тиіс. Бұл - жаңа бизнес-идеяны құру кез келген креативті ойлай білетін адамның қолынан келеді деген түсінікке әкелуі керек. Сондай-ақ оқушылар идеяларды әзірлеу барысында командалық жұмыстың артықшылықтарын бағалауы тиіс. Сіздің алдыңызда бизнес-идеяны ойлап табу міндеті тұрған кезде, ол қарапайым шаруа сияқты болып көрінді ме? Сіз көптеген қызықты және креативті идеяларды жария еттіңіз. Жағдай күрделенген кезде және сіз өзіңіздің идеяңызды қалай жүзеге асыру керектігін ойлау қажет болған кезде, сіздің бастапқы идеяңыз трансформациялана бастады, оңайлату жолымен жүрді. Сіз ойлап тапқан бизнесіңізді жекеменшік ретінде қабылдағанда, онда көп нәрсені өзгерткіңіз келді. Кәсіпкер оның басында идея пайда болған сәттен бастап оны түпкілікті іске асыруға дейін дәл осындай жолдан өтеді. Сіздерді құттықтаймыз! Енді сізде көптеген түрлі факторларды ескере отырып, бизнес-идеяларды трансформациялау тәжірибесі бар. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|