Функцияның графиктрін салуда тиімді бағдарлама екенін көрсету;
Ғылыми жобаның міндеттері:
Оқушыларды визуалды ойлауға уйрету;
Оқушылады граф бағдарламасы негізінде кез-келген функция графигін салуды үйрету.
Зерттеудің жаңашылдығы:
Математика пәні бойынша функцияларды зерттеу аса бір күрдеділік тудырмаса да , кейбір оқушылар функцияның гарафигін салуда қиналып жататыны белгілі. Граф бағдарламасы арқылы графиктерді тиімді әрі жеңіл түрде сыза білуді көрсеткім келеді. Граф бағдарламасы графиктер соның ішінде сызықтық функцияның гарафигі мен кез келген нүктелерді белгілеу өте қолайлы әрі жылдам.
Менің ғылыми жұмысымның тақырыбы - " Граф бағдарламасын графиктер салуда пайдалану тиімділігі".
Жаңа білім жүйесі заман талабы десек, тәуелсіз еліміздің жарқын болашағы жастар. Еліміздің гүлдеп, өркендеп, өркениетті 50 елдің қатарынан табылуына жастарымыздың қосар үлесі зор.
Қазақстан республикасында өмір сүріп отырған әрбір азамат мемлекетіміздің бір бөлшегі.Сондықтан да ол барлық істе сауатты, өздігінен әрекет етуге қабілетті, жауапкершілігі мол азамат болуға тиіс. Ондай азаматтар отбасы бастауынан тәрбие ала отырып,білігі мен білімін мектеп қабырғасында одан әрі шыңдай түспек.
Ғылым мен техниканың дамыған уақытында барлық мүмкіндіктердің негізі болатын математиканың сан қырлы сұрақтары мен адам өмірімен тығыз байланыста екені белгілі. Математика жеке тұлғаның ақыл-ой қабілетінің көзін ашу және оның үздіксіз дамуы мен жетілуін қамтамасыз ететін пәндердің бірі. Математика ғылымдар патшасы екені бәрімізге анық. Сондықтан да осы сала бойынша ізденіс жұмыстарын жүргізгім келіп қызуғушылығым артты.
Тақырыпты таңдаған себебім, Граф бағдарламасының қандай мүмкіндіктері бар екенін білгем келді. Граф бағдарламасы арқылы деккарттық координата жүйесінде де сан қилы суреттер салуға болатынын білдім, қызығушылығым артты. Ұстазыммен ойласа отырып, қандай жағдайда Граф бағдарламасын жұмыс жасауға болады деген сұрақпен ізденуге бет алдым. Ендігі кезекте Граф бағдарламасы арқылы суреттен бөлек сызықтық функцияның графигін де оңай салуға болатынын көрсеткім келеді.
ІІ.Негізгі бөлім: Функция
Функция – математикалық және жалпығылыми ұғымдардың негізгі бөлігі болып табылады. Шын әлемді танып білуде функция маңызды рөлге ие болды және қазіргі уақытта да ие.
“Функция”- (латынның functio – орындау, атқару деген сөзінен) терминін 1694 жылы тұңғыш енгізген Лейбниц. Ол функциялар деп абциссаларды, ординаталарды және қандай да бір сызықты сызып шығатын нүктемен байланысты басқа да кесінділерді атады.
Функцияның берілу тәсілдері:
Формуламен
Кестелік
График арқылы
Сызықтық функция және оның графигі
у=ах+b формуласымен берілген функция сызықтық функция деп аталады. (мұндағы х- тәуелсіз айнымалы, а, b – тұрақты сандар).
Сызықтық функцияның графигі түзу сызық болады.
Егер a0 болса, І және ІІІ координаталық ширектерде, егер а0 II және IV координаталық ширектерде жатады.
Граф бағдарламасы
Граф бағдарламасының негізін салушы орыс програмисті Иван Ёхансен 2012 жылдан бері қолданысқа енгізген.
Әлемдік деңгейдегі GNU Lesser General Public License ұйымы Граф бағдарламасын өзіндік қолданысқа енуіне лицензиясын берген. Иван Ёхансен бұл бағдарламаны 1991 жылы қарап,қолданысқа енуіне рұқсат сұрай барған.
Граф бағдарламасы арқылы сызықтық функцяның графигін салуда пайдалану тиімділігі.
Мысалы у=3х-2
мына сызықтық функцияны Граф бағдарламасы арқылы зерттеп, графигін салуды көрсетейін
х
1
0
-1
у
1
-2
-5
y= -0.8x-3
х
1
0
-1
у
-3.8
-3
-2.2
Қорытынды:
Қорытындыға келгенде Граф бағдарламасымен сызықтық функцияның графигін салу өте тиімді әрі қызық екеніне көз жеткізуге болады.
Мектеп курсында сызықты функция гафигін тек қағаз бетінде ғана салуды біліп қоймай әртүрлі практикалық жұмыстарды орындауға өте қолайлы екенін айта кеткім келеді.
Сонымен қатар квадраттық, кубтық функциялардың графиктерін салып, оларлы әрі қарай терең зерттегім келеді.
