Философия, оныњ пєні, негізгі баѓыттары, функциясы жєне зерттеу объектісі
-тақырып. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен 1917 жылдағы қоғамдық педагогика
жүктеу/скачать 253,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ушинский (18244-1870)
| 4-тақырып. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен 1917 жылдағы қоғамдық педагогика.
1. ХІХ ғасырдың екінші жартысында мектепке дейінгі педагогика ғылымының педагогика ғылымынан бөлінуі. 2.К.Д.Ушинский мектепке дейінгі тәрбие туралы. 3. Е.Н.Водовозваның мектепке дейінгі тәрбиеге педагогикалық көзқарастары. К.Д.Ушинский Россияда мектепке дейінгі тәрбие теориясын дамытуға мектепке дейінгі орыстың ұлы педегогы Константин Дмитриевич Ушинский (18244-1870) орасан зор әсер етті. Оның педагогикалық жүйесі негізіне халықтық принцип алынды, осыған байланысты өсіп келе жатқан ұрпақтың тәрбиесі мен білім алуы тарихи даму жағдайларына, халықтың көкейтесті мұқтаждары мен қажеттерінен шығуы тиіс. «Тәрбие,— деп жазды К. Д. Ушинский,— дәрменсіз болғысы келмесе, халықтық болуы тиіс». К. Д. Ушинский была.й деп атап көрсетті: тек халық құрған немесе халықтық негізде негізделген тәрбиенің педагогикалық жүйесі пәрменді болады және шынайы патриотты тәрбиелей алады. «Адам тәрбие тиегі» деген өзінің осы көрнекті еңбегінде К. Д- Ушинский әр баланың жас және психикалық ерекшеліктерін міндетті түрде есепке алу кажеттігі туралы осы маңызды қағиданы ұсынып, негіздеді. «Егер педагогика адамды барлық жағынан тәрбиелегісі келсе, ол оны ал-дымен барлық жағынан білуі тиіс» — деп жазды ол. Қолда бар ғылыми-психикалық деректердің негізінде бала ойыны теориясын жасай отырып, К. Д- Ушинский оның білімдік-тәрбиелік маңызын көрсетті. Ол баланың психикалық өмірінде қиялдау үлкен роль атқарады, ол ойын кезінде анағұрлым толық жүзеге асырылады деп есептеді. «Ойын үстінде бөбек — деп жазды К. Д. Ушинский,— есейген адам, ол өз күшін байқайды жэне өз жасағандарына жеке билік етеді»1. Ол баланың әлеу-меттік ортасы мен жасы ойынның сипаты мен мазмұнына калай әсер ететін-дігін, ойын кезінде коғамдық қарым-катынастардың негізі қалай таныла-тындығын көрсетті. Бұлардан асқан құдіретті тәрбиелік құралды көре отырып К. Д. Ушинский халықтык ойындарға ерекше маңыз берді. Оның балалар ойыны туралы айтқан ой-пікірлері орыстық және дүние жүзілік мектепке дейінгі педагогикаға қосылған маңызды үлес болды. Мектепке дейінгі балалармен жұмыста К. Д. Ушинский табиғатпен танысуға, эстетикалық және адамгершілік тәрбиесіне көп орын берді. Ол адамгершілік тәрбиесін беру арқасында бала адам болып қалыптасады деп есептеді. Ақыл-ой тәрбиесін беруде Ушинский бала ойлауының нақ-тылығымен, бейнелілігімен байланысты бөлатын кәрнекілікке сүйену қа-жеттігін бекітті. Оның пікірі бойынша, балаларға арналған шығармалар баяндалу қарапайымдылығымен, айқындылығымен, жоғары көркемділігімен ерекшеленуге тиіс. Оның меншікті шығармалары осы талаптарға толық сай. Ол Жазған «Ана тілі» деген кітаптағы әңгімелердің көбі казір-гі уақытта мектепке дейінгі жастағы балаларға оқу және әңгімелеп беру үшін пайдаланылуда. Балалардың еміріне асыра шек қойғаны және ойын кезінде баланың тәуелсіздігі мен белсенділігін тежегені, баланың өзімен-өзі болуына мүм-кіндік бермегені үшін Фребель жүйесін және Фребельдің балалар бақша-ларының жұмыс практикасын К. Д. Ушинский қатал сынға алды. К. Д. Ушинский бала тәрбиешісінің жеке басына жоғары талаптар қойды, ол балаларды жақсы көруге, өз ісіне берілген және жан-жақты білімді болуға тиіс деп әділетті есептеді. Қоғамдық тәрбиенің жақсы жақтарын жоғары бағалай отырып, К. Д. Ушинский мектепке дейінгі балаларды тэрбиелейтін неғұрлым табиғи орта — семья деп есептеді және осыған байланысты балаларға семьяда тәрбие беру міндеттерін, сондай-ақ ата-аналардың праволары мен міндет-терін айқындап берді, әсіресе ананың атқаратын роліне ерекше көңіл бөлді. жүктеу/скачать 253,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|