Өлшем – сан мен сапаның диалетикалық бірлігі, қайшылығы өзара тәуелділігі, яғни сапа жағынан анықталған сан, немесе сан жағынан анықталған сапаны көрсететін ұғым.
Секіріс – берілген сапаның түбірлі өзгеру апроцесі, ескі сападан жаңа сапаға өтудің, бір өлшемнен екінші өлшемге өтудің формасы, дамудағы шешуші түйін. Секіріс –заттың барлық үш деңгейін де- оның сапалық, сандық және өлшемдік анықтылығын қамтиды. Жаңа затта оның сапасы да, саны да, өлшемі де жаңа болады.