Философияның пайда болуы
жүктеу/скачать 127,74 Kb.
|
философия
| 2.7 Конфуций философиясы
Конфуций ілімі - адамды бірінші кезекте әлеуметтік өмірдің мүшесі ретінде қарастыратын ежелгі философиялық мектеп. Конфуциандық философия қарастыратын негізгі сұрақтар: 1) Адамдарды қалай басқару керек? 2) Қоғамда өзін қалай ұстау керек? Конфуций ілімі қоғамды жұмсақ басқару үлгісін ұсынады. Оған мысал ретінде басшының өз қоластындағыларға - әкенің өз ұлдарына қарағанындай мейірім - қамқорлыққа немесе бағыныштылардың өзбастығына – інілердің өз ағасына қарым - қатынасындағыдай сенім - құрметке, адалдыққа, жауапкершілікке толы болу керектігін уағыздайды. Конфуций іліміндегі алатын ереже (жэнь - адамсүйгіштік): - «Өзіңе тілемейтінді басқаға жасама». Конфуций ілімінің басты қағидалары: 1) қоғамда және қоғам үшін өмір сүру; 2) императорға бағыну; 3) жасы мен жағдайы үлкен, атағы жоғарыларды тыңдау; 4) адамгершілікті сақтау; 5) ұстамды болу, шектен шықпау, ұшқарылыққа салынбау; 6) бір-біріне жол беру, өзара ізет-ілтипат. Конфуций ілімі басшы, жетекші қандай болу керек деген сұраққа мән береді, көп тоқталады. Басшы, жетекші: 1) императорға бағынады; 2) конфуциандық қағидаларды сақтайды; 3) қажетті білімдерді игерген; 4) еліне қызмет ететін патриот; 5) биікті көксейтін, жоғары мақсаттарға ұмтылатын; 6) ізгілікті; 7) мемлекетке, айналадағыларға тек жақсылық жасайтын; 8) мәжбүр ету емес, үлгі көрсету, түсіндіру арқылы ықпал ету; 9) қол астындағылардың және мемлекеттің қамын ойлау; Бағыныштылар: 1) басшыға, жетекшіге құрмет көрсетуге; 2) жұмыста тыңғылықты болуға; 3) үздіксіз оқу және өзін-өзі жетілдіруге тиіс. Ежелгі грек философы Сократ сияқты Конфуций де ештеңе жазбаған, оның ойлары айтқан нақыл сөздері, пікірлері шәкірттерінің арқасында «Лунь Юй» («Кеңес пен толғам») кітабында жинақталған. жүктеу/скачать 127,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|