Демокрит ілімінің басты қағидалары: 1) дүние материалды;
2) материалды дүние атомдардан құралады;
3) атом-ең ұсақ бөлшек, дүниенің «алғашқы кірпіші»;
4) атом бөлінбейді;
5) атомдар түрлі көлемге (өте ұсақ немесе өте ірі, т.б) және түрлі формаға ие (дөңгелек, сопақша, қисық формада, т.б);
6) атомдар арасында бос кеңістік бар;
7) атомдар үздіксіз айналыс үстінде: заттар, тірі организмдер тіршілік етеді, ыдырайды, олардың атомдарынан келесі материалды дүние заттары мен жаңа тірі организмдер пайда болады, содан-соң қайтадан ыдырайды; осылай мәңгі айналыс жалғаса бермек;
8) атомдар үздіксіз, мәңгі қозғалыс үстінде;
9) атомдарды сезімдік таным арқылы көру мүмкін емес.