ОРТАЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІнІҢ ФИЗИОЛОГИЯСЫ 1. Орталық жүйке жүйесі құрылымының жалпы белгілері. Нейрон - орталық жүйке жүйесінің морфофункционалды бірлігі. Нейроглия, оның нейрондармен байланысы.
2. Рефлекс - орталық жүйке жүйесінің негізгі қызметі. Рефлекстің биологиялык рөлі. Рефлексті доға. Кері афферентацияның мәні.
3. Қозуды қоздырғыш синапстардағы қозу механизмі. Қозғыш постсинаптикалық потенциал, оның ерекшеліктері. Нейрондағы әсер етуші токтың пайда болуы.
4. Нерв орталығы туралы түсінік. Нерв орталықтарының негізгі қасиеттері және олардағы қозу (қозуды біржақты жүргізу, қозуды қорытындылау, қозу ырғағының өзгеруі, сәулелену және т.б
5. Орталық жүйке жүйесінің тежелуі, оның маңызы. Орталық жүйке жүйесіндегі тежелу механизмдері. Бастапқы және қайталама тежелу. Тежеу синапстары, медиаторлар.
6. Жұлынның физиологиясы. Алдыңғы және артқы тамырлардың функциялары. Жұлын нейрондары, олардың жіктелуі. Жұлын рефлекстерінің ең маңыздысы және олардың орталықтарын локализациялау.
7. Медулла облонгатасының, оның сегменттік және супрегрегменттік орталықтарының негізгі функциялары. Декеребрацияның тұрақтылығы.
8. Ортаңғы мидың негізгі функциялары, оның ядролары. Тоникалық рефлекстер: статикалық және статокинетикалық. Олардың мәні.
10. Дисцефалонның негізгі функциялары (көру туберкулезі және гипоталамустық аймақ).
11. Бас миының қызметі, оның козғалыстарды реттеудегі маңызы. Церебральдардың зақымдану салдары.
12. Ретикулярлық қалыптастыру: орталық жүйке жүйесіндегі локализация және маңызы. Оның жоғарылауы және түсуі әсер етеді. Ретикулярлық формацияның ми жарты шарларымен байланысы.
13. Симпатикалық жүйке жүйесі, ішкі ағзаларға әсері. Симпатикалық жүйке жүйесінің бейімделу-трофикалық әсері.
14. Парасимпатикалық жүйке жүйесі, орталықтардың орналасуы, ішкі ағзаларға әсері.
Парасимпатикалық жүйке жүйесі (parasympathica systematis nervosi, лат. para - маңы, systema — жүйе, nervus — жүйке) — қызметі автономды түрде іс жүзіне асатын жүйке жүйесінің бөлігі.
Парасимпатикалық жүйке жүйесінің жүйке орталықтары ортаңғы және сопақша мида, жұлынның құйымшақ (сегізкөз) бөлімінде орналасады. Орталық жүйке орталықтарынан шыққан миелинді түйіналды (преганглионды) жүйке талшықтары жүйке ганглийлеріндегі мультиполярлы нейроциттерде аяқталып, жүйке толқындарын жеткізеді. Ганглий нейроциттерінің аксондары постганглионды миелинсіз жүйке талшықтары ретінде ганглийлерден шығып, ішкі мүшлердегі етті қабықтар мен етті қабаттарды және бездерді жүйкелендіреді. Интрамуральды парасимпатикалық жүйке түйіндері (ганглийлері) тым майда болып келеді. Оларды тек микроскоппен ғана көруге
болады. Интра-муральды парасимпатикалық жүйке түйіндері жүйкелендіретін мүшелердің қабырғаларындағы кілегейлі, етті, сірлі қабықтар аралықтарында орналасады. Бұлардың преганглионды жүйке талшықтары ұзын, ал постганглионды жүйке талшықтары қысқа болып келеді. Парасимпатикалық жүйкелену тері тамырларында, тер бездерінде, түк бұлшықеттерінде, бүйрекүсті безінде, көкбауырда, бұлшықеттерде болмайды.[1]