Г. М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия 3
Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
жүктеу/скачать 1,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Жограы геодезия оку куралы
| Г.М.Қырғызбаева Жоғарғы геодезия
77 байланысты таңдалып алынады. Сондықтан әр зонаға лайықты реперлердің конструкциясы жасалынған. Реперлерді орнатуға ыңғайлы – жер рельефтерінің жоғарғы формалары, ол ірі түйіршікті және суы аз грунттар немесе жартасты грунттар болуы мүмкін. Қабырғалық реперлерді қабырғалары жақсы бекітілген ғимараттарға орнату керек, ол ғимараттар кемінде 7-8 жыл бұрын салынған болсын және реперлер жер бетінен 0,4-0,6 м биіктікте орналассын. Грунтта бекіту сапасына қарап реперлер келесідей бӛлінеді: қатарлы, барлық кластың нивелирлік түзуде әр 5-7км сайын орналасқан және фундаментальды, әр 50- 60 км сайын І және ІІ кластық нивелирлеу түзуінің түйіндерде орналасқан. Фундаментальды репердің бекіту тереңдігі – репердің тӛменгі жағы жердің қату шегінен 1м тӛмен орналастырылып, бірақ жер бетінен 2,5м-ден тӛмен орналаспауы керек; грунттық реперлер үшін бұл шамалар сәйкесінше 50см және 1.3м-ге тең. 7.2 Жоғарғы дәлдікті нивелирлер және инварлы рейкалар Жоғарғы дәлдікті нивелирлер ӛсімшелерді жоғарғы дәлдікпен анықтау үшін қолданады: кездейсоқ орташа квадраттық қатесі екі жүрістің 1км-не – 0,3-0,5 мм, ал жүйелі қателігі – 0,003-0,005мм болады. Жоғарғы дәлдікті нивелирлер – бұл: дүрбілерінде деңгейлері бар, дүрбілерінің құлау бұрышын жоятын, термостатикалық автоматты нивелир дүрбінің үлкейту кӛрсеткіші 25 кіші емес. Н-0,5 нивелирі мемлекеттік І және ІІ кластық геодезиялық торабын нивелирлеуге, геодезиялық полигондарда үлкен дәлдікті қажет ететін инженерлік-геодезиялық жұмыстарға арналған (14 сурет). Егер нивелирде компенсатор болса, онда нивелирге К әрпі қосылады, мысалы Н-0.5К, стабилизатор және компенсатор – бұл арнайы құрал, кӛздеу сызығын горизонталь деңгейге автоматты түрде келтіреді. Олар цилиндрлік деңгейді алмастырады. І және ІІ класты нивелирлеу кезінде Ni 004 «Карл Цейс Йена» жоғарғы дәлдікті нивелирі, Ni002 компенсаторы бар нивелир және т.б.-лары қолданылған. |