Гасырлар бойьтРесей империясы, одан кейш кецеспктотали-тарлыктертшсаясатпен бшпксырын бупп келди Кдз1рдщозщде де халкымыздын саясат пен саяси жетекш1лерд



бет7/54
Дата22.04.2022
өлшемі7,25 Mb.
#140412
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   54
Байланысты:
Жамбылов Саясаттану (1)

Гаэтино Моска (1854-194i) элита теориясын "Саяси гылым i юпздерГ (1896) деген енбепнде негЕздед!. Онда ол когам баекд-рушылар мен баскарылушыларга белЫед! дед1, Оган уйткы бола-тын касиеттерге ескери ерл1кп, байлыкты, дши дережеж (мертсбенП жаткызды. Осы уш касиет, онынойынша, адамга бас-карушылар (элита) катарына Kipyre eciK ашады.
"Элита" термин1н гылыми айналымга енпзген ВальфредоПа-рето (1848—1923). "Жалпыга б!рдей социология трактатында" (191 в) ол "злиталардын айналу" теориясын жасады. Ол бойынша элита бил!к басына алдын^ы катарлы идеяны усынуынынарка-сында келедь Ол идея жузеге асканда олардын энергиясы азай-ып, i3AeHici баяулай бастайды. Олардын орнына жана идеямен жана элита биЛ!К басына келедь Мундай алмасу корамда еркашан болмак. Я гни, дейд1 олар, 6ip элита ёкшшж! алмастырып, жана-рып, когамдыалга жылжытып отырады.


Гасырлар боны Ресей империясы, одан ксйгн кенеспктотали-тарлыктерпп саясатпен бшик сырын 6yrin кедщ. Кдардшезшде де халкымыздын саясат пен саяси жетскиилердш ic-epeKerrepi жошнде хабарлары аз. Ke6iMi3саяси кайраткерлерд1нсездершщ, урашарынык, багдарламаларынын сырында не жажанын байка-маймыз. Оларды бигмей демократиялык жолмен алга басу киын. Ондай бШш\ тек еаясачтану гона бере алады.
Саясаттану баеалау (аксеологштык) кызметт аткарады. Ол са­яси курылыска, институттарга. Ic-эрекетгерге жэне окигаларга саяси бага берел1.
Демократиялык мемлекеттерде саясалану саяси влеуметтену мшетш аткарады. Ол азаматгыкты, халыктын демократиялык саяси медениеттшпн калыптастырады.
Саясаттану реттеушшку баск+ару кызметш аткарады. Онын ерекшелт—кокамнын саяси ем1р1мен тыгыз байланысында. Со-ган орай ол адамдардын саяси ем»р1нде езш-ез1 устауына, ic-эрекетше тисслей есер етедг Саяси дамудын урл)с, багдарын ба-кылай отырып, саясаттану когамдык окигаларды ти!мд) баскару ушш нактылы мэлймет, маглуматтар береди Саяси биимдер, си-паттамалар, кенестер адамдардын кундел1кт! практикалык ic-эрекетпнде басшылыкха алынады.
Саясаттану саяси ем!рд1 жстмд'фу мвдетш де аткарады. Бул гылым саяси институттар мен катынастарда, баскаруда реформа-дар жасап, оларды кайта карауда теориялык нет болады. Онын кемепмен зан шыгарушы женеаткдрушы органдар кабылдайтын кукыктык жаргылар мен саяси-баскдрушылыкшеш1мдер алдын аласарапкасалынып,зертгелёд!, когамда немесеонынжекеай-мактарында калыптасып жаткан нактылы жагдайлар саяси тургы-дан талданады. Солардын непз1нде ол кейб1р саяси институггар-дынжойылып, онын орнына бупнп талапкл сай баскалары келу керекпгш непздейд!, мемлекетпк баскарудыи колайлы улплерш }здест!ред1, элеуметпк-саяси шиелен1стерд1 ауыртпалыксыз шешу жолдары мен ед1стерш керсетед!.
Ецсонында саясатганудынбе^^у кызметш атаган жен. Са­яси зерттеулерлш кундылыга саяси процестёрдщ ypniciH айиыт-пай бейнелеумен пана тынбайды. Ол белгш! 6ip саяси жагдайларда алдынгы кдтарлы, озык саяси езгерютер жасауга баштталган гылыми непзделген болжаумён аякталуы ти!с. Саяси гылымнын тупкЫкт! максаты да сонда,

12



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   54




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет