215
Білік пен шкифті кілтек арқылы айналдыру үшін,
буатқа арналған тетіктерге
ойық салынады. 230-суретте кілтектің үш түрі көрсетілген: а) дөңгелектелген
призмалы кілтек; ə)
сегменттік кілтек; б) жазық призмалы кілтек.
Барлық кілтектердің пішімі мен өлшемдері стандарт бойынша анықталады
(231-сурет).
Кілтекті қосылыстар құрайтын тетіктердің көрнекі кескіндері 232-суретте
көрсетілген.
230-
сурет
а
)
ə
)
б
)
216
Тетіктер қосылыстарының кілтек арқылы қосылуы 233-суретте
көрсетілген.
Құрастыру сызбасында бойлық тілікті орындаған кезде кілтек шартты түрде
тілінбей көрсетіледі (234-сурет). Білік пен төлкенің
ойықтары стандартталған,
сондықтан кілтектің өлшемдері стандарт бойынша алынады. Бұл өлшемдер
қосылыстың бөлшегі – біліктің диаметріне байланысты алынады.
Біліктің
диаметрі - d, оған сəйкес келетін кілтектердің өлшемдері ені – b, биіктігі -h
жəне кілтек ойықтарының тереңдіктері біліктегі ойық – t,
төлкедегі ойық - t
1
.
Сызбада кілтек шартты түрде белгіленеді. Мысалы, «Кілтек 12×8×60», бұл
өлшемдер кілтектің қалыңдығы 12 мм, ені 8 мм, ұзындығы 60 мм екенін
білдіреді.
Кілтек
Білік
Төлке
Кілтекке
арналған
ойық
Кілтек
232-
сурет
Білік
Тісті
доңғалақ
233-
сурет