парадигмасында мүлде ұшыраспай, ал синтагматикада ерекше түрленімге жататын дыбыстық реңктер кездеседі. Мысалы,
айтса дегендегі
с- мен
сана дегендегі
с тепе-тең емес.
Сана дегендегі
с парадигмадағы инварианттың негізгі реңкі болса, синтагматикада
айтса дегендегі
с -ның дыбыстық мәні, парадигмада мүлде жоқ
ц- ға жуықтайды:
айт[ц]а. Инвариант реңкінің дыбыстық қордағы бұл типі
с -ның
т -мен
қатарласа,
м-дан кейін тұруымен ғана байланысты. Айтылымда аса маңызды
бірақ жазылымда ескерілмейді.
Тұжыра айтқанда, 19 дауыссыз бен 9 дауысты инварианттардың
жазылымда негізгі реңктері бойынша орфографияланатыны, ал қосымша
реңктердің ескерілмейтіні қазақ жазуының фонематикалық ерекшелігін
танытады. Осы ерекшелікке сәйкес, орфографиямыздың негізгі принципі
