Халықаралық жүзу федерациясы

Қорытынды 
Қазақстан Республикасы егемен ел мәртебесін иеленгеннен бері біздің 
спорт әлемімізде ерекше өзгерістер болғанын ешкім жоққа шығара алмайды. 
Бұрындары 
Кеңес 
Одағының 
құрамасына 
алынған 
қазақстандық 
спортшылардың жетістіктері тап қазіргідей мән-маңызға ие болды дей 
алмайсың. Өйткені, республикамыз одақтық құрылымның бірі болғандықтан, 
ондай көрсеткіштерге оншалықты көңіл бөлінбеді. 
Ел басының салаутатты өмір салтын қалыптастыру еліміздің басты 
мәселесі, онымен қоса жастардың барлығы спортпен шұғылдану керек деген 
сөзі барша қазақ баласына ұран болуы тиіс. Осы жолда атқарылып жатқан 
шаруалар аз емес. Соның бірі, халықты сауықтыру үшін жұмыс жасап түрған 
осы бассейндер. 
Күш қуат адам өміріне керек факторлардың бірі болып табылатындықтан, 
жеткіншек ұрпаққа біліммен бірге дене тәрбиесін беру және дене тәрбиесі 
мәдениетін қалыптастыру аса қажет. Мектептегі дене тәрбиесі пәнінің негізгі 
мақсаты ең алдымен дене шынықтыру жаттығуларының пайдасы және 
онымен айналысудың тиімді жолдары туралы білім береді. Сонымен бірге 
адамның өмірге деген құштарлығын да арттырады. Балаларға салауатты өмір 
салтына сай қағидаларды түсіндіре отырып, болашақтың тірегі болатын дені 
сау, жан- жақты жетілген азамат тәрбиелеу. 
Суға жүзу жаттықтыруларымен шұғылдану тұлға түзулендіреді, бұлшық 
еттерді үйлесімді дамытады, тыныс алу және жүрек қан тамыры жүйесінің 
қызметтерін жақсартады, жалпақтабандылықты болдырмайды. Судың, 
ауаның температуралары әр түрлі болатындықтан адам ағзасын шынықтыру 
рөлін де орындайды. 
Суда көлденең қалыпта болып (омыртқа тік жүрген кездегі дене 
ауырлығы қысымынан босайды), тура және біркелкі жүзу қимылдарын 
орындайтындықтан суда жүзу кездерінде түлға тузуленеді, әр түрлі қисаюлар 
болса дұрыс қалыптарға келеді. 

24 
Жүзу жаттығулары жүрек қан тамыры жүйесіне өте жақсы әсерін береді. 
Судағы көлденең дене қалпы, үлкен бұлшық еттер тобының үйлесімді 
қимылы, терең, ретті тыныс алу венадағы қандардың қайтуына, қанның 
систоликалық көлемінің ұлғаюына әсер етеді, Жузу кезіндегі жүрекке түсетін 
жүктеменің жеңілдігі кәрі жастағы адамдардың осы спорт түрімен 
шұғылдануына мүмкіншілік береді. 
Суға жүзу тыныс алу бұлшық еттері мен кеуде клеткасын дамытады. 
Тыныс алу кезінде кеуде клеткасы мен бұлшық еттер үлкен жүктемемен 
жұмыс істейді. Тыныс алып, ауаны ішке сорған кезде судың кеудені қысу 
күшін, ауаны сыртқа шығарған кезде судың итеру күшін жеңу арқылы тыныс 
алу жүйесі жоғары деңгейде дамиды. 
Сауықтыруға арналған суға жүзу жаттықтыруымен айналысу екі кезеңге 
бөлінеді. Бірінші кезеңде жаттықтырулар жүзу жаттығуларының техникасын 
үйрену, жетілдіру түрінде жүргізіледі. Екінші кезенде біртіндеп жүзу 
қашықтығын өту, ағзаньщ жалпы төзімділік қасиетін дамыту түрінде 
жүргізіледі 

25 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1.
Қ.Р. үздіксіз білім беру жүйесінде “Салауатты, денсаулықты сақтау 
бағдарламасы бойынша салауатты өмір салтын қалыптастыру” 
тұжырымдамасы. – Валеология, дене тәрбиесі, 2003. №1. 
2.
Базарбегі Т. Бастауыш мектептегі дене тәрбиесі – Алматы; Рауан, 1994. 
3.
Брусиловский М.В. Қазақстандағы дене тәрбиесі және спорт 
очерктері". Алматы, "Кітап", 2001. 
4.
Газимова Х. Шынықсаң шымыр боласың. – Бастауыш мектеп. 2005ж. 
5.
Дене мәдениеті – оқушыларды оқыту мен тәрбиелеу жүйесінде. 
//Ізденіс-Поиск. 2009. № 2(2) -Б.262-264. 
6.
Дене тәрбие жүйесінің мазмұны мен негіздері. //Ұлт тағылымы. № 4. – 
Алматы, 2005. –Б. 28-31.
7.
Жеке тұлғаның рухани дамуындағы дене мәдениетінің рөлі //«Шоқан 
тағлымы 14» Халықаралық ғылыми-практикалық конференция. Т.6.- 
Көкшетау, 2009. – Б.222-224. 
8.
Спорттық қызметтің мәні мен ерекшелігі. «Қазақстан жоғарғы мектебі» 
2008. №1, -Б.-71-76. 
9.
Тайжанов.С., Қошаев М.Н., Адамбеков М.И.,Мухтаров С.М. Баларда 
қозғалыс функциясын қалыптастыру // Дене тәрбиесінің жаршысы 
журналы., - 2004. – № 1. - 79-84 б.б. 
10. Г.Н. Виноградов, А.К. Кульназаров, В.Ю.Саолов Теория и методика 
ЗОЖ. А.,2004г. 
11. Плавание под.ред. Н.Ж. Булгаков. М.: 1979 г. 
12. Ашмарин Б.А. Теория и методики физического воспитания. М.: 1990 г. 
13. Н.Г. Озалин Настольная книга тренира М.: 2004 г. 
14. К.Б. Ахмедов Методическая разработка по изучению физиологических 
особенности плавания. А.: 1988 
15. Н.Ж. Булгаков. Обучение и тренировка юного пловца. М.: 2001 
16. Плавание: под.ред. В.Н. Платонова. – Киев.: 2000 г. 
17. Плавание: под.общ.ред. Н.Ж. Булгакова М.: 2001 г.